Keo nhiễm bệnh, chết khô chưa rõ nguyên nhân

Tại khu vực miền Trung, tỉnh Quảng Ngãi là địa phương có diện tích trồng keo tương đối lới vớ trên 225.000ha. Cây keo được trồng chủ yếu tập trung ở các huyện miền núi như Trà Bồng, Sơn Hà, Sơn Tây, Ba Tơ… Những năm qua, loài cây này đã góp phần không nhỏ cho sự phát triển kinh tế của các địa phương, giúp xóa đói, giảm nghèo.

Thế nhưng, 3 năm trở lại đây, thiên tai, bão lũ cùng với dịch bệnh đã khiến cho hàng ngàn ha keo ở tỉnh này bị thiệt hại, người dân khốn đốn. Đến năm nay, dịch bệnh tiếp tục xuất hiện và lây lan nhanh, nhiều diện tích đã chết khô càng đẩy người trồng keo ở Quảng Ngãi thêm phần khó khăn chồng chất.

Cơn bão cuối năm 2020 đã khiến cho 1,5ha trồng keo của gia đình chị Phạm Thị Se (trú thôn 1, xã Nghĩa Sơn, huyện Tư Nghĩa, Quảng Ngãi) bị gãy đổ toàn bộ. Đến giữa năm 2021, chị Se đầu tư gần 50 triệu đồng để trồng lại cây keo trên diện tích này. Cách đây khoảng 1 tháng, chị Se phát hiện một số cây keo bất ngờ bị chết khô, gãy ngang thân rồi sau đó lây lan trên diện rộng.

“Đến nay, rẫy keo nhà tôi đã bị chết đến trên 50%. Do keo mới chỉ được hơn 2 năm tuổi nên không thể thu hoạch bán mà chỉ chặt làm củi, số cây nhỏ hơn thì vứt bỏ. Không riêng gì gia đình tôi mà hầu hết những vườn keo của các gia đình gần đây cũng gặp phải tình trạng tương tự. Mong các cơ quan chuyên môn sớm tìm hiểu, xác định nguyên nhân và hướng dẫn biện pháp xử lý chứ nếu kéo dài, keo tiếp tục chết thì bà con mất trắng”, chị Se than thở.

Theo các hộ dân trồng keo, đa phần keo bị nhiễm bệnh rồi chết đều đang ở độ tuổi từ 1 – 2 năm. Những diện tích từ 3 năm tuổi trở lên ít bị hơn. Biểu hiện chung ban đầu là giữa phần thân cây xuất hiện các đám nấm màu trắng lá vàng héo dần. Đến khoảng 1 tuần sau cây chết khô, gãy ngang vị trí bị nấm. Đến nay, do chưa có giải pháp trị bệnh nên diện tích keo chết ngày càng tăng.

Ông Phạm Văn Thếch, Phó chủ tịch UBND xã Nghĩa Sơn cho hay: Tại địa phương, ngoài cây sắn đời sống của người dân chủ yếu phụ thuộc vào cây keo. Toàn xã có khoảng 1.200ha trồng keo, trong đó có 300ha keo từ 2 năm tuổi trở xuống.

Qua thống kê sơ bộ ban đầu, đã có 12ha cây keo của bà con bị chết. Tuy diện tích keo chết không đồng loạt mà phân bố rải rác nhưng tình trạng này cũng khiến người dân lo lắng và thiệt hại về kinh tế”.

Không chỉ riêng ở huyện Tư Nghĩa mà nhiều huyện, khác của tỉnh Quảng Ngãi xảy ra hiện tượng keo chết. Ông Đinh Văn Chi, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Sơn Hà cho biết, sau khi phát hiện từ sau Tết Nguyên đán, đến nay, cả 14 xã, thị trấn của huyện đều có diện tích keo bị nhiễm bệnh và chết.

“Tổng hợp báo cáo sơ bộ ban đầu của các xã, thị trấn thì toàn huyện có đến 1.074ha keo bị nhiễm bệnh. Tuy nhiên, tới đây chúng tôi sẽ tiến hành rà soát lại nhằm có con số chính xác, thực tế nhất để báo cáo lên UBND huyện cũng như Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh”, ông Chi thông tin.

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Ngãi, hiện diện tích keo bị nhiễm bệnh đã xuất hiện ở các xã Trà Bồng, Minh Long, Sơn Hà, Sơn Tây, Ba Tơ, Bình Sơn, Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, thị xã Đức Phổ và TP Quảng Ngãi.

Tuy nhiên, đến thời điểm này, đơn vị vẫn đang trong quá trình tổng rà soát lại để nắm tổng số diện tích cây bị nhiễm bệnh và chết. Cùng với đó, vừa qua, Chi cục cũng đã phối hợp với Trung tâm Bảo vệ thực vật miền Trung lấy mẫu gửi giám định chờ kết quả.

“Do chưa xác định được nguyên nhân nên để phòng trừ bệnh nên trước mắt bà con cần thực hiện các giải pháp thủ công: Khuyến cáo chủ vườn, chặt, thu gom những cây bị bệnh đem ra ngoài tiêu hủy; không tận thu, vận chuyển qua những nơi khác nhằm hạn chế lây lan; dùng vôi bột rải vào các vị trí cây bị bệnh để xử lý mầm bệnh.

Đồng thời khơi thông mương rảnh, tránh tình trạng ngập úng nước sau mưa để hạn chế mầm bệnh phát tán. Về vấn đề trồng mới thì cần tuân thủ đúng mật độ trồng, chọn cây keo giống rõ nguồn gốc, đảm bảo chất lượng và chăm sóc theo đúng quy trình hướng dẫn của Sở NN-PTNT”, ông Nguyễn Thế Vĩnh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Ngãi nói.