“Người đàn bà thép” dẹp quan tham

Đó là Mã Văn, người phụ nữ thứ hai trong lịch sử Trung Quốc giữ chức Phó bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương. Nổi tiếng là “người đàn bà thép”, “Nữ Bao công”, Mã Văn được báo giới Trung Quốc cho là người không thể thiếu trong phòng chống tham nhũng ở đất nước này.

>> ''Hiểm họa lớn nhất của Đảng''
>> Nghịch lý song song

Chính, Thanh, Hòa

Bà Mã Văn sinh năm 1948, người Hồ Bắc. Thời cách mạng văn hóa ở Trung Quốc thế kỷ trước, bà Mã bị điều về Khu tự trị Nội Mông để học tập và sống cùng nông dân.

Theo Nhân dân nhật báo Trung Quốc, bà Mã là cử nhân khoa Lịch sử, Đại học Nam Khai. Hiện nay, bà Mã giữ chức Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Phó Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương. Bà cũng nắm giữ nhiều chức vụ khác như: Bộ trưởng Bộ Giám sát quốc gia, Cục trưởng Phòng chống Tham nhũng quốc gia, Chủ nhiệm Văn phòng giải quyết khiếu tố Quốc vụ viện.

Nổi tiếng là vị nữ cán bộ liêm khiết, tận tụy với công việc, và cũng là khắc tinh của các quan tham, báo giới Trung Quốc tặng bà Mã danh hiệu: Nữ Bao công Trung Quốc.

Từ trước tới nay, chức vụ Phó bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương mới chỉ có 2 lần do nữ giới nắm giữ. Người thứ nhất là bà Lý Lệ Anh, và bà Mã là người thứ 2 giữ trọng trách này. Ngoài ra, bà Mã cũng là nữ Bộ trưởng Giám sát quốc gia đầu tiên.

Mã Văn được đánh giá là người “hài hoà, thân thiện, dễ gần”. Trong phòng làm việc của bà ở cơ quan có treo 3 chữ “Chính, Thanh, Hoà”. Có thể tạm dịch là: Chính trực, Thanh liêm, Hiền hòa.

Theo Tân Hoa Xã, bà Mã đã có 16 năm trong nghề chuyên trị quan tham và các tội phạm về lợi dụng chức vụ quyền hạn hoặc thiếu trách nhiệm dẫn đến hậu quả nghiêm trọng về kinh tế.

Báo giới Trung Quốc nói rằng, tuy là Nữ Bao công, nhưng bà Mã luôn mang đến cho người đối diện ấn tượng về một phụ nữ hòa nhã, thân thiện, và luôn nở nụ cười trên môi.

“Nếu hình dung xã hội giống như đường phố tập nập người, xe qua lại, cán bộ giám sát chúng tôi chính là những cảnh sát giao thông. Giữ gìn luật pháp, kỷ cương là nhiệm vụ của cán bộ giám sát”, bà Mã ví von.

Bà Mã Văn được ví là Nữ Bao Công của Trung Quốc

Bà Mã cũng được cho là người có công đầu trong việc thành lập Cục phòng chống tham nhũng quốc gia, cơ quan chuyên trách về chống tham nhũng đầu tiên của Trung Quốc. Ngày 13/9/2007, cơ quan này chính thức mở cửa tại Bắc Kinh, lãnh đạo cao nhất không ai khác chính là Mã Văn.

Đó cũng là lần đầu tiên đông đảo người dân Trung Quốc được biết tới bà Mã, người được Tân Hoa Xã cho là “có vai trò cực kỳ quan trọng” trong phòng chống tham nhũng".

Theo lời kể của bà Mã, bà cũng các cộng sự đã mất 4 năm lập kế hoạch, xây dựng đội ngũ, phương án xử lý công việc v.v. để Cục phòng chống tham nhũng ra đời. Khi mới thành lập, tuổi tác của cán bộ trong Cục chênh lệch nhau khá nhiều, người trẻ nhất thậm chí mới 17 tuổi. Những cán bộ trẻ gọi bà Mã bằng cái tên thân mật: Mã đại tỷ.

“Thành lập Cục phòng chống tham nhũng quốc gia, nghĩa là chúng ta đã có đội ngũ chuyên trách chống tham nhũng. Cơ quan này sẽ quan tâm nhiều đến công tác phòng chống, thông qua việc thu thập, phân tích tin tức liên quan, kịp thời phản ứng với những biến thể của việc lạm dụng chức vụ, quyền hạn mưu lợi cá nhân. Chúng tôi cũng sẽ xây dựng cơ chế cảnh báo tham nhũng”, trích đoạn phát biểu dài 2.500 từ của bà Mã trong ngày ra mắt Cục phòng chống tham nhũng Quốc gia.

Công việc “nhạy cảm” mang tới không ít phiền phức cho bà Mã. Trong những buổi họp lớp, bà Mã kể, bạn bè lâu ngày gặp mặt, chuyện trò vui vẻ, nhưng dường như ai cũng có một sự “đề phòng” nhất định với bà. “Cứ như họ bằng mặt mà không bằng lòng với tôi vậy”, bà Mã nói.

Khuyến khích người dân tố cáo

Nổi tiếng là người phụ nữ thép trong chính trường Trung Quốc, bà Mã tuyên bố sẽ điều tra mọi việc liên quan tham nhũng, thậm chí là tin tức từ những trang mạng không chính thống. Tuy nhiên, bà cũng lên tiếng chỉ trích cái gọi là biện pháp chống tham nhũng từ vợ quan tham, người tình quan tham.

“Chống tham nhũng là việc của toàn xã hội. Cơ quan chuyên trách của chúng tôi là công cụ chống tham nhũng của đất nước, chúng tôi quan tâm tới mọi kênh thông tin, thậm chí từ blog hay những trang mạng xã hội. Nhưng tôi cho rằng, nếu chỉ dựa chính vào việc điều tra người tình hay vợ quan tham thì công cuộc chống tham nhũng ở Trung Quốc sẽ chẳng có mấy kết quả”, bà Mã nói trên website chính thức của Cục phòng chống tham nhũng.

Nhận xét về việc công khai tài sản, công khai công việc của con cái những quan chức Trung Quốc, bà Mã cho rằng “từ lý thuyết đến thực tế còn khoảng cách nhất định”. Tuy nhiên, việc quan chức phải công khai thu nhập và kiểm kê tài sản sẽ là “điều bắt buộc, không có ngoại lệ”.

Bà Mã cũng được báo chí Trung Quốc cho là người có nhiều biện pháp khuyến khích người dân tố cáo, cung cấp thông tin liên quan tham nhũng. Theo bà Mã, chỉ riêng trong năm 2009, có gần 10 quan tham đã “ngã ngựa” vì những manh mối do người dân cung cấp qua mạng Internet.

“Lẽ dĩ nhiên, chúng ta cũng không thể để những người thích quậy phá lợi dụng điều này để phao tin đồn nhảm, bôi xấu danh dự người khác. Chúng tôi ủng hộ và có biện pháp bảo vệ với người tố cáo cung cấp thông tin chính xác, nhưng cũng sẽ phối hợp cơ quan công an để ngăn chặn, xử lý việc phát tán thông tin với ý đồ hủy hoại uy tín cán bộ”, bà Mã nói trong cuộc tổng kết phòng chống tham nhũng năm ngoái.