Ông Lê Xuân Hữu-Giám đốc HTX Thủy sản Trầm Lộng đang đi kiểm tra cá. Ảnh: NNVN.
Một sản phẩm muốn đạt được chất lượng cao thì điều đầu tiên và quan trọng nhất là người tiêu dùng phải thực sự khắt khe, khó tính trong việc chọn lựa, đặt hàng nó. Với một mặt hàng tiêu thụ hàng ngày là thủy sản, thói quen của người tiêu dùng bấy lâu nay thường chỉ mua ở chợ, không cần biết rõ nguồn gốc, xuất xứ cũng như cách thức nuôi. Tuy nhiên, thói quen đó không giúp cho họ mua được thủy sản ngon và nhất là an toàn theo chuẩn VietGAP-một sản phẩm mới, đang được phát triển ở Hà Nội.
HTX Thủy sản Trầm Lộng huyện Ứng Hòa là một đơn vị đi tiên phong trong vùng trong việc phát triển thủy sản sạch, hiện trong 63 ha mặt nước đã có khoảng 40 ha được công nhận VietGAP. Ông Lê Xuân Hữu-Giám đốc HTX cho biết, các thành viên tham gia không được nuôi thả tự do, cho ăn cái gì cũng được, cho uống thuốc gì cũng xong, xử lý môi trường bằng hóa chất bất kỳ như trước mà phải tuân thủ theo quy trình kỹ thuật chung gồm “3 tốt”: giống tốt, môi trường tốt, con người tốt và “4 đúng”: giống đúng mật độ, ăn đúng liều lượng, đúng giờ, đúng chỗ.
Đơn vị nuôi kết hợp các loại cá dựa theo môi trường sống của chúng theo tầng đáy, tầng trung và tầng mặt nước với đặc tính cộng sinh như nuôi cá mè, cá trôi với cá trắm, cá chép để vừa có thể dọn dẹp các chất thải hay thức ăn thừa vừa làm sạch nước một cách tự nhiên. Ngoài ra, các thành viên còn chủ động phòng dịch bệnh bằng việc vệ sinh ao nuôi định kỳ 2 lần/tháng với men vi sinh, thảo dược, thường xuyên tháo nước cho nước luân chuyển vào ra, chạy quạt sục để cung cấp oxi cho cá hoạt động cũng như đảm bảo oxi cho hệ sinh vật hiếu khí, giúp cân bằng môi trường sống. Nhờ đó mà nuôi theo cách này sản phẩm thủy sản của Trầm Lộng không chỉ an toàn mà còn ngon hơn cách thông thường.
Không phải là mô hình HTX nhưng ông Đoàn Ngọc Khuyên - một nông dân ở thôn Cẩm Thủy, xã Cẩm Lĩnh, huyện Ba Vì cũng đã chuyển sang nuôi trồng thủy sản công nghệ cao, áp dụng chuẩn VietGAP từ năm 2015. Ông kể, hồi còn nuôi theo cách thông thường, ao hay bị ô nhiễm, có lúc dịch bệnh làm chết hàng chục tấn cá, thiệt hại rất lớn. Không chỉ năng suất thấp mà cá nuôi theo cách này còn chất lượng kém, giá bán thấp, phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái.
Kể từ khi áp dụng nuôi cá VietGAP, mọi thứ cách rách, cầu kỳ hơn như phải tuân thủ nghiêm ngặt theo quy trình và phải ghi chép nhật ký đầy đủ từ lúc xuống giống đến cho ăn thức ăn gì, xử lý bằng thuốc gì, dùng chất gì để làm sạch nước…Có máy cho ăn tự động, ông chỉ việc cho cám vào, điều chỉnh tốc độ là cứ thế nhả cám ra, giúp không dư thừa nhiều như trước.
Một mô hình nuôi thủy sản áp dụng công nghệ cao ở huyện Ứng Hòa. Ảnh: NNVN.
Nhờ cho ăn cân đối và có hệ thống tạo oxy giúp cá trong ao vận động nhiều, tiêu hóa khỏe, lớn nhanh hơn và đặc biệt đề khoáng tốt với bệnh tật. Còn việc phòng ngừa bệnh cho cá, ông dùng tỏi giã nhỏ trộn cùng các loại vitamin rồi đấu lẫn với thức ăn. Việc cho ăn cũng bố trí theo lịch trình khoa học, mỗi ngày 3 bữa vào các khung giờ cố định như sáng, trưa, chiều. Tùy theo sức khỏe của con cá và thời tiết ngày hôm đó mà lượng ăn tăng giảm khác nhau. Mỗi tháng ông lại vài lần sử dụng chế phẩm vi sinh để xử lý môi trường nuôi, làm sạch nước. Song song với việc vệ sinh ao nuôi, ông còn thả bèo tây trên một phần diện tích ao chúng lọc giúp những chất độc hại có bên trong.
7 năm kiên trì áp dụng nuôi cá kiểu VietGAP, cùng trên một diện tích 3,5ha mặt nước, nếu như trước đây nuôi theo kiểu cũ ông chỉ thu được 10 - 15 tấn cá/năm thì nay luôn đạt 25 – 30 tấn. Cá ít bị dịch bệnh, chất lượng thịt thơm ngon hơn nên sản phẩm được nhiều người tiêu dùng biết tiếng, đặt mua giúp cho ông Khuyên thu lãi khoảng 600 triệu đồng mỗi năm và còn tạo dựng được “nhân hiệu” cho riêng mình.
(Bài viết có sự phối hợp với Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản)
