Người dân từng ngày trông chờ vào cơ quan chức năng điều tra, làm rõ.
Nghi do ô nhiễm
Mặc dù, các cơ quan chuyên môn chưa kết luận hay đưa ra nguyên nhân của vụ việc, nhưng người dân tại Bản Lầu đều nghi do ảnh hưởng khói, bụi từ Nhà máy luyện kim màu Lào Cai, thuộc Cty CP Tứ Đỉnh.
Nhiều diện tích lúa bị cháy và táp lá |
Theo người dân, diện tích lúa kể trên được cấy từ cuối tháng 7/2017 vẫn sinh trưởng bình thường. Tới ngày 4/9, khói tại Nhà máy luyện kim màu bốc lên cả ngày và người dân ngửi thấy mùi hôi, khét cùng hiện tượng khó thở, ho liên tục. Tới ngày 6/9 thì phát hiện cây lúa có dấu hiệu vàng, cháy lá, có một số diện tích lúa bị thối rễ không có khả năng phục hồi. Trước những bất thường trên, người dân địa phương đã phản ánh lên UBND xã Bản Lầu.
Chị Hoàng Thị Hương, thôn Km15 cho biết: “Cây lúa nhà chị đang trong thời kỳ trổ bông bỗng có hiện tượng chết, cháy lá. Gia đình tôi có 6 khẩu đều trông chờ vào ít lúa đến vụ thu hoạch, ấy vậy mà bây giờ có nguy cơ mất trắng”.
Chị Hương và các hộ dân mong muốn các cơ quan chức năng xem xét và có kết luận chính thức về việc diện tích cây lúa có thể phục hồi được không, xác định nguyên nhân lúa bị hư hại do đâu. Nếu là do khí thải của Nhà máy luyện kim màu thì doanh nghiệp cần phải đền bù cho các hộ dân.
Người dân nghi do ảnh hưởng của ô nhiễm |
Trao đổi với NNVN, ông Dương Hồng Trung, Chủ tịch UBND xã Bản Lầu cho biết, sáng ngày 8/9, nhận được phản ánh của người dân thôn Km15, xã đã cử cán bộ khuyến nông, môi trường xuống nắm bắt tình hình thực tế tại khu vực có lúa bị cháy.
Theo số liệu thống kê, khoảng 37kg giống (tương đương diện tích 4.440 m2) của 7 hộ dân bị ảnh hưởng. Cụ thể, diện tích lúa ở vùng có độ cao lưng đồi có dấu hiệu cháy, táp lá vào khoảng 20kg giống (2.400 m2). Diện tích lúa ở vùng chân đồi thì rễ cây lúa đã bị thối đen, không có rễ non mọc, cây lúa không còn khả năng phục hồi vào khoảng 17kg giống (2.040 m2).
Sau khi kiểm tra thực địa, UBND xã Bản Lầu đã báo cáo sự việc cho UBND huyện Mường Khương. Ngày 14/9, huyện cũng đã cử cán bộ tới kiểm tra lấy mẫu về xác định nguyên nhân, cụ thể là do sâu bệnh hay ảnh hưởng của ô nhiễm.
Chưa cho phép hoạt động lại
Một diễn biến khác, liên quan tới Nhà máy luyện kim màu nêu trên, ông Vương Trinh Quốc, người phát ngôn tỉnh Lào Cai cho biết, ngày 11/9, Cty CP Tứ Đỉnh có văn bản gửi UBND tỉnh báo cáo tình trạng khó khăn cũng như tiến độ triển khai dự án.
Những ruộng lúa này không thể phục hồi, mất trắng |
Doanh nghiệp này cho biết hiện đang sử dụng vốn vay của 3 ngân hàng với tổng mức là 1.100 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay, cả 3 ngân hàng này đã có văn bản thông báo đến doanh nghiệp dừng giải ngân vốn lưu động.
Từ tháng 3, sau sự kiện nhà máy này gây ô nhiễm phải tạm dừng, đền bù cho người dân Bản Lầu, tới nay đã tròn 6 tháng. “Đến nay, hệ thống xử lý khí bằng sữa vôi đã được nhà thầu lắp đặt cho cty, mỗi ngày ngừng hoạt động, chúng tôi bị thiệt hại 350 triệu đồng. Nếu tiếp tục kéo dài ngừng SX là dồn doanh nghiệp đến bước đường cùng trên bờ vực phá sản…”, doanh nghiệp này “kêu cứu”.
Hiện cơ quan chuyên môn đã lấy mẫu xác định nguyên nhân |
Trước đó, ngày 16/8, doanh nghiệp đã gửi công văn đề nghị cho phép hoạt động trở lại và được các Sở TN-MT, KH-CN ra văn bản trình tỉnh Lào Cai xem xét. Tuy nhiên, khi trao đổi với NNVN, ông Vương Trinh Quốc khẳng định, quan điểm của tỉnh là chưa có văn bản cho doanh nghiệp này hoạt động trở lại. Đồng thời, về phản ánh của người dân có diện tích lúa bị thiệt hại, tỉnh đã nắm được và chỉ đạo các cơ quan liên quan vào cuộc.
Về kiến nghị làm rõ trách nhiệm từng cá nhân, tập thể huyện Mường Khương trong việc cấp đất chồng chéo cho doanh nghiệp và người dân, ông Quốc cho biết, nguyên nhân là do công tác GPMB không triệt để. Quá trình bàn giao chỉ dựa trên hồ sơ, bản đồ, thiếu các khâu đo đạc, xác nhận của các khu vực giáp ranh. Tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo huyện Mường Khương làm rõ vấn đề này nhưng tới nay… vẫn chưa xong!
Hệ thống xử lý khí bằng sữa vôi bên trong nhà máy luyện kim màu Lào Cai |
+ Đại diện nhà máy luyện kim màu Lào Cai cho biết, trước những phản ánh của người dân về hiện tượng lúa chết, doanh nghiệp đã có buổi làm việc, ghi nhận sự việc. Các bên thống nhất, sau khi có kết luận của cơ quan chuyên môn sẽ xác định phương án hỗ trợ nếu đúng do ô nhiễm. + Ông Vương Trinh Quốc thông tin, trong thời gian qua, tỉnh đã 3 – 4 lần thành lập đoàn đi khảo sát, tìm vị trí để di dời Nhà máy luyện kim màu Lào Cai. Kết quả là chưa tìm được vị trí nào thích hợp để di chuyển. |