Lan tỏa xu thế nông nghiệp tuần hoàn

Những năm qua, ngành Nông nghiệp và phát triển nông thôn dưới sự điều hành của Bộ NN-PTNT và các địa phương đã đạt được những kết quả nổi bật.

Thứ nhất, từ tư duy xoay trục sản phẩm chủ lực linh hoạt, chúng ta kích hoạt các nguồn lực để phát huy thế mạnh của từng vùng sinh thái. Đặc biệt là tại ĐBSCL, thay vì tập trung phát triển cây lúa như trước đây, thủy sản đã trở thành mặt hàng xuất khẩu có giá trị lớn và ổn định bền vững.

Như vậy, chúng ta càng ngày càng thấy rõ hơn mô hình tăng trưởng trên phạm vi cả nước và từng vùng miền để phát triển các sản phẩm chủ lực theo hướng xuất khẩu, tạo ra cánh kéo và mở rộng thị trường. Minh chứng lớn nhất là kim ngạch xuất khẩu nông sản của Việt Nam liên tục tăng trưởng và tạo ra giá trị thặng dư.

Thứ hai, các loại hình sản xuất từ nông hộ, trang trại ngày càng ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và công nghệ nhiều hơn, từ đó giảm rủi ro đầu tư. Những năm qua, đứng trước “sóng gió” do dịch bệnh và “bão giá”, các trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm tập trung vẫn được đảm bảo an toàn.

Ở Hậu Giang, trước đây bà con có thói quen sạ lan với lượng thóc giống sử dụng lên tới 180-200kg/ha. Tuy nhiên, từ khi áp dụng đại trà mô hình mạ khay, máy cấy, máy sạ cụm, lượng giống sử dụng đã giảm xuống dưới một nửa. Khi sự sáng tạo của người dân được kích hoạt, rất nhiều sáng chế máy cầm tay, máy cơ khí động lực đã ra đời để làm thay đôi tay của bà con.

Thứ ba, các phế phẩm trong trồng trọt, chăn nuôi quay trở lại sử dụng trong nông nghiệp ngày càng nhiều. Chúng ta đã đặt những viên gạch đầu tiên để tạo nền móng cho một nền kinh tế tuần hoàn. Người dân đã biết tiết kiệm các chi phí đầu vào để tạo giá trị sinh lời cao hơn.

Xu thế nông nghiệp tuần hoàn đã lan tỏa nhiều nơi, từ các khu chăn nuôi; các vùng sản xuất dứa gần nhà máy chế biến thủy sản; các vùng trồng dừa ở Bến Tre… Đây là những hình mẫu mà ngành nông nghiệp đang hướng tới trong tương lai.

Thứ tư, xu hướng tập trung và tích tụ đất đai ngày càng tăng lên. Hình thức tích tụ không phải chuyển nhượng quyền sử dụng đất là chủ yếu mà đa phần là thuê ruộng đất của nông dân để mở rộng sản xuất. Ngay cả những địa phương khó khăn nhất, có quỹ đất nông nghiệp eo hẹp như tỉnh Thái Bình cũng đã có rất nhiều mô hình tích tụ đất đai tương đối lớn.

Về nông thôn, chúng ta cũng thấy rất rõ xu thế liên kết đa chủ thể để tạo thành các chuỗi giá trị sản phẩm bền vững. Các hộ chăn nuôi, tổ hợp tác không còn bị “cô lập” trong “ốc đảo” của riêng mình. Họ hợp tác sản xuất để tạo thành đơn vị vệ tinh cho các hợp tác xã, doanh nghiệp “lõi” có tiềm lực về kinh tế, năng lực quản trị và tiêu thụ sản phẩm. Người nông dân cũng đã tiếp cận với các thiết bị thông minh như điện thoại, máy tính để kết nối bán hàng, thu hút đầu tư, học hỏi kinh nghiệm sản xuất, kinh doanh.

Ngành nông nghiệp giống như một cơ thể sống. Bởi vậy, sự chuyển biến của ngành nông nghiệp đã tạo ra những chuyển dịch từ người dân, từ địa bàn khu dân cư và hợp tác xã sản xuất. Sự nhìn nhận về vai trò, vị thế của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn trong tư tưởng cán bộ cấp xã, cấp huyện được nâng tầm. Họ hiểu rằng, đó chính là nền tảng, là điểm tựa để đảm bảo cho sự phát triển bền vững, và thành quả của công cuộc xây dựng nông thôn mới chính là từ bàn tay, khối óc của người nông dân.

Chúng ta cũng xác định được nền nông nghiệp sinh thái, tạo ra sản phẩm sạch, an toàn, hữu cơ là xu thế tiêu dùng tất yếu. Do đó, những năm gần đây, thông tin về thực phẩm bẩn trên báo chí đã ít đi. Rõ ràng đó là cách tiếp cận có tiến bộ.

Còn nếu nói về một chặng đường dài, có thể nói, nông nghiệp là ngành thành công nhất với tăng trưởng bình quân khoảng 2,74%/năm, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng bình quân hàng năm khoảng 8,79% nhưng được đầu tư ít nhất, bảo hộ mậu dịch thấp nhất, cơ sở hạ tầng triển khai sau nhất, tài nguyên nông thôn bị rút ra nhiều nhất.

Khi đối chiếu vào đó, chúng ta mới thấy rõ được lợi thế của ngành nông nghiệp. Và chính từ những kết quả đạt được của ngành trong nhiều năm qua, thì đến Hội nghị Trung ương vừa rồi, chúng ta mới khẳng định được nông nghiệp là lợi thế phát triển của quốc gia.