Những năm trước đây, rơm vụ Đông Xuân (ĐX) tiêu thụ rất mạnh bởi được các thương lái mua để lót dưa hấu vận chuyển sang bán ở thị trường Trung Quốc. Ngoài ra, rơm còn chăn nuôi bò, giữ ẩm cho đất trồng kiệu giống và một số cây trồng cạn khác.
 |
| Sau khi thu hoạch, nông dân đốt rơm ngay tại đồng ruộng. |
Anh Đinh Văn Chung (50 tuổi) ở khu vực Kim Châu, phường Bình Định (TX An Nhơn), làm gần 1ha ruộng, chia sẻ: “Những năm trước, ruộng chưa thu hoạch thương lái đã đến đặt cọc tiền mua rơm. Gía cả thì tùy từng năm, năm nào dưa hấu xuất mạnh sang Trung Quốc thì năm ấy rơm đắt hàng, bởi xe tải vận chuyển dưa từ Việt Nam sang đến Trung Quốc mất mấy ngày đêm, dưa phải cần được lót rơm để khỏi va chạm lẫn nhau dẫn đến hư hỏng, bán mất giá.
Năm ngoái còn bán được từ 200.000đ đến 300.000đ/sào (500m2). Năm nay thu hoạch xong chờ đỏ mắt chẳng thấy ai đến mua, đành đốt hết ngoài ruộng, xem như “bồi dưỡng” cho đất. Thêm nữa, vụ này đốt rơm ngoài ruộng vụ sau lúa sẽ tốt hơn, bởi mầm bệnh trong gốc rạ bị lửa thiêu rụi hết”.
Chỉ những đám ruộng ở gần đường được nhưng hộ nuôi bò hỏi mua vì thuận lợi vận chuyển, nhưng với giá rất rẻ, chị Dương Thị Huệ, người ở cùng địa phương với anh Chung, cho biết thêm: “Tôi có 3 sào ruộng nằm gần đường bê tông nên bán được, nhưng chỉ 50.000đ/sào. Thương lái mua xong mang máy cuộn rơm đến cuộn tại ruộng, rồi dùng xe tải chở về dự trữ, đợi đến mùa mưa bán cho các hộ chăn nuôi bò”.
Cũng theo chị Huệ, 1 nguyên nhân khác khiến rơm ế ẩm là trước đây, các loại xe ba gác máy, xe máy cày kéo rơ – mooc còn được lưu hành trên các tuyến đường nông thôn, đây là các loại phương tiện tiện dụng việc chở rơm, nhưng nay đã bị cấm. Chở rơm bằng xe tải thì thương lái không chịu thấu chi phí, nên đến vụ thu hoạch không còn lùng sục khắp nơi thu mua rơm như trước đây.
Các HTXNN có máy cuộn rơm như HTXNN Phước Sơn 1, HTXNN Phước Hưng, HTXNN Phước Thắng (huyện Tuy Phước) trong vụ ĐX năm trước tranh nhau mua rơm giá cao, sau khi cuộn, rơm được cung cấp cho trang trại bò sữa và dự trữ đến mùa mưa bán cho các hộ làm nấm, nhưng vụ ĐX năm nay chỉ thu mua cầm chừng với giá 30.000đ - 50.000đ/sào. Ông Hồ Ngọc Dũng, Giám đốc HTXNN Phước Sơn 1, cho biết: “Vụ ĐX năm trước trang trại bò sữa Bình Định đóng tại thôn Nam Tượng 3, xã Nhơn Tân (TX An Nhơn) đặt mua tới 60 tấn rơm, năm nay chỉ đặt mua 40 tấn, nhưng HTX mới nhập được 27 tấn thì họ báo dừng mua”.
Do đó, trong những ngày này, đi về các vùng quê, đến đâu cũng thấy những thửa ruộng chi chít những gốc rạ cháy đen, nhiều đám ruộng thu hoạch muộn nông dân đang nổi lửa đốt. Bởi hầu hết nông dân đều cùng 1 suy nghĩ: Đốt rơm ngay trên đồng ruộn tro rơm sẽ thành phân cho cây lúa vụ tiếp theo, đồng thời tiêu diệt được mầm bệnh trong gốc rạ.
 |
| Hiện nay, đi đến đâu cũng thấy những thửa ruộng gốc rạ bị cháy đen cho đốt rơm. |
Tuy nhiên, theo các lão nông dày dạn kinh nghiệm canh tác trên đồng ruộng, thì việc đốt rơm trực tiếp trên đồng ruộng là “lợi bất cập hại”. Bởi lẽ, khi đốt rơm trên ruộng, sẽ làm một lượng lớn nước trong đất bị bốc hơi, đồng ruộng bị khô kiệt, tiêu diệt các loại thiên địch có ích cho cây lúa. Nếu đốt nhiều lần sẽ làm cho đất bị biến chất và trở nên chai cứng, khô cằn. Một tác hại khác là sẽ gây ô nhiễm môi trường.
| “Người nông dân trồng lúa lãi rất ít, nếu rơm có giá như những năm trước đây thì thu nhập từ rơm được xem là khoản lãi cứng. Chí ít, thu hoạch xong là thương lái đến thu rơm rồi kêu máy cày đến làm đất, nông dân không phải tốn tiền cày, được giảm chi phí đầu vào, vụ sau khoản lãi từ thửa ruộng ấy được tăng lên. Bây giờ rơm ế, phải đốt, nông dân xót lòng lắm, bởi đốt rơm chẳng khác gì đốt tiền”, nông dân Đinh Văn Chung chia sẻ. |
