Tờ Dagens Nyheter (DN) của Thụy Điển, nguồn tham khảo đáng chú ý về giải Nobel, tuyên bố hôm Chủ Nhật rằng năm nay có khả năng các ủy ban trao giải sẽ cân bằng khoảng cách giới tính giữa những người đoạt giải, sau khi đa số người đoạt giải trong mấy năm qua là đàn ông.
"Năm nay, các ủy ban trao giải Nobel trong khoa học đều nằm dưới sự lãnh đạo của phụ nữ. Ngoài ra năm nay số lượng phụ nữ được đồn đoán sẽ đoạt giải cũng cao bất thường.” Và như thường lệ, hoạt động đoán xem ai đoạt giải luôn diễn ra sôi động vào mỗi mùa giải Nobel.
Giải Nobel được nhà khoa học Thụy Điển Alfred Nobel tạo ra trong bản di chúc 1895 và được trao lần đầu vào năm 1901. Giải Y học sẽ được thông báo vào 11h30 sáng (giờ Stockholm) ngày thứ Hai.
Các phóng viên phụ trách khoa học của Đài phát thanh Thụy Điển tin rằng nhà sinh học Svante Paabo của Thụy Điển, người đã giải mã thành công bộ gene di truyền của người Neanderthal, sẽ có cơ hội đoạt giải lớn.
Những gương mặt sáng giá khác gồm Jeffrey Gordon, người Mỹ. Ông đã có các nghiên cứu về hoạt động phát triển của hệ tiêu hóa và bệnh béo phì. Ngoài ra còn phải kể tới các nhà khoa học Emmanuelle Charpentier của Pháp và Jennifer Doudna của Mỹ, do có các nghiên cứu về cách cắt, biên tập một chuỗi ADN.
DN thì nói rằng tờ báo “nghiêng về” phía bác sỹ tâm lý Karl Deisseroth (Mỹ), người đã phát hiện ra cách thức bật và tắt tế bào não.
Trong ngày thứ Ba, tới lượt người đoạt giải Nobel Vật lý sẽ được xướng tên. DN dự đoán một người phụ nữ sẽ giành giải này. Theo tờ báo, nhà nghiên cứu Deborah Jin tới từ Mỹ sẽ đoạt giải nhờ các nghiên cứu về những loại khí siêu lạnh.
Đài phát thanh Thụy Điển thì cho rằng nhà nghiên cứu thiên văn Vera Rubin sẽ đoạt giải, do các công việc mang tính tiên phong của bà về số vòng xoay của các thiên hà.
Về giải Hóa học, dự kiến sẽ công bố trong ngày thứ Tư, Đài phát thanh Thụy Điển cho rằng nhà hóa học John Goodenough của Mỹ sẽ đoạt giải. Các nghiên cứu của ông đã giúp tạo ra nhiều loại pin sạc. Nhân vật sáng giá khác là nhà hóa học hữu cơ Per Siegbahn của Thụy Điển Sweden.
Giải Hòa bình cho bà Merkel?
Trên hạng mục giải Nobel Văn chương, thời điểm cụ thể diễn ra lễ công bố chính thức sẽ chỉ được thông báo trước vài ngày. Nhưng theo truyền thống, giải này thường được công bố vào ngày thứ Năm, tức ngày 8/10 tới.
Năm ngoái, giải thưởng thuộc về nhà văn Pháp Patrick Modiano. Năm trước nữa, giải được trao cho nhà văn chuyên viết truyện ngắn Alice Munro của Canada.
Thủ tướng Đức Merkel (Ảnh; Mạnh Hùng/TTXVN)
Một số cái tên sáng giá trong năm nay gồm nhà văn Belarussia Svetlana Alexievich, tiểu thuyết gia Joyce Carol Oates của Mỹ, nhà văn Haruki Murakami của Nhật Bản và Nuruddin Farah tới từ Somalia.
Trong ngày thứ Sáu, mọi sự chú ý sẽ đổ dồn về Oslo, Na Uy, khi ủy ban trao giải Nobel Hòa bình xướng tên người đoạt giải.
Ủy ban có thể chịu ảnh hưởng từ các sự kiện thời sự và trao giải cho một cá nhân hoặc tổ chức đã giúp làm giảm bớt nỗi khổ đau của những con người đang chạy trốn chiến tranh, các chính quyền chuyên chế.
"Có nhiều khả năng rằng giải sẽ được trao cho cá nhân giúp những người khác chạy trốn” - Anna Ek, lãnh đạo tổ chức cổ súy hòa bình Svenska Freds của Thụy Điển, cho hãng thông tấn TT biết.
Một lần nữa, một người phụ nữ lại được đưa lên đầu danh sách các cá nhân tiềm năng đoạt giải. Đó là Thủ tướng Đức Angela Merkel, người đã mở rộng cánh cửa biên giới để đón người tị nạn đang đổ tới châu Âu trong thời gian gần đây.
Các nhân vật khác cũng có nhiều hoạt động cứu giúp người gặp nạn gồm linh mục Mussie Zerai (Eritrea). Ông đã giúp hàng ngàn người tị nạn vượt Địa Trung Hải. Ngoài ra còn phải kể tới Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn và Thị trưởng Giusi Nicolini của đảo Lampedusa, Italy.
Viên bác sỹ Denis Mukwege tới từ Congo, người đã chữa trị cho hàng ngàn phụ nữ bị hiếp dâm ở Cộng hòa Dân chủ Congo, cũng được đề cập tới. Ứng viên sáng giá khác là Hiệp hội Điều 9 ở Nhật Bản, tổ chức đã tích cực phản đối việc thay đổi luật liên quan tới hoạt động quốc phòng ở đất nước này.
Mùa giải Nobel 2015 kết thúc vào ngày 12/10, với lễ công bố tên người đoạt giải Nobel Kinh tế. Chỉ có một người phụ nữ từng đoạt giải này, kể từ khi nó được Ngân hàng trung ương Thụy Điển thành lập và trao đều đặn từ năm 1969.
Các gương mặt sáng giá cho giải này trong năm nay có Claudia Goldin, người đã nghiên cứu về sự bất bình đẳng, và Anne Krueger, một chuyên gia về phát triển và thương mại tự do. Năm nay, người đoạt giải Nobel sẽ nhận số tiền thưởng lên tới 8 triệu krono Thụy Điển (khoảng 950.000 USD). Số tiền sẽ được chia đều nếu một giải thưởng được trao cho nhiều người.
