Khôn nhà dại chợ

Mất điện trong những ngày nắng nóng, lão Cò không thể ngồi ở trong nhà được, lão phải ra ngoài vườn trải chiếu xuống gốc mít hóng mát.

Thằng cháu lão sau mấy hôm mở lớp đào tạo uốn dẻo cấp tốc cho các quan chuẩn bị đón sếp mới, không ngờ học viên đến đông nghịt, học phí tính theo giờ và không phải bàn, giá bao nhiêu các quan cũng gật. Chỉ mấy ngày học đã thu được suýt soát số tiền nó bỏ ra cúng đống mối. Hỉ hả lắm, nó đánh xe lên nhà lão để bàn việc đầu tư xây dựng thủy điện nhỏ.

Nghe nói xây dựng thủy điện nhỏ khiến lão Cò giật nảy người, lão quăng tờ báo ra trước mặt:

- Anh hãy đọc những bài viết này để thấy có nên đầu tư vào thủy điện không? Ở Việt Nam không có cái sân chơi nào bình đẳng cả, khi những ông lớn đang nắm độc quyền thì khái niệm bình đẳng là chuyện xa vời…

- Nước ta đang thiếu điện như thế này, đâu có dư dả gì. Đầu tư vào lĩnh vực thủy điện là trúng quá rồi, chính thế cháu mới xin ý kiến bác.

- Về lý thuyết là như vậy, đầu tư vào lĩnh vực xã hội đang có nhu cầu thì lãi lắm. Trước khi tăng giá điện, họ huy động cả bộ máy tuyên truyền, rằng: Giá điện nước mình thấp hơn giá điện các nước trong khu vực, giá điện bán cho người dân không phải là giá thị trường, không nhà đầu tư nào dám đầu tư vào lĩnh vực điện ở Việt Nam vì giá điện quá thấp…

Cái ông ở Hiệp hội Năng lượng gì đấy, trước thì phản đối ngành điện mỗi lần tăng giá, nay ông ấy lại chành mồm bênh vực họ. Chối quá! Kết cục dân ta muốn dùng điện họ thích áp đặt giá nào cũng phải nghe. Những nhà máy thủy điện nhỏ, lúc thiếu điện thì họ mua, khi thừa điện thì họ cắt. Họ vành vẻ đủ kiểu, bởi các nhà máy thủy điện nhỏ không bán điện cho họ thì chẳng bán được cho ai.

 Báo đăng kia, tháng 5 vừa rồi, 17 nhà máy thủy điện ở Lào Cai khốn khổ vì không bán được điện, dù bán với giá rẻ. Nước mình thiếu điện thì phải mua điện của nước ngoài là đúng rồi. Nhưng có một điều rất trớ trêu, đối tác nước ngoài đưa ra nhiều điều khoản để bắt bí, ông điện lực Việt Nam cứ phải nghe, họ đưa giá nào thì phải mua giá đó.

Bị nước ngoài chèn ép thì họ chèn ép các nhà máy thủy điện nhỏ và người dùng điện trong nước, đấy là chưa nói họ phải phát ngược lại phía nước ngoài gần 45 ngàn kWh sản lượng vì dùng không hết, chịu thiệt hàng trăm triệu đồng, mà vẫn phải ngậm bồ hòn làm ngọt…

Lão Cò nói một thôi, dường như đã mệt, lão vớ cốc nước uống một hơi, rồi lắc đầu giọng cay đắng:

- Đúng là chuyện khôn nhà dại chợ. Anh muốn đầu tư vào lĩnh vực nào thì phải xem đối tác của mình ở lĩnh vực đó. Ngay cả những "ông lớn" là Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Than Khoáng sản còn khó khi thảo luận giá điện với họ, bán cho họ rồi mà vẫn chẳng đòi được tiền, cả mấy ngàn tỷ nợ đó, huống hồ mấy anh thủy điện nhỏ tép riu? Đi với anh "điên nặng" có ngày bị họ dí cho một nhát là toi đời ngay, không dễ ăn đâu.

Thằng cháu lão Cò rùng mình như bị điện giật, lẩm bẩm:

- Đúng là "điên nặng", "điên nặng" thật rồi…