Mới đây, Thanh tra Chính phủ có kết luận số 2043 đã làm rõ nội dung công nhân tố cáo UBND tỉnh Bình Thuận giao đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất để triển khai 4 dự án trên địa bàn tỉnh này. Cụ thể, dự án lấn biển, bố trí sắp xếp lại dân cư và chỉnh trang đô thị phường Đức Long, TP Phan Thiết (tên thương mại là dự án Hamubay Phan Thiết); dự án khu Thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2; dự án khu dịch vụ du lịch cộng đồng Biên Quê Hương và dự án Trường Mầm non Lê Quý Đôn tại phường Phú Thủy, TP Phan Thiết.
Trong đó, đối với dự án Hamubay Phan Thiết do Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Trường Phúc Hải làm chủ đầu tư. Dự án có tổng diện tích đất thực hiện 129,99 ha. Trong đó, khu vực phía đồi có diện tích khoảng 95,89ha gồm đất nghĩa trang khoảng 40ha (có khoảng 12 ngàn mộ phải di dời), đất đường giao thông hiện hữu khoảng 13,5ha và đất do các hộ gia đình, cá nhân và tổ chức đang sử dụng khoảng 42,39ha.
Theo Thanh tra Chính phủ, đến thời điểm kiểm tra, toàn bộ diện tích trên chưa thực hiện xong việc giải phóng mặt bằng và chủ đầu tư chưa được giao đất, cho thuê đất. Còn đối với khu vực phía biển có diện tích khoảng 34,1ha, gồm: 7,2ha đất ven biển do các hộ gia đình, cá nhân sử dụng, đang có nguy cơ sạt lở do biển xâm thực (đã xâm thực đến sát nhà), phải xem xét việc di dời và bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân. Đến thời điểm kiểm tra, diện tích trên chưa thực hiện việc di dời, giải phóng mặt bằng và chủ đầu tư chưa được giao đất, cho thuê đất.
Tuy nhiên 26,9ha là mặt nước biển (khu vực biển sâu) thì đến thời điểm kiểm tra, UBND tỉnh Bình Thuận đã ban hành quyết định giao và cho thuê đất mặt nước ven biển để nhà đầu tư xây dựng kè chống biến xâm thực và san lấp lấn biển. UBND tỉnh chưa có quyết định phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tuy nhiên chủ đầu tư đã tạm nộp tiền sử dụng đất vào ngày 20/8/2020 với số tiền hơn 248 tỷ đồng.
Vì vậy, Thanh tra Chính phủ nhận thấy công dân tố cáo UBND tỉnh Bình Thuận giao đất cho Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Trường Phúc Hải không qua đấu giá quyền sử dụng đất là không có cơ sở. Tuy nhiên, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 590 ngày 27/2/2018 giao và cho thuê đối với 26,9ha đất mặt nước ven biển là chưa đúng trình tự, thủ tục quy định.
Về vấn đề này, Thanh tra Chính phủ đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm; đồng thời điều chỉnh lại Quyết định 590 nhằm thực hiện việc giao mặt nước biển theo Nghị định 51/2014/NĐ-CP của Chính phủ (nay là Nghị định 11/2021/NĐ-CP ngày 10/02/2021 của Chính phủ). Sau khi chủ đầu tư hoàn thành việc lấn biển trên diện tích 26,9ha thì thực hiện việc giao đất, cho thuê đất theo quy định của pháp luật.
Cùng với đó, kiểm tra, rà soát đánh giá tình hình triển khai dự án, làm rõ nguyên nhân chậm triển khai dự án theo tiến độ đã phê duyệt. Từ đó có biện pháp tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi để nhà đầu tư tiếp tục triển khai dự án. Trường hợp chủ đầu tư không đủ năng lực thực hiện dự án, để chậm tiến độ mà không có lý do chính đáng thì thu hồi chủ trương đầu tư, thu hồi đất theo quy định. Trong triển khai thực hiện, nếu phát sinh nội dung vượt thẩm quyền thì báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
Đối với Dự án Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2 do Công ty Cổ phần Tân Việt Phát làm chủ đầu tư.
Theo Kết luận thanh tra, do khu vực đất (lô đất số 18, 19 và 20 tại phường Phú Hài, TP Phan Thiết) thực hiện dự án có nguồn gốc là đất nghĩa trang tập trung. Sau khi di dời thì còn nhiều hố sâu, tường và bia mộ để lại, cùng với đó do mang yếu tố tâm linh nên không có nhà đầu tư đăng ký tham gia đấu giá, dù đã thông báo nhiều lần từ năm 2013 - 2015. Do đó, toàn bộ diện tích này đủ điều kiện để UBND tỉnh Bình Thuận xem xét, giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất. Vì vậy, việc công dân tố cáo UBND tỉnh Bình Thuận giao đất, cho thuê đất để nhà đầu tư thực hiện Dự án Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2 không qua đấu giá quyền sử dụng đất là không có cơ sở.
Tuy nhiên việc UBND tỉnh Bình Thuận sử dụng giá khởi điểm đấu giá giao quyền sử dụng đất đã thông báo công khai lần cuối cùng vào tháng 11/2015 để thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi giao đất, cho thuê đất vào tháng 3/2017 là chưa đúng quy định.
Liên quan vấn đề này, Thanh tra Chính phủ đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm về những thiếu sót trong việc sử dụng giá khởi điểm đã thông báo đấu giá công khai nhưng không có khách hàng tham gia để thu tiền sử dụng đất khi giao đất, cho thuê đất; đồng thời, khẩn trương xác định lại giá đất cụ thể để thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với Dự án Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2 theo đúng quy định của pháp luật.
Được biết, ngày 6/1/2021, UBND tỉnh Bình Thuận đã có văn bản số 58 chỉ đạo triển khai thực hiện việc xác định giá trị quyền sử dụng đất theo quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 của dự án, đồng thời ban hành Quyết định số 1025 ngày 27/4/2021 phê duyệt dự toán kinh phí xác định giá đất cụ thể làm cơ sở tính thu tiền thuê đất đối với Dự án Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2. Theo Thanh tra Chính phủ, việc UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo xác định lại giá đất cụ thể theo quy hoạch chi tiết 1/500 của dự án là phù hợp với quy định của pháp luật.
Đối với các dự án khu dịch vụ du lịch cộng đồng Biên Quê Hương và dự án Trường Mầm non Lê Quý Đôn tại phường Phú Thuỷ, TP Phan Thiết, Thanh tra Chính phủ nhận thấy công dân tố cáo UBND tinh Bình Thuận giao đất, cho thuê đất để nhà đầu tư thực hiện dự án không qua đấu giá quyền sử dụng đất là không có cơ sở.