Hồ Trị An có diện tích mặt nước hơn 323 km2, không chỉ cung cấp nguồn năng lượng cho Nhà máy thủy điện Trị An mà còn cung cấp nước sinh hoạt cho Đồng Nai và TPHCM. Đồng thời, hồ Trị An cũng mang lại sinh kế cho hàng trăm ngàn hộ dân sinh sống ven hồ và trên hồ.
Sông Đồng Nai bắt nguồn từ cao nguyên Lâm Viên, là con sông nội địa lớn nhất Việt Nam. Chinh phục sông Đồng Nai không đơn giản, vì vậy sự hiện diện của hồ Trị An cũng đáng được xem như một kỳ tích trong giai đoạn chuyển mình đổi mới đất nước.
Muốn khám phá hồ Trị An có thể khởi hành từ Cầu Chiến Khu D, và đi thuyền tới tận vùng La Ngà. Trên hồ Trị An có nhiều đảo nhỏ, thơ mộng và hữu tình. Ví dụ, đảo Chim Ó từng phát triển du lịch rầm rộ nhưng bây giờ chỉ còn là một nơi hoang vắng.
Làm sao để phát huy hết giá trị của hồ Trị An, không chỉ là băn khoăn của những người quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên – văn hóa Đồng Nai mà còn là tâm tư của những người dân sống quanh hồ. Anh Trần Ngọc Tuấn, một ngư dân ở ấp Bến Môn 2, xã Phú Cường, huyện Định Quán đang sống bằng nghề thả lưới trên hồ Trị An, cho biết: Gia đình anh từ Bù Đốp – Bình Phước chuyển về đây sinh sống từ năm 1987. Mỗi ngày anh đánh bắt được khoảng 20-30 kg cá trên hồ Trị An, bán lại cho thương lái 100 ngàn đồng. Mỗi tháng anh nộp thuế 300 ngàn đồng.
Có đi một vòng quanh hồ Trị An mới thấy được sức sống tiềm ẩn của hồ nhân tạo này. Cảnh khai thác, chế biến và kinh doanh khá nhộn nhịp. Khi chiều buông xuống, mặt hồ thăm thẳm một màu hoàng hôn, lại càng đượm vẻ “trên sông khói sóng cho buồn lòng ai”.
Cầu Chiến Khu D đánh dấu cột mốc hồ Trị An
Mênh mang hồ nhân tạo
Xóm chài ven hồ
Cuộc sống bình yên
Sản phẩm từ hồ Trị An
Hoang vu đảo Chim Ó