Sơn La: Mận mất mùa, giá lại thấp

Sơn La nổi tiếng với giống mận hậu quả to, vị ngọt xen chua thanh, tập trung nhiều ở huyện Mộc Châu và Vân Hồ.

Vụ thu hoạch mận của Mộc Châu bắt đầu từ giữa tháng 4 và kết thúc vào tháng 6 hàng năm (chính vụ vào tháng 5 hàng năm).

Theo các nhà vườn, năm nay mận không được mùa, và giá cũng thấp hơn mọi năm. Thông thường, mận đầu mùa và cuối vụ đều có giá cao do nguồn cung hạn chế.

Mặc dù vậy những ngày này, đang là giai đoạn thu hoạch vớt cuối vụ, nhưng giá mận thương lái mua tại vườn vẫn khá thấp, giao động từ 7-8 nghìn đồng/kg đối với mận xô quả nhỏ, cao từ 12-15 nghìn đồng/kg đối với mận quả to, tuyển chọn.

Ông Vàng A Lừ, một chủ vườn có gần 1,5 ha mận đã cho thu hoạch tại bản Chiềng Đi 1 (xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ) cho biết: Năm ngoái, gia đình ông thu được trên 200 triệu đồng tiền mận, thì năm nay có lẽ chỉ được khoảng 150 triệu đồng.

Theo ông Lừ, mọi năm, mận đầu mùa còn xanh vẫn được các thương lái tìm mua tận vườn với giá cao, điển hình như năm 2019 giá mận bán xô đầu mùa bình quân tới 20.000 nghìn đồng/kg, loại đẹp 30.000 đ/kg, mận chính vụ năm 2019 bán xô cũng có giá bình quân 15.000 đ/kg.

Tuy nhiên năm nay, mận đầu mùa vẫn có ít thương lái đến mua, loại đẹp chỉ có giá 12-15.00 đ/kg, bình quân mận chính vụ chỉ đạt từ 7-9 nghìn đồng/kg.

Hiện nay, đang là giai đoạn cuối vụ, lượng mận của các nhà vườn chỉ còn ít, vá giá cũng không tăng nhiều, chỉ xoay quanh khoảng 7-8 nghìn đồng/kg.

Ông Mùi Văn Thủy, Phó chủ tịch UBND xã Vân Hồ cho biết, toàn xã có gần 190 ha mận đã cho thu hoạch. Vụ mận năm nay, do thời tiết khô, hạn kéo dài từ suốt cuối năm 2019 đến các tháng đầu năm 2020 nên mận ra hoa, đậu quả và mẫu mã kém hơn mọi năm.

Thông thường, mận đầu vụ được các thương lái đặt mua với giá cao, tuy nhiên năm nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nên hoạt động thu mua, tiêu thụ của thương lái ở giai đoạn đầu vụ bị ngưng trệ, khiến giá mận rớt mạnh. Đến nay, khi hoạt động thu mua, tiêu thụ đã trở lại hoạt động thì mùa mận cũng sắp kết thúc.

Bên cạnh đó, ông Thủy cũng cho rằng, việc không còn xuất khẩu được mận sang thị trường Trung Quốc cũng khiến giá mận rớt mạnh. Theo đó các năm trước đây, mận được các thương lái thu mua để xuất tiểu ngạch sang thị trường Trung Quốc rất lớn.

Đặc biệt, mận xuất sang Trung Quốc lại thường được ưa chuộng là mận xanh, được thương lái tranh nhau mua ngay từ đầu vụ. Tuy nhiên năm nay, do không còn xuất khẩu được sang Trung Quốc, nên giá mận cũng tụt theo.

Tại huyện Mộc Châu, đến năm 2020, toàn huyện có khoảng 1.400 ha mận cho thu hoạch, tập trung chủ yếu tại các xã như Mường Sang, Thị trấn Nông trường Mộc Châu...

So với mận của huyện Vân Hồ, chất lượng, mức độ thâm canh của mận Mộc Châu cao hơn nên giá bán thường cao hơn 20-30%.

Tại các vùng thâm canh mận cao như Thung lũng mận Nà Ka (Thị trấn Nông trường Mộc Châu), nhiều nhà vườn đã thâm canh mận quả rất to và đều, có loại đạt tới 15 quả/kg.

Những loại mận quà tuyển chọn này, năm 2019 được thương lái đặt mua tại vườn với giá lên tới bình quân 60-70 nghìn đồng/kg, bán ra trên thị trường có thời điểm lên tới 200 nghìn đồng/kg.

Mọi năm, mận hậu Mộc Châu bán xô (trung bình 30-35 quả/kg) có giá bình quân cả vụ khoảng 25 nghìn đồng/kg, thì năm nay chỉ xoay quanh 13-15.000 đ/kg, giảm gần một nửa so với năm 2019.

Mặc dù giá rẻ nhưng theo các nhà vườn, việc tiêu thụ mận khá sôi động, lượng thương lái tìm mua tiêu thụ tại các tỉnh miền xuôi, cũng như chuyển vào các tỉnh phía Nam rất lớn.

Bên cạnh việc ảnh hưởng của dịch Covid-19 cũng như khó khăn trong xuất khẩu, ông Trần Xuân Thành, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Mộc Châu cho biết năm nay, mận Mộc Châu cũng mất mùa đáng kể do thiệt hại của mưa đá.

Cụ thể từ giai đoạn mận ra hoa đậu quả tới vụ thu hoạch năm nay, đã bị ảnh hưởng của 2-3 đợt mưa đá, gây rụng quả cũng như ảnh hưởng tới mẫu mã, giảm năng suất.

Đặc biệt là đợt mưa đá lớn, kéo dài xẩy ra đêm 12/4/2020, đúng giai đoạn mận đang quả xanh, gây rụng và tổn thương quả rất nghiêm trọng.