Hồi ký của Tổng thống Mỹ luôn là cuốn sách được chờ đợi nhất, và luôn được thương lượng với số tiền bản quyền kỷ lục khi dịch ra ngôn ngữ khác. Hồi ký của Tổng thống Mỹ - Joe Biden cũng không ngoại lệ. Bước chân lên vị trí cao nhất của cường quốc số một thế giới, hồi ký của Tổng thống Mỹ - Joe Biden càng khiến nhiều người tò mò.
Hồi ký của Tổng thống Mỹ - Joe Biden do Jean-Bernard Cadier chấp bút. “Từ Scranton đến Nhà Trắng” do Nhà xuất bản Tổng hợp TPHCM ấn hành, miêu tả đậm nét lộ trình và chiến dịch tranh cử của Joe Biden, từ cuộc họp nhóm cử tri đầu tiên đến đại hội đảng Dân chủ vào tháng 7 năm 2020.
Giống như con rùa trong truyện ngụ ngôn, Joe Biden cuối cùng đã lần lượt đánh đổ tất cả các đối thủ của mình trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ. Không vội vàng và hay nói hớ, ông đã bắt đầu hồi phục mọt cách ngoạn mục nhân ngày Siêu Thứ Ba, mùng 3 tháng 3 năm 2020. Kết thúc một chiến dịch tranh cử kỳ quặc, bị ảnh hưởng rất nhiều do đại dịch Covid- 19, và ông sẽ đối mặt với Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11, Tổng thống sắp mãn nhiệm đã chỉ gọi ông là “Joe ngủ gật”.
Hồi ký ““Từ Scranton đến Nhà Trắng” cũng miêu tả cuộc đời Joe Biden, từ tuổi thơ điển hình của nước Mỹ thời trước ở Pennsylvania, cho đến tám năm làm Phó tổng thống, sống trong cái bóng của Barack Obama. Đó là một cuộc đời điểm xuyết những tấn thảm kịch (vợ và đứa con gái chết do tai nạn xe hơi, con trai lớn qua đời vì bị ung thư), những trận cam go (ông bỏ phiếu ủng hộ cuộc chiến tranh Iraq, những tránh né của ông về vấn đề chủng tộc) và những bê bối – các phi vụ làm ăn mập mờ của con trai ông, Hunter, ở Ukraine.
Cách đây đúng 48 năm, Joe Biden đã giành chiến thắng đầu tiên trong cuộc bầu cử vào Thượng viện. Hồi đó cũng rất sít sao. Kể từ đó, ông đã không ngừng mơ đến Nhà Trắng. Ông đã ra ứng cử ba lần, thêm ba lần khác ông nghĩ về điều ấy. Lần này thì đã thành công rồi.
Trong bài phát biểu của ông, ông đã nói: “Tôi rất vinh dự khi các bạn đã chọn tôi để lãnh đạo đất nước vĩ đại của chúng ta.” “My fellow Americans, đồng bào thân yêu của tôi…”. Bài diễn văn này ư, ông đã dành suốt cuộc đời để soạn thảo nó. Một bài phát biểu giống hệt ông.
Ông đã nhấn mạnh hai lần liền: “Chúng ta cần phải khôi phục linh hồn của nước Mỹ.” Đây chính là khẩu hiệu mà ông đã tung ra trong chiến dịch tranh cử của mình mười tám tháng trước đó, nhưng trên hết đó là chủ đề của chiến dịch tranh cử đầu tiên của ông, vào năm 1988. Chẳng mấy nữa sẽ là năm mươi năm mà ông lặp lại nó, với cùng những giai thoại về thời thơ ấu của ông ở Pennsylvania. Nhưng lần này, bài phát biểu bám sát thời đại. Joe Biden hứa sẽ là “một tổng thống không tìm cách chia rẽ các dân tộc, mà là hợp nhất”. Đó chính là những gì ông đã làm trong suốt cuộc đời chính trị ở cánh trung của mình.
Ông lặp lại điều đó vào tối nay trong bài phát biểu: “Chúng ta hãy cho mình một cơ hội. Đã đến lúc gạt bỏ những lời nói tu từ hung hăng sang một bên, đã đến lúc hạ nhiệt, cần gặp gỡ lại nhau và lắng nghe nhau.”
Và Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đề cử một phụ nữ làm Phó Tổng thống, để nhấn mạnh sự tương phản với tư tưởng trọng nam khinh nữ phổ biến của thời Trump, là một phụ nữ da màu, để quay lưng lại với hơi hướng phân biệt chủng tộc trong suốt bốn năm qua.
Ông kết thúc bài diễn văn bằng một câu trích dẫn trong bài thánh ca Công giáo được lấy cảm hứng từ Thi thiên 91:
“Người sẽ đưa bạn đi trên đôi cánh đại bàng
Sẽ đưa bạn đi trên hơi thở của bình minh
Và sẽ giữ bạn trong lòng bàn tay của Người”.
Bài thánh ca này khiến ông nghĩ đến nước Mỹ, đến gia đình ông và đặc biệt là đến người con trai tên Beau của ông, đã qua đời vì bệnh ung thư khi mới bốn mươi sáu tuổi: “Những lời này phản ánh đức tin, đức tin luôn ủng hộ tôi và tôi tin rằng đức tin ấy ủng hộ nước Mỹ. Tôi hy vọng, tôi hy vọng rằng những lời này có thể sẽ đem lại niềm an ủi cho 230.000 người dân Mỹ đã mất đi người thân trong năm nay do loài vi-rút khủng khiếp này”.
Có thể nói, đời sống gia đình và đời sống chính trị của Joe Biden đã luôn luôn được gắn kết chặt chẽ. Trải qua các thử thách khủng khiếp để rồi lại hồi sinh một cách ngoạn mục. Là một công dân Mỹ rặt, ông rất kiên cường.
Joe Biden đã bị đánh gục nhiều lần. Khi vợ và con gái ông chết trong một vụ tai nạn xe hơi. Khi căn bệnh ung thư đã lấy đi người con trai Beau của ông. Khi chính bản thân ông bị vỡ đoạn phình động mạch, đến mức mà một linh mục đã đến xức dầu lâm chung cho ông. Mỗi lần như vậy, ông đều gượng đứng dậy. Tin chắc rằng mỗi thử thách ấy đều giúp ông hiểu rõ hơn những cực nhọc và khó khăn của đồng bào mình.
“Bác Joe,” như mọi người vẫn gọi ông như thế, là một phần của gia đình người Mỹ. Một số người nói về ông như nói về một biểu tượng chú bác trong gia đình, mối quan hệ đặc biệt này, được xen lẫn giữa tôn trọng và trìu mến, mà người ta có thể có với một ông chú hoặc một bà cô. Hơi giống như người Pháp đã gọi Tổng thống Mitterrand là “Bác”. Đối diện với Trump, Joe Biden tuyên bố ông muốn phục hưng “linh hồn của nước Mỹ”, tức là một ý tưởng chắc chắn về đất nước mà ông đã bảo vệ suốt cả đời mình.
Liệu Joe Biden sẽ trở thành một tổng thống đặc biệt không, vì đã đắc cử trong những hoàn cảnh đặc biệt, hệt như Franklin D. Roosevelt đã từng đắc cử trước ông? Nói sao đi nữa, ông có một kế hoạch. Và ông đã tinh chỉnh nó trong suốt năm mươi năm. Còn về việc để biết ông muốn dẫn nước Mỹ đến đâu... Để hiểu điều đó, trước tiên chúng ta hãy xem ông từ đâu đến.
Tổng thống Joe Biden sẽ phải tiến lên trên nền cát lún. Nơi mà, với một phần dân chúng đang ngày tăng, các sự việc không còn quan trọng nữa và bài phát biểu trước công chúng vốn thường bị nghi ngờ. Chẳng phải Donald Trump đã mời đến Nhà Trắng một trong những người đại diện của phong trào QAnon, nơi tố cáo một âm mưu ấu dâm và quái ác chống lại ngài tổng thống tỷ phú đó sao? Tân tổng thống sẽ phải hoà giải nước Mỹ với một thế giới đang rất ốm yếu.
Và chúng ta phải công nhận một điều rằng, chẳng phải nước Mỹ đã công bằng hơn sau khi ra khỏi cuộc chiến tranh Ly khai sao? Mạnh hơn khi ra khỏi cuộc khủng hoảng năm 1929 sao? Joe Biden muốn tin vào điều đó: “Lịch sử đã dạy chúng ta rằng chính trong những giờ phút đen tối nhất mà đất nước này đã đạt được những bước tiến lớn. Đấy mới chính là nước Mỹ: chúng ta thẳng tiến. Hơn nữa, đó chính là điều mà người Mỹ chúng ta có thể làm tốt nhất: Chúng ta đang xây dựng tương lai”.