Thiên đường ma tuý ở hạ giới
Số tiền Taliban thu từ hoạt động trên lên tới hàng tỉ USD mỗi năm, theo AFP. Liên Hợp Quốc cho biết Afghanistan hiện sản xuất khoảng 80% lượng thuốc phiện trên toàn cầu. Trong năm 2016, sản lượng thuốc phiện ở nước này vào khoảng 4.800 tấn, có trị giá tương đương 3 tỉ USD.
 |
| An ninh Afghanistan triệt phá cây thuốc phiện ở Nangarhar, phía đông Afghanistan tháng 4/2017 |
Từ công đoạn sản xuất tới khi chế biến thành sản phẩm, rồi tuồn ra thị trường, lợi nhuận thu được của những kẻ buôn thuốc phiện ở Afghanistan là con số khổng lồ. Ban đầu, người nông dân chỉ được trả khoảng 163 USD cho 1 kg nhựa thuốc phiện thu hoạch được, qua việc cạo mủ. Sau khi được chế biến thành heroin, Taliban sẽ bán ra thị trường Afghanistan, với mức giá lúc này đã tăng lên 2.300-3.500 USD/kg. Lợi nhuận còn tiếp tục tăng lên nữa ở châu Âu, khi giá lúc này vào khoảng 45.000 USD. Con số này do một chuyên gia phòng chống ma tuý Afghanistan (giấu tên) tiết lộ.
Cũng theo chuyên gia trên, số lượng hoá chất dùng để chuyển thuốc phiện thành morphine, bước đầu tiên để chế biến heroine, ngày một tăng, cho thấy hoạt động buôn bán ma tuý của Taliban đang được mở rộng. Năm 2016, giới chức Afghanistan đã tịch thu 66 tấn hoá chất. Nhưng chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2017, con số này đã là 50 tấn. Hồi đầu tháng 7 vừa qua, an ninh Afghanistan đã bắt giữ 15 tấn hoá chất loại này ở khu vực phía tây, giáp biên giới Iran. Đây cũng là điểm khởi đầu cho dòng vận chuyển ma tuý từ Afghanistan sang châu Âu, thông qua Thổ Nhĩ Kỳ.
Số lượng morphine bị bắt giữ cũng tăng chóng mặt. Trong 6 tháng đầu năm 2017, giới chức Afghanistan đã bắt giữ 57 tấn morphine, so với 43 tấn trong toàn bộ năm 2016. Con số này theo ước tính của các chuyên gia phòng chống ma tuý, chỉ bằng 10% lượng được sản xuất ra mỗi năm ở Afghanistan.
Vùng Helmand ở phía nam Afghanistan là một trong những khu vực trồng cây thuốc phiện lớn nhất cả nước. Một quan chức ngoại giao cấp cao châu Âu cho hay, Helmand xứng đáng là “nhà máy chế biến ma tuý” lớn ở Afghanistan, với khoảng 80% lượng ma tuý trồng tại đây. Đáng quan ngại hơn, Taliban từ chỗ đánh thuế nông dân trồng cây thuốc phiện đã tiến tới bao tiêu, có cơ sở chế biến riêng nhằm tăng lợi nhuận. Nhắc tới Helmand là nhắc tới 3 thứ: cây ma tuý, chất gây nghiện và Taliban. “Phần lớn ngân quỹ của Taliban là từ thuốc phiện, các phòng thí nghiệm chế biến morphine và ma tuý”-AFP dẫn nguồn ngoại giao châu Âu cho biết.
Theo Bộ Nội vụ Afghanistan, trong khoảng tháng 1-6/2017, cơ quan phòng chống ma tuý nước này đã triệt phá 46 cơ sở chế biến chất gây nghiện bí mật, so với chỉ 16 cơ sở hồi 6 tháng đầu năm 2016.
Mỹ không chặn được bàn tay Taliban
Triệt hạ hoạt động sản xuất, buôn bán ma tuý được Mỹ xác định là giải pháp nhằm đánh vào tài chính của Taliban. Tuy nhiên, chiến lược của Mỹ hầu như không đạt được hiệu quả nào.
 |
| Một cảnh sát Afghanistan đang phá bỏ cánh đồng anh túc |
David Dadge, phát ngôn viên Cơ quan phòng chống ma tuý Liên Hợp Quốc (UNODC) cho biết, có những bằng chứng xác thực cho thấy Taliban kiểm soát gần như toàn bộ hoạt động buôn bán ma tuý ở Afghanistan. Trong năm 2016, ma tuý đem lại số tiền chiếm 1 nửa lợi nhuận của Taliban.
“Taliban cần tiền để vận hành cỗ máy chiến tranh và mua súng ống. Đấy là lý do chúng kiểm soát hoạt động sản xuất ma tuý”-phát ngôn viên đơn vị chống ma tuý thuộc Bộ Nội vụ Afghanistan, Sayed Mehdi Kazemi cho biết.
Theo AFP, Liên Hợp Quốc từ năm 2002 đến nay đã chi 8,6 tỉ USD vào cuộc chiến chống ma tuý ở Afghanistan. Nhưng kết quả là ma tuý có nguồn gốc từ đây đã vươn tới cả Bắc Mỹ. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách chống ma tuý ở Kabul (Afghanistan), William Brownfield cho biết, 90% lượng heroine tiêu thụ ở thị trường Mỹ có nguồn gốc từ Mexico. “Nhưng 90% lượng heroine tiêu thụ ở Canada có nguồn gốc từ Afghanistan”-ông Brownfiled cho hay. Số lượng người nghiện ma tuý ở Afghanistan cũng tăng nhanh chóng từ chỗ gần như không có dưới chế độ Taliban từ năm 1996-2001.
