Ngày 16/1, Văn phòng điều phối Nông nghiệp, nông thôn vùng ĐBSCL (Bộ NN-PTNT) phối hợp với Sở NN-PTNT TP Cần Thơ tổ chức thu thập thông tin chi tiết vùng trồng lúa của các HTX trên địa bàn đăng ký tham gia Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030” (gọi tắt là Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao).
Thông tin thu thập cụ thể bao gồm: Lịch thời vụ; cơ cấu giống lúa; mật độ gieo sạ; phương thức xử lý rơm rạ; lượng phân bón sử dụng; quy trình canh tác bền vững đang áp dụng và hình thức liên kết thu mua sản phẩm của các HTX.
Đặc biệt, các HTX, cán bộ quản lý chuyên môn ở địa phương đã được hướng dẫn thực hiện cập nhật tọa độ thửa ruộng, vùng trồng lúa tham gia Đề án lên bản đổ nhằm đảm bảo yêu cầu của các tổ chức quốc tế khi chi trả tín chỉ carbon và tạo thuận lợi trong quá trình theo dõi, quản lý vùng nguyên liệu.
Ngoài ra, để tạo điều kiện thuận lợi cho các HTX cập nhật, chia sẻ thông tin liên quan, nhóm Zalo tập hợp những HTX, cán bộ quản lý địa phương trong Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao đã được lập ra.
Ông Trần Thái Nghiêm, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT TP Cần Thơ đánh giá, khi triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, vùng nguyên liệu và các giải pháp kỹ thuật cần được tính toán chặt chẽ và thể hiện minh bạch. Do đó, việc xây dựng những cơ sở dữ liệu đầu tiên cho Đề án rất cần thiết.
Theo ông Nghiêm, vấn đề bức thiết hiện nay của Thành phố khi triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao là thiết lập được mối quan hệ hai chiều giữa HTX và doanh nghiệp. Bởi giá lúa trên đồng đang ở mức rất cao, tạo ra khí thế phấn khởi cho bà con trồng lúa. Ngược lại, điều này cũng tiềm ẩn rủi ro lớn nếu không có mối liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và HTX, bà con nông dân.
Theo nhận định của nhiều chuyên gia, khi một số quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu mở cửa trở lại, giá gạo sẽ có biến động. Trong khi đó, hiện nay hầu hết các doanh nghiệp không mạnh dạn ký kết hợp đồng với nhà nhập khẩu ở các nước do không chủ động được vùng nguyên liệu.
TP Cần Thơ hiện có khoảng 77.000ha đất trồng lúa. Theo quy hoạch TP Cần Thơ thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, huyện Phong Điền và các quận còn lại sẽ sử dụng linh hoạt diện tích đất trồng lúa. Khu vực thị trấn ở các huyện Thới Lai, Vĩnh Thạnh và Cờ Đỏ cũng được sử dụng linh hoạt đất trồng lúa.
Trong khi đó, ngành nông nghiệp Thành phố đang chịu tác động của một số dự án phi nông nghiệp, giao thông, các khu đô thị, khu công nghiệp. Đặc biệt, thời kỳ 2021 – 2030, TP Cần Thơ phát triển mạnh khu công nghiệp, do đó đất trồng lúa cũng sẽ giảm dần.
Vùng nguyên liệu 50.000ha lúa mà TP Cần Thơ đã đăng ký tham gia Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao đảm bảo phải được giữ vững đến năm 2030. Do đó, Sở NN-PTNT TP Cần Thơ định hướng tiếp tục đầu tư hạ tầng, nâng cao năng lực cho bà con nông dân, HTX cộng với các giải pháp kỹ thuật thúc đẩy hiệu quả canh tác lúa.
Bước đầu Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao được xây dựng ở vùng chuyên canh trên nền tảng 180.000ha thuộc Dự án VnSAT. Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan đã chỉ đạo Cục Trồng trọt, Văn phòng điều phối nông nghiệp, nông thôn vùng ĐBSCL phối hợp với Ban quản lý các dự án nông nghiệp xây dựng bản đồ lúa gạo và thông tin đính kèm đối với phần diện tích này.
Đồng thời xây dựng kế hoạch đào tạo, nâng cao năng lực cho từng chủ thể liên quan đến Đề án, bao gồm hộ nông dân, HTX, doanh nghiệp, nhà quản lý; xây dựng dự thảo tiêu chí năng lực và cam kết đối với doanh nghiệp khi tham gia Đề án.