Ngây ngất Việt Lai 20 sạ hàng

SX lúa vụ mùa 2010 của TP Hải Phòng đang gặt hái bội thu làm nông dân nức lòng. Thành công này là nhờ TP đã có nhiều chính sách hỗ trợ cho nông dân tăng nhanh diện tích lúa sạ hàng bằng công cụ kéo tay. Đặc biệt, việc lựa chọn giống lúa lai ngắn ngày Việt Lai 20 (Do Cty CP Nông nghiệp kỹ thuật cao Hải Phòng SX) gắn với phương pháp gieo sạ đã khẳng định được hiệu quả vượt trội. 

Phương pháp sạ hàng bằng công cụ kéo tay cũng như chủ trương mở rộng diện tích lúa lai mặc dù đã được đưa vào Hải Phòng từ năm 2008, tuy nhiên thực tế cho thấy, nếu không có chính sách hỗ trợ và phương pháp quản lí SX thích hợp, nông dân ít đồng tình làm theo. Từ một số mô hình sạ hàng đã khẳng định được hiệu quả của những vụ trước, vụ mùa 2010 được xem là bước tiến nhảy vọt đối với SX lúa sạ hàng tại Hải Phòng khi ngay từ đầu vụ, UBND TP Hải Phòng sớm ký quyết định hỗ trợ giá giống lúa lai để thực hiện gieo sạ.

Theo đó, UBND TP hỗ trợ 40% giá giống lúa lai Việt Lai 20, 30% giá công cụ gieo sạ; Cty CP NN kỹ thuật cao Hải Phòng (đơn vị cung ứng giống) nhận hỗ trợ 10% giá giống đối với giống lúa lai 2 dòng Việt Lai 20. Không trông chờ ỷ lại, nhiều địa phương cũng chủ động có nhiều chính sách riêng khuyến khích nông dân chuyển từ lúa thuần sang lúa lai, gắn với sạ hàng bằng công cụ kéo tay.

Ông Vương Văn Đẩu, Chủ nhiệm HTX Việt Tiến (huyện Vĩnh Bảo) dẫn chúng tôi ra cánh đồng lúa lai giống Việt Lai 20 hiện đang chín rộ, bông trĩu trục mừng ra mặt cho biết, vụ mùa 2010 là vụ đầu tiên HTX Việt Tiến mạnh dạn vận động nông dân chuyển từ các giống lúa thuần năng suất thấp, yếu cây sang giống lúa lai Việt Lai 20 bằng phương pháp sạ hàng. Kết quả đến thời điểm này thành công rất mỹ mãn. Anh Phạm Văn Ngoạn (thôn 4, xã Việt Tiến) minh chứng: vụ mùa các năm dân Việt Tiến hầu hết cấy lúa thuần Khang dân, năng suất thường thấp dưới 2 tạ/sào, đặc biệt rất hay bị ngã đỗ vì mưa bão...

Như vụ mùa năm nay, dịch rầy nâu cuối vụ rất mạnh, hầu hết các giống lúa thuần đều bị thiệt hại nặng. Nhiều diện tích khác bị đổ vì các đợt mưa lớn. Tuy nhiên đến thời điểm này, các diện tích lúa Việt Lai 20 nhờ ưu điểm cứng cây nên hoàn toàn không bị đổ, năng suất ước tính không dưới 2,7 tạ/sào, có ruộng tốt ước đạt gần 3 tạ/sào (trên 8 tấn/ha). Đây là năng suất cao nhất tại Việt Tiến so với các vụ mùa trước đây. Cũng theo anh Ngoạn, ưu điểm của Việt Lai 20 là khả năng kháng bệnh, đặc biệt là kháng rầy nâu rất tốt. Mặc dù bà con hầu như không phải phun đợt thuốc trừ rầy nào nhưng các diện tích Việt Lai 20 vẫn không bị rầy gây hại. Các bệnh thường gặp vào vụ mùa như bạc lá, khô vằn... gần như ít biểu hiện.

Chủ nhiệm HTX Việt Tiến Bùi Văn Đẩu kể: vụ đông ở các huyện ven TP Hải Phòng phát triển rất mạnh. Ưu thế của Việt Lai 20 là thời gian sinh trưởng ngắn, chỉ từ 85-90 ngày vụ mùa (ngắn hơn các giống lúa thuần truyền thống từ 10-15 ngày) đã tạo điều kiện rất tốt để bà con làm vụ đông. Cái lợi là thế và theo ông Đẩu thì để sạ hàng kết quả tốt, nông dân phải thống nhất sạ chung 1 loại giống, cùng ngày, bơm cùng lúc 1 loại thuốc trừ sâu, rồi thì điều hành tưới tiêu... đều phải thống nhất. Nhưng vận động bà con thống nhất được những vấn đề này không dễ. HTX Việt Tiến đã phải mở nhiều lớp tập huấn, vận động mãi nhưng vụ mùa này diện tích sạ hàng cũng mới đạt 50-60 hecta (chiếm khoảng hơn 30% tổng diện tích), trong đó hầu hết diện tích là gieo giống Việt Lai 20. Bên cạnh chủ trương hỗ trợ giống của tỉnh và Cty cung ứng, UBND xã cũng trích quỹ khuyến nông hỗ trợ bà con 150kg giống lúa Việt Lai 20. HTX nông nghiệp mạnh dạn vay vốn mua 7 công cụ sạ hàng với số tiền 1,2 triệu/cái về phục vụ bà con.

Sau đó, cả HTX và Cty cung ứng giống đều phải ký HĐ đảm bảo sẽ bồi thường với dân nếu giống kém chất lượng hoặc việc sạ hàng gây thiệt hại. Sau đó, HTX thành lập hẳn tổ phục vụ bà con tất cả các khâu như: ngâm ủ lúa giống, đảm nhận việc gieo sạ, bơm thuốc trừ cỏ, bơm thuốc trừ sâu, điều hành tưới tiêu nước... Thỏa thuận đến cuối vụ, HTX sẽ thu tiền công gieo, công phun thuốc... chỉ với 35 nghìn đồng/sào. Theo nông dân xã Việt Tiến, việc sạ hàng như vụ mùa 2010 đã tiết kiệm được lượng giống, công cấy, chăm sóc hơn ½ so với việc bà con tự cấy như trước đây, tương đương 500-600 nghìn/hecta. Đồng thời, bà con lại gần như chẳng phải đụng tay đụng chân tới đồng ruộng nhiều. Còn HTX nông nghiệp cũng phấn khởi hơn vì có công việc, có nguồn thu và vai trò điều hành SX nâng lên rất quan trọng.

Theo kế hoạch vụ xuân 2011, Việt Tiến sẽ nâng diện tích sạ hàng bằng giống Việt Lai 20 lên 70% tổng diện tích, đồng thời sẽ đưa thêm dịch vụ máy gặt liên hợp vào thu hoạch tại ruộng luôn cho bà con.