Phóng viên báo Tiền phong: Xin cho biết quá trình xác định nguyên nhân cá chết được thực hiện thế nào, sự tham gia các nhà khoa học vào quá trình đó ra sao?
Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà: Quá trình kiểm tra chúng tôi đã hồi tố, thực hiện các phương pháp kiểm toán chất thải, kiểm toán năng lượng, phát hiện ra nhiều sai sót. Kiểm toán năng lượng thấy hàng loạt vấn đề quản lý thử nghiệm vận hành lỏng lẻo, thiết kế và vận hành hệ thống xử lý nước thải đầu ra không bảo đảm yêu cầu. Từ đó xác định chỉ lò luyện cốc phát thải phenol và xyanua.
Đến bây giờ có thể nói đã có đầy đủ bằng chứng thuyết phục để nhà đầu tư chấp nhận nguồn thải từ lò luyện cốc Formosa. Nhà đầu tư này phải thừa nhận quá trình vận hành thử nghiệm của Fomosa đã dẫn đến nước thải từ Cty xả ra biển có chứa các độc tố Phenol, Xyanua, Hydroxit Sắt vượt quá mức cho phép.
Phóng viên hãng AP (Mỹ): Việt Nam có tính đến việc sẽ khởi tố vụ án gây thảm họa môi trường tại 4 tỉnh miền Trung đối với Fomosa không?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: Việt Nam luôn nỗ lực để xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Fomosa đã nhận thức và thành thực xin lỗi Chính phủ, nhân dân Việt Nam, mong muốn được tha thứ. Người Việt Nam có câu “đánh người chạy đi chứ không ai đánh người chạy lại”.
Quan điểm của Việt Nam là sẽ xử lý nghiêm minh các cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật nhưng luôn có chính sách khoan hồng, độ lượng. Việt Nam sẽ đảm bảo các hoạt động SXKD đúng pháp luật. Việc có đưa ra khởi tố vụ án hay không còn xem xét thái độ thực hiện các cam kết của Fomosa.
Bộ trưởng Bộ TT-TT Trương Minh Tuấn: Việc có khởi tố hay không sẽ do các cơ quan bảo vệ pháp luật Việt Nam thực hiện, chứ Chính phủ không can thiệp. Tại phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 6, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có chỉ đạo nhất quán rằng, sẽ làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật những tổ chức, cá nhân sai phạm liên quan đến sự cố môi trường tại các tỉnh miền Trung.
Bộ trưởng Bộ TT - TT Trương Minh Tuấn cho rằng, việc có khởi tố Fomosa hay không sẽ do các cơ quan bảo vệ pháp luật xem xét.
| Trả lời câu hỏi của phóng viên Báo NNVN sau cuộc họp báo về những độc tố gây ra thảm họa môi trường biển ở miền Trung liệu có tự phân hủy được không hay cần thời gian pha loãng? Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà cho biết: Những vấn đề đó vẫn đang được các nhà khoa học và các cơ quan chức năng tiến hành xác định để làm rõ. Ngày 15/7 tới đây sẽ có thêm thông tin cho những vấn đề bạn quan tâm. |
Phóng viên báo Dân trí: Fomosa có nhiều tiền án ở nhiều nước trên thế giới gây ra thảm họa môi trường nhưng tại sao vẫn lọt vào Việt Nam? Tới đây việc thẩm định các dự án đầu tư sẽ được thực hiện thế nào?
Thứ trưởng Bộ KH - ĐT Đặng Duy Đông: Tại thời điểm Fomosa được cấp phép đầu tư theo phân cấp do UBND tỉnh Hà Tĩnh thực hiện. Phía các Bộ, ngành chỉ tham vấn ý kiến trên cơ sở đề nghị của Hà Tĩnh. Bộ KH-ĐT có văn bản phúc đáp UBND tỉnh Hà Tĩnh, trong đó khẳng định rõ về nội dung môi trường của dự án: Còn sơ sài, chưa đánh giá sát các tác động môi trường, các yếu tố tác động. Bộ yêu cầu Hà Tĩnh và Fomosa làm rõ những vấn đề còn sơ sài đó trình cơ quan chức năng có thẩm quyền phê duyệt. Theo đó, chúng tôi đã cảnh báo vấn đề này ngay từ khi dự án chưa được cấp phép.
Quan điểm thu hút đầu tư của Việt Nam là không đánh đổi đầu tư của ngước ngoài bằng mọi giá và càng không đánh đổi môi trường để thu hút đầu tư.
Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà: Trên thực tế giai đoạn vận hành thử nguồn thải từ sản xuất cốc thì cần một hệ thống giám sát. Do đang làm thử nên chưa có cơ quan và hệ thống nào giám sát. Đây chính là kẻ hở, lổ hổng pháp lý của chúng ta. Cái này là bài học cho công tác quản lý Nhà nước mà chúng ta buộc phải rút kinh nghiệm để điều chỉnh.
Phóng viên Hãng tin Nikkei Nhật Bản: Căn cứ nào mà Việt Nam đưa ra con số 500 triệu USD buộc Fomosa bồi thường mà không phải là con số khác? 500 triệu đô có lớn quá không?
Trả lời cây hỏi liên quan mức phạt, Bộ trưởng Bộ TN - MT Trần Hồng Hà cho rằng, 500 triệu đô la là rất nhỏ so với những mất mát lớn chưa đánh giá hết
Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà: Tôi nói để các bạn biết, Fomosa Hà Tĩnh có cổ đông của nhà đầu tư Nhật Bản. Mục đích của tôi đặt ra 500 triệu USD là rất nhỏ. Đây chỉ là mới đánh giá sơ bộ về thiệt hại của người dân, phần nào hệ sinh thái. Còn những thứ lớn hơn như tinh thần, tư tưởng và việc phục hồi nguyên trạng hệ sinh thái môi trường biển như vốn có ban đầu thì nó còn lớn hơn thế.
