Phát triển tre măng Bát Độ tại Yên Bái

Hai tổ chức phi chính phủ HaDevA, MekongBamboo phối hợp với Sở NN-PTNT Yên Bái tổ chức hội thảo "Tăng cường hiệu quả của dự án trồng măng tre Bát Độ tập trung tại Yên Bái", nhằm đánh giá kết quả của việc phát triển cây tre Bát Độ tập trung ở Yên Bái 5 năm qua.

Bắt đầu từ năm 2006 Cty TNHH Vạn Đạt (viết tắt là Cty Vạn Đạt) có 100% vốn nước ngoài, trụ sở chính tại TP Hải Dương đã tổ chức liên kết với nông dân huyện Trấn Yên trồng tre Bát Độ (hay gọi là tre Điềm trúc) lấy măng. Hình thức liên kết: Cty Vạn Đạt ký hợp đồng cho người dân vay vốn không tính lãi bằng giống cây, phân bón và một phần công lao động, thu mua sản phẩm theo giá thị trường; phía người dân: Tổ chức trồng, bán sản phẩm cho Cty, trả nợ Cty bằng việc khấu trừ vào tiền sản phẩm trong 3 năm. Thời gian liên kết trong 10 năm, từ 2006 đến 2016.

Năm 2006 trồng được 400 ha tại các xã: Kiên Thành, Tân Đồng, Hưng Khánh, Hưng Thịnh và Hồng Ca, từ năm 2007 đến 2010 ngoài việc mở rộng diện tích ở các xã trên còn phát triển ở các xã: Y Can, Hòa Cuông, mỗi năm trồng mới từ 300-400 ha. Đến nay diện tích Cty Vạn Đạt liên kết trồng tre măng Bát Độ với nông dân Trấn Yên được 1.100 ha, trung bình mỗi năm thu mua măng đã qua sơ chế từ 7.500-8.000 tấn.

Cty CP Yên Thành tiếp nhận 150 ha tre măng Bát Độ từ Cty Cà phê Yên Bái trồng tập trung ở các xã: Xuân Lai, Yên Thành, Đại Đồng, Tân Hương, huyện Yên Bình. Năm 2008 được sự hỗ trợ của tổ chức HaDevA và Chương trình tre MekongBamboo/PI phân bón, cơ sở sơ chế măng cho người dân, khiến cho người dân bán được sản phẩm có giá hơn. Từ năm 2009 Cty Yên Thành mở rộng diện tích trồng sang các xã: An Bình, Mậu Đông thuộc huyện Văn Yên, Đào Thịnh huyện Trấn Yên, với diện tích 75 ha. Ngoài ra Cty tổ chức liên kết với nông dân trồng 400 ha tại các xã: Liễu Đô, Vĩnh Lạc, Minh Tiến, An Phú huyện Lục Yên, xã Đại Lịch huyện Văn Chấn.

Ông Nguyễn Đức Dũng - GĐ cho biết: Mỗi năm Cty Yên Thành thu mua của dân từ 850-900 tấn măng Bát Độ đã qua sơ chế, với giá 3.800đ/kg, cao hơn các Cty khác 300đ/kg, thanh toán tiền ngay. Nên được bà con ngoài vùng dự án của các Cty tập trung bán. Sản phẩm măng của Cty xuất khẩu 100% sang Đài Loan…

Theo báo cáo của Chi cục Lâm nghiệp Yên Bái thì ngoài diện tích các Cty liên kết trồng với nông dân, một bộ phận không nhỏ các hộ tự bỏ vốn trồng tre măng Bát Độ ở những diện tích liền kề, đến nay tỉnh Yên Bái đã trồng 2.835,44 ha tre măng Bát Độ tập trung ở các huyện: Trấn Yên, Lục Yên, Yên Bình, Văn Yên và Văn Chấn. Sản lượng măng tươi trên 56.000 tấn, giá măng sơ chế ổn định từ 3.000-3.500đ/kg. Mỗi năm xuất khẩu sang các thị trường: Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Bản… từ 2.500-3.000 tấn, giá 0,56/USD/kg.

Tỉnh Yên Bái dự kiến trồng mới 2.831 ha tre măng Bát Độ từ năm 2011-2015, để diện tích tập trung định hình 6.656ha. Ngoài Cty Vạn Đạt, Yên Thành hiện có thêm Cty Thành Tín và một số đơn vị nhỏ lẻ khác đang thu mua măng Bát Độ tại Yên Bái. Mấy năm qua, giá măng Bát Độ khá ổn định đã hấp dẫn người dân trồng và chăm sóc. Năng suất mỗi ha từ 20-22 tấn/ha, ngoài tiền bán măng người dân bán cây cho các nhà máy giấy, thu từ 25-30 triệu/ha.

Qua 5 năm triển khai việc trồng tre măng Bát Độ, đến nay Yên Bái đã hình thành vùng tre măng Bát Độ tập trung, đã góp phần tích cực giúp người nông dân có thu nhập ổn định, cải thiện đời sống. Tỉnh Yên Bái mong muốn với diện tích hiện có đủ điều kiện để các Cty xây dựng nhà máy chế biến măng xuất khẩu, nhằm nâng cao giá trị hàng hóa tạo nguồn thu lớn hơn cho người dân…