Một báo cáo do Cơ quan kiểm tra bang California vừa công bố đã gây chấn động dư luận Mỹ khi tiết lộ có bốn nhà tù ở bang này đã tiến hành triệt sản trái phép 39 phụ nữ trong vòng 6 năm qua.
Trong số 144 tù nhân đã thực hiện việc thắt ống dẫn trứng trong các năm tài khóa 2005-06 kéo dài tới 2012-13, các điều tra viên thấy khoảng 1/3 ca đã được thực hiện khi chưa có sự đồng thuận của phạm nhân.
Trong 27 trường hợp, bác sĩ của bệnh nhân đã không ký vào phần xác nhận cho thấy bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo và hiểu việc thắt ống dẫn trứng là không thể đảo ngược.
Trong 39 trường hợp triệt sản trái phép, 18 ca có dấu hiệu vi phạm khoảng thời gian chờ đợi, nằm giữa thời điểm nữ tù nhân quyết định triệt sản và thời điểm người ta thực hiện ca phẫu thuật thắt ống dẫn trứng.
Theo luật California, triệt sản chỉ có thể được thực hiện trong vòng từ 30 - 180 ngày kể từ khi người phụ nữ quyết định làm việc này. Khoảng thời gian trên sẽ mang tới "sự bình tĩnh cần thiết để tù nhân suy nghĩ về lựa chọn của mình, xem bản thân có muốn triệt sản thực sự hay không".
Các điều tra viên cũng thấy rằng có 12 trường hợp nhân viên y tế đã tiến hành triệt sản, trong chưa đầy 1 tuần kể từ khi nữ tù nhân yêu cầu hoạt động này.
Quan trọng hơn, trong một số trường hợp, các bác sĩ đã chỉnh sửa thông tin trên tờ khai tình nguyện triệt sản, để cho thấy khoảng thời gian chờ đợi đã trôi qua, dù thực tế không phải vậy.
Nhà tù Folsom, Nhà tù Central California, Nhà tù Valley và Cơ sở giam giữ phụ nữ California đã được cơ quan kiểm tra xác định là nơi thực hiện các vụ triệt sản trái luật.
Lần triệt sản cuối cùng diễn ra vào năm 2011.
"Chuyện này khiến tôi thấy buồn nôn" - nghị sĩ Dân chủ Ted Lieu, người đầu tiên lên tiếng kêu gọi Ủy ban y tế California mở cuộc điều tra, cho biết.
"Hoạt động kiểm tra đã cho thấy sự thất bại mang tính hệ thống của cơ quan quản lý trong việc triệt sản nữ phạm nhân" - ông Lieu nói - "Tôi cũng rất ngạc nhiên khi cơ quan quản lý liên bang nói rằng họ không có trách nhiệm pháp lý trong việc đảm bảo nhân viên của các nhà tù phải tuân thủ với quy trình (triệt sản) tự nguyện. Đây là lời bào chữa kỳ cục".
Các điều tra viên đã kêu gọi giới chức liên bang cần nêu danh các bác sĩ đã tham gia hoạt động triệt sản và gửi tên họ tới Ủy ban Y tế, cũng như Cơ quan Y tế công California để điều tra thêm và tiến hành các biện pháp kỷ luật.
Vụ việc lần đầu bị phanh phui hồi tháng 7 năm ngoái, trong hoạt động điều tra do tổ chức Center for Investigative Reporting (CIR) thực hiện.
Thông tin đã buộc cơ quan kiểm tra bang California phải vào cuộc.
CIR nói rằng ngoài ít nhất 148 phụ nữ bị giam tại vài nhà tù của bang được thắt ống dẫn trứng trong giai đoạn 2006 - 2010, còn"hơn 100 nữ tù nhân khác" có đã bị thắt ống dẫn trứng từ cuối những năm 90, trong các điều kiện không có sự giám sát của giới chức nhà tù theo đúng quy trình.
Các cựu tù nhân nói rằng nhân viên nhà tù thường tiến hành triệt sản những người có nguy cơ tái phạm cao.
Báo cáo kiểm tra cho thấy tất cả phụ nữ trải qua hoạt động thắt ống dẫn tinh đã từng ngồi tù ít nhất 1 lần. Tuy nhiên giới chức y tế nhà tù đã bác bỏ tuyên bố này.
