Mặc dù các NM đường chưa thông báo ngày vào vụ sản xuất nhưng đi trên các con kênh thủy lợi ở vùng mía Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang, chúng tôi đã cảm nhận được những dấu hiệu của một mùa mía ngọt. Nhiều ruộng mía ROC16 đã được thu hoạch bán với giá khá tốt, từ 1.050 - 1.150 đồng/kg.
Ông Trương Văn Hiền, Chủ nhiệm Câu lạc bộ trồng mía 200 tấn/ha, ấp Quyết Thắng, xã Hiệp Hưng, huyện Phụng Hiệp cho biết, đến thời điểm này, vùng mía nguyên liệu ở Hiệp Hưng được khoảng 8 tháng tuổi. Với kinh nghiệm trồng mía hơn 10 năm, ông Hiền dự đoán đã có một số giống mía đạt chữ đường từ 6 - 8 CCS. ROC16 là giống mía chín sớm và đã đạt gần 8 CCS. Chính vì vậy ngay lúc này, các lò đường tư nhân đã đi săn lùng mía nguyên liệu về sản xuất đường sirô với giá 1.050 đồng đến 1.150 đồng/kg.
Không chỉ lò đường tư nhân mà lực lượng thương lái chuyên bỏ mối mía cho xe nước mía ở tất cả các tỉnh khu vực ĐBSCL cũng chọn mua mía ROC16 về bán. Mía ROC16 khi ép ra có nước xanh trắng, làm nước uống rất thơm, ngọt và được thương lái thu mua với giá 22.000 đồng/chục (12 cây). Với giá này người trồng mía đã có lãi nên quyết định bán mía để trồng thêm vụ lúa.
Ông Tư Minh ở ấp Quyết Thắng có 5 công mía ROC16 đang kêu thương lái tới bán. Ông Minh cho biết, giá mía đó đã cao hơn giá đầu vụ năm trước và cao hơn giá bao tiêu của nhà máy đường trong niên vụ 2011 - 2012. Bán cho thương lái lúc này không phải lo chữ đường, còn để mía già thêm bán cho nhà máy tính chữ đường phức tạp hơn. Nhà nông nên cứ tính cách nào có lợi, có lãi thì làm thôi.
Phải khẳng định bán mía non lúc này sẽ khiến các NM đường mất đi một lượng nguyên liệu không nhỏ nếu để mía già hơn. Tuy nhiên, trước sự trồi sụt thất thường của giá cả nông sản, người dân thấy lợi nên quyết định "ăn non" cũng là chuyện dễ hiểu.
Nhiều nông dân cho biết, họ chọn giải pháp bán mía sớm hơn tuổi thu hoạch cũng có cái lợi là sẽ giảm được áp lực nhân công thu hoạch. Vào chính vụ giá nhân công thu mía phải ở mức 170.000 - 200.000 đồng/tấn, còn ngay lúc này chỉ khoảng 100.000 - 120.000 đồng/tấn. Cái lợi thứ 2 là đất còn khô, mía đốn được sát gốc, mía chưa bị đổ ngã, không có mía chết cây... Còn nếu thu hoạch trễ, nước nổi sẽ khó đốn.
Mặt khác, đối với giống ROC16, nếu neo khoảng 1 tháng nữa, dù trọng lượng, chữ đường tăng nhưng không bù lại được tiền thuê nhân công và hao hụt do ảnh hưởng của triều cường, trong khi đó muốn xuống giống làm tiếp vụ lúa sẽ bị trễ. Chính vì vậy bà con chọn giải pháp bán mía sớm hơn 1 tháng tuổi so với chu kỳ cây mía chín sẽ lợi cả đôi bề. "Với năng suất 150 tấn/ha sẽ thu lãi 70 triệu đồng. Nếu so với giá các nhà máy đường bao tiêu 800 đồng/kg thì đã lời hơn từ 300 đồng/kg. Mặt khác, ngoài lãi từ mía chúng tôi sẽ thu thêm ít nhất khoảng 40% từ việc trồng lúa" - một nông dân tính toán.
Tuy nhiên, theo ông Trương Văn Hiền thì: "Nói đi cũng nói lại, đối với giống chín sớm như ROC16 bán bây giờ thì có lợi, còn đối với các giống mới neo được đến giữa vụ và cuối vụ vẫn tốt hơn. Đã 10 năm trồng mía, tui chuyên neo đến giữa và cuối vụ, 9 năm có lãi, chỉ có một năm mất. Vì vậy nếu với các giống khác bà con nên tính toán kỹ, kẻo thiệt".
