Nhìn những bông lúa Hoa Khôi 4 trĩu hạt, vàng óng trên cánh đồng xã Bồ Đề (Bình Lục, Hà Nam), nhiều người đã phải ngạc nhiên. Bởi lẽ, Bồ Đề nói riêng cũng như huyện Bình Lục vốn khá “nổi tiếng” là vùng đất chiêm trũng, nhiễm phèn chua, rất khó canh tác. Nhưng đã 3 năm, 6 vụ đứng chân trên mảnh đất này, Hoa Khôi ngày càng khẳng định được thế mạnh của mình.
Nói về Hoa Khôi 4, ông Nguyễn Ngọc Thắng, Chủ nhiệm HTXNN Bồ Đề phấn khởi cho biết, vụ mùa 2013, xã đã cho SX thử giống lúa này tại 2 xóm với diện tích là 18 ha. Trước đó, Phòng Trồng trọt (Sở NN-PTNT Hà Nam) phối hợp cùng Cty TNHH Nông nghiệp Quốc tế An Việt tập huấn kỹ thuật cho các hộ dân tham gia mô hình.
Trên điều kiện canh tác thực địa, HTXNN Bồ Đề tiến hành cho người dân ngâm ủ giống từ ngày 19/6, kết thúc gieo cấy ngày 25/6. Và phương pháp gieo cấy được áp dụng chủ yếu là gieo sạ. Lượng giống gieo khoảng 1,3 kg/sào, mật độ đạt 100 - 120 hạt/m2.
Hoa Khôi 4 trên cánh đồng xã Bồ Đề
Ông Trần Quang Phước, GĐ Kỹ thuật Cty An Việt cho hay, Hoa Khôi 4 là giống lúa thuần do đơn vị này chọn tạo, đã được Cục Trồng trọt công nhận SX thử nghiệm tại các tỉnh phía Bắc và duyên hải Nam Trung Bộ. Tại Hà Nam, ngoài huyện Bình Lục, Cty An Việt cũng đã tiến hành SX thử Hoa khôi 4 ở Lý Nhân, Kim Bảng, Duy Tiên…
Cũng theo ông Phước, đây là giống lúa khá ngắn ngày, vụ mùa TGST từ 92 - 95 ngày, vụ xuân từ 125 - 135 ngày. Về hình thái, hạt lúa Hoa Khôi 4 thon dài, mỏ tím, chiều cao cây từ 105 - 110 cm.
Là người trực tiếp tham gia cấy giống Hoa Khôi 4, ông Trần Đình Phòng (xóm 4, xã Bồ Đề) nhận định, đây là giống lúa khá “dễ tính”, thích ứng mạnh trên đất chiêm trũng, thân lá phát triển khỏe như lúa lai. Ông Phòng cũng khẳng định, so với một số giống lúa ông từng trồng, Hoa Khôi 4 ít bị sâu bệnh hơn hẳn, cây cứng, chống đổ tương đối tốt.
“Thời gian gieo cấy rút ngắn, chúng tôi sẽ có thêm thời gian làm cây vụ đông, rất chi là hiệu quả. Trong vụ xuân sắp tới, chúng tôi rất mong được mở rộng diện tích để trồng thêm giống lúa này”, ông Phòng chia sẻ.
Mặc dù bị chuột hại, thời tiết bất thuận nhưng Hoa Khôi 4 vẫn sinh trưởng phát triển tốt, năng suất đạt mức trung bình. Trên diện tích Khang dân 18 trồng đối chứng, khá nhiều khoảnh bị bạc lá, khô vằn, sâu đục thân ở mức độ tương đối nặng. So với Khang dân 18, Hoa Khôi 4 trổ bông sớm hơn khoảng 2 ngày.
Về chiều dài bông, Hoa Khôi 4 dài hơn giống đối chứng khoảng 2 cm. Số hạt chắc/bông đạt 132 hạt. Tổng trọng lượng 1.000 hạt là 22 gram.
Theo tính toán của HTXNN Bồ Đề, 18 ha Hoa Khôi 4 tại đây có thể thu hoạch từ ngày 25/9, sớm hơn Khang dân 18 tầm 3 ngày. Năng suất dự kiến đạt 58,1 tạ/ha, tương đương với 2,1 tạ/sào (Khang dân 18 là 1,9 tạ/sào). Như vậy, so với giống đối chứng, năng suất của Hoa Khôi 4 tăng khoảng 9,4%. Chênh lệch về kinh tế cho người trồng Hoa Khôi 4 là 4,2 triệu đồng/ha.
Không chỉ cung cấp giống, hướng dẫn kỹ thuật, Cty An Việt còn tiến hành thu mua lúa tươi cho bà con ngay tại ruộng sau khi thu hoạch. Ông Trần Quốc Toản, Chủ nhiệm HTXNN Lê Hồ (Kim Bảng, Hà Nam) cho biết rất tâm đắc với mô hình liên kết như này. Việc người dân quan tâm nhất hiện nay chính là khâu giải quyết đầu ra cho giống Hoa Khôi 4.
Ông Lại Văn Hiếu, GĐ Trung tâm Khuyến nông Hà Nam cho rằng, giữ được sự liên kết chặt chẽ, tiêu thụ sản phẩm cho bà con mới là khâu cốt yếu của mô hình này. Đánh giá cao mô hình, ông Đỗ Quyết Thắng, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Bình Lục đề nghị với Sở NN-PTNT Hà Nam, Cty An Việt tiếp tục triển khai, mở rộng mô hình trong những vụ tới.
Khẳng định tầm quan trọng của việc liên kết giữa nhà quản lý, nhà SX và doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Vang, PGĐ Sở NN-PTNT Hà Nam cho rằng, đây mới là điểm mấu chốt giúp mô hình thành hay bại. “Chúng ta phải làm tốt công tác liên kết giữa các đơn vị. Làm sao phải đảm bảo sự phối kết hợp nhịp nhàng, vì mục tiêu các bên cùng có lợi, gây dựng mô hình ngày càng phát triển. Đây sẽ là tiền đề cho việc xây dựng các mô hình lớn hơn tại Hà Nam trong thời gian tới”, bà Vang chia sẻ.
