Nông nghiệp Việt Nam trên con đường số hóa

Đó là những khó khăn mà nông nghiệp Việt Nam đã và đang đối mặt.

Áp dụng kỹ thuật số vào canh tác là một trong những giải pháp giúp giảm thiểu thiệt hại, vượt lên các thách thức này và tạo ra một hệ sinh thái nông nghiệp bền vững hơn cho ngành nông nghiệp nước ta.

Nông hộ nhỏ khó tiếp cận cuộc chơi mới

Tuy nhiên, giải pháp nông nghiệp số đối với nền nông nghiệp Việt Nam còn nhiều rào cản, bởi chi phí cao, không phù hợp với nông hộ nhỏ.

Nông hộ nhỏ có thể cải thiện năng suất và chất lượng thu hoạch bằng các giải pháp nông nghiệp kỹ thuật số như sử dụng máy bay không người lái hoặc là giải pháp dự báo dịch bệnh. Nhưng người nông dân không thể có được đầy đủ giá trị thành quả vì vấn đề đầu ra sản phẩm, tiếp cận thị trường, minh bạch giá… Do đó, một điều rất quan trọng là phải giải quyết các thách thức trong hệ thống chuỗi giá trị khi phát triển các giải pháp canh tác kỹ thuật số cho những nông hộ nhỏ.

Một thách thức khác là sự phân tán và tính chất vùng miền của các nông hộ nhỏ. Bao gồm địa lý, khí hậu, hệ sinh thái địa phương gồm cơ sở hạ tầng, loại cây trồng và rất nhiều thách thức khác trong nông nghiệp.

Để hoàn thiện hệ sinh thái trong chuyển đổi số nông nghiệp, người nông dân có vai trò rất quan trọng. Nhưng việc nông dân tiếp xúc và thích ứng với các ứng dụng công nghệ lại là điều không dễ dàng. Vì vậy, cần đầu tư nhiều hơn vào việc đào tạo nông dân và hỗ trợ cho họ những công cụ cần thiết.

Sau cùng, theo báo cáo Tổng quan về chuyển đổi số nông nghiệp Việt Nam 2021, tỷ lệ các công ty nông nghiệp đang quan tâm đến vấn đề chuyển đổi số còn rất thấp. Nguyên nhân chủ yếu do thiếu nguồn lực, cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, hay vấn đề tài chính.

Một yếu tố quan trọng nữa là cần có một hệ sinh thái chung. Sẽ không thể đạt được hiệu quả nếu mỗi bên làm việc đơn lẻ trên một nền tảng cơ sở hạ tầng dữ liệu khác nhau.

Do đó, cần thiết lập khả năng tương thích và tích hợp giữa các ứng dụng, như vậy người nông dân sẽ không phải đăng ký 10 tài khoản khác nhau để sử dụng ứng dụng về máy bay không người lái từ nhiều bên, hay việc sử dụng phần mềm quản lý trang trại, dịch bệnh, giải pháp liên kết hay mua bán hàng…từ nhiều bên khác nhau.

Khi mọi người cùng nhau xây dựng chung hệ sinh thái bằng việc lấy con người làm trung tâm, chúng ta có thể tạo ra được giá trị kinh tế hiệu quả theo quy mô và cũng sẽ có giá trị cho tất cả các bên liên quan.

Giải pháp của Bayer đặt trọng tâm vào nhà nông

Tại Diễn đàn Quốc tế Chuyển đổi số Nông nghiệp Việt Nam 2021 ngày 16/9 vừa qua, ông Kohei Sakata, Giám đốc bộ phận Nông nghiệp Kỹ thuật số khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Tập đoàn Bayer cho biết: “Chuỗi giá trị mang tính hệ thống nên không ai có thể giải quyết nó một mình và chúng tôi thiết lập khả năng tương tác trên nhiều ứng dụng và nền tảng canh tác kỹ thuật số khác nhau. Thay vì chỉ thu thập dữ liệu trên một công ty hay một hệ thống dữ liệu, Bayer phát triển một giải pháp cho phép chia sẻ dữ liệu để phát triển những giải pháp phân tích nâng cao mà vẫn đảm bảo quyền riêng tư, bảo mật thông tin và yêu cầu địa phương hóa của cả nông dân và cơ quan quản lý.

Và khi thiết kế hệ sinh thái này, chúng ta phải tạo động lực để khuyến khích nông dân thay đổi hành vi của họ. Ở đây, người bao tiêu, người thu hoạch và người thu mua là những người có ảnh hưởng lớn trong canh tác nông nghiệp. Điều quan trọng là kết nối các bộ phận và những người tham gia trong chuỗi giá trị lại với nhau”.

Đại diện Bayer cho biết, doanh nghiệp có rất nhiều chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp, nhưng lại chưa nghiên cứu sâu về hành vi con người. Vì thế Bayer đang cố gắng kết hợp giữa chuyên môn chính và cách tiếp cận tư duy lấy con người làm trọng tâm. Và Bayer cũng đang chủ động tìm kiếm và thiết lập quan hệ với các đối tác để cùng nhau chúng ta có thể giải quyết những vấn đề khó khắn của nông dân. “Chúng tôi sẽ mở rộng thêm quan hệ đối tác với các bên có liên quan trong hệ sinh thái của chuỗi giá trị để đạt được cam kết bền vững là hỗ trợ cho 100 triệu nông hộ nhỏ vào năm 2030”, ông Kohei Sakata nói.

Cách tiếp cận của Bayer tại Việt Nam

Tại Việt Nam, Bayer cam kết thúc đẩy nền kinh tế số phát triển ngay ở khu vực nông thôn Việt Nam cho các nông hộ nhỏ. Với kỳ vọng mang đến những giải pháp kỹ thuật số, giúp nâng cao năng lực sản xuất của, tối ưu hóa phương pháp canh tác của họ và vượt qua những thử thách để đạt được năng suất, chất lượng và lợi nhuận cao hơn.

Hiện nay, Bayer Việt Nam đã và đang phát triển các dự án kỹ thuật số, bao gồm:

myAgrolink: Đây là ứng dụng trực tuyến duy nhất tại Việt Nam giúp kết nối nông dân với các nhà cung cấp dịch vụ nông nghiệp uy tín. Ứng dụng myAgrolink hứa hẹn mang đến 4 lợi ích hàng đầu cho những người hoạt động trong ngành nông nghiệp là: tiết kiệm thời gian, kết nối dễ dàng, tăng năng suất, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm.

Airfarm: là một dự án canh tác kỹ thuật số giúp kết nối chuỗi giá trị nông nghiệp. Nền tảng này giúp nông dân và các doanh nghiệp nông nghiệp cải thiện chất lượng cây trồng của họ thông qua ứng dụng canh tác tiên tiến như dịch vụ phun thuốc bằng máy bay không người lái hay phân tích và dự đoán. Airfarm cũng cung cấp nhiều sản phẩm, dịch vụ khác như đào tạo trực tuyến, phần mềm quản lý trang trại, ứng dụng phun làm dịch vụ, tư vấn kỹ thuật số và thị trường. Hiện tại, Airfarm đang hoạt động chủ yếu tại 4 địa phương là Long An, Đồng Tháp, An Giang và Kiên Giang.

Theo nhận định của giới chuyên gia, nông nghiệp Việt Nam cần nhanh chóng thích ứng với nền nông nghiệp kỹ thuật số, theo kịp cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã và đang tác động đến mọi mặt của cuộc sống.

Để thúc đẩy ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp một cách nhanh chóng, hiệu quả, bên cạnh nỗ lực của các Bộ, ngành liên quan, còn phải kể đến đóng góp của các tập đoàn lớn thuộc lĩnh vực này. Các sản phẩm công nghệ, thực hành và quan hệ đối tác góp phần quan trọng trong việc phát triển ngành nông nghiệp, sinh kế của nhà nông. Cùng với đó là giảm tác động môi trường của nông nghiệp, tăng năng suất và hiệu quả cho nhà nông Việt Nam.