Từng là địa phương làm mứt gừng nức tiếng xứ kinh kỳ, Kim Long (TP. Huế, TT- Huế) chỉ còn vài chục hộ theo với nghề. Dù làm mứt chỉ mang tính thời vụ, song vẫn mang lại thu nhập khá và mang chút hương xuân đến mọi nhà.
Nghề làm mứt Tết ở TT- Huế có từ lâu đời, hầu hết các địa phương là các huyện đều có, nhưng nhiều gia đình ở Kim Long lại giữ được công thức chế biến mứt gừng gia truyền, có hương vị không lẫn được với các vùng khác.
Ngồi trò chuyện với những thợ làm mứt lớn tuổi ở đây mới hay rằng, sở dĩ mứt Kim Long nổi tiếng hơn các địa phương khác là do người dân đã có những “bí quyết” rất đặc biệt. Tất cả các khâu từ chọn nguyên liệu gừng, xắt lát, rim đường cho đến việc cử người đứng trực lò đều rất kỹ lưỡng, công phu.
Mứt gừng Kim Long
Ông Trương Đình Thử, một hộ dân có thâm niên làm mứt gừng ở Kim Long cho biết: “Bước vào vụ làm mứt gừng bán Tết, chúng tôi lại kéo nhau lên khu vực ngã ba Tuần (xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà) để tìm mua củ gừng. Bởi theo kinh nghiệm làm mứt thì gừng ở đây củ nhỏ nhưng thơm, ngon, ít cay và sản phẩm làm ra bán rất được giá”.
Trong lúc đó, gừng mua từ Buôn Ma Thuột (Đăk Lăk) và các tỉnh khác đổ về, củ to, giá thành rẻ, dễ làm nhưng không có được vị thơm ngon nên bán không chạy hàng trên thị trường Huế. Ông Thử cho biết thêm, hiện ở Kim Long, cả khu vực đường Phạm Thị Liên nhà nào cũng giữ được nghề làm mứt và bánh cúng. Đặc biệt, là loại mứt gừng, nhà ít thì một vài tạ, nhà nào nhiều từ 3 - 5 tấn gừng. Với giá bán 50.000 đ/kg, nhờ làm mứt gừng, các loại bánh, bà con ở đây có cái Tết sung túc hơn, giữ được nghề truyền thống có từ thời cha ông.
Ông Cao Minh Sơn, Phó Chủ tịch phường Kim Long cho biết: “Các hộ đang SX cầm chừng do thị trường có nhiều loại mứt nhập ngoại chất lượng cao. Địa phương sẵn sàng hỗ trợ người dân vay vốn để giữ gìn nghề truyền thống. Tuy nhiên, nghề làm mứt gừng ở đây chỉ có tính chất thời vụ, vì vậy số lượng hộ làm SX ngày càng ít đi là điều khó tránh khỏi.” |
Hiện ở Kim Long còn có khoảng 20 hộ chuyên làm mứt gừng truyền thống. Trong đó nhiều cơ sở SX lớn như gia đình ông Trương Đình Toàn, Trương Đình Tú, Lê Thị Bé, Trần Văn Tuấn…, và mỗi năm chỉ làm khi bước vào vụ Tết. Nhiều hộ dân làm mứt vì muốn bảo tồn nghề truyền thống của cha ông đã mạnh dạn đầu tư vốn để SX mứt Tết.
Chị Ánh Nguyệt (khu vực 1, đường Phạm Thị Liên), một hộ dân 3 đời theo với nghề làm mứt gừng truyền thống tâm sự: “Mỗi năm đến vụ Tết, gia đình mình phải tuyển thêm từ 7 - 8 lao động nữa mới làm kịp hàng. Cứ đến Tết là đầu tư trên 100 triệu đồng để làm mứt. Số tiền này trừ tất cả các chi phí mỗi vụ cũng kiếm được từ 10 - 15 triệu đồng”.
Tuy nhiên, cũng như nhiều hộ làm mứt ở Kim Long, gia đình chị Nguyệt cũng chỉ SX cầm chừng. “Riêng năm nay xuất hiện nhiều cơ sở làm mứt bằng máy móc hiện đại nên đầu ra mứt gừng ở Kim Long rất khó khăn. Chúng tôi cố gắng SX đúng quy trình, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Làm nghề này cốt giữ được nghề truyền thống của cha ông mà thôi, chứ lời lãi không được nhiều như các mặt hàng bán trong dịp Tết khác”, chị Nguyệt chia sẻ.