Như Báo Nông nghiệp Việt Nam đã thông tin, ngày 28/4/2020, Công ty Cổ phần Tập đoàn Indevco (TP Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh) có văn bản gửi UBND TP Hạ Long về việc xin địa điểm nghiên cứu quy hoạch dự án trồng rừng và chăn nuôi gia súc tại xã Vũ Oai và Hòa Bình, TP Hạ Long.
Trong văn bản gửi cho TP Hạ Long, Indevco cho biết, Công ty được UBND tỉnh Quảng Ninh giao làm chủ đầu tư thực hiện dự án Công viên nghĩa trang An Lạc và Dự án Trung tâm xử lý chất thải rắn tại xã Hòa Bình và Vũ Oai (TP Hạ Long). Ngày 28/6/2019, UBND tỉnh Quảng Ninh có Quyết định số 2589/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phân khu chức năng tỷ lệ 1/2000 Công viên nghĩa trang An Lạc và Trung tâm xử lý chất thải rắn với diện tích là 336,57ha trong tổng số 708,5ha đất dự án giao cho doanh nghiệp.
Sau khi điều chỉnh Quy hoạch của 2 dự án, còn lại 415,8 ha đất ngoài ranh giới của 2 dự án, bao gồm cả diện tích đã có quyết định giao đất và diện tích đã đền bù cho dân nhưng chưa có quyết định giao đất. Để tận dụng phần diện tích đất vành đai, Indevco đã đề nghị chuyển sang dự án trồng rừng và chăn nuôi gia súc.
Khu vực Indevco xin chấp thuận địa điểm nghiên cứu Quy hoạch cho dự án trồng rừng và chăn nuôi gia súc tại xã Vũ Oai, Hòa Bình (TP Hạ Long)
Trước đề nghị chấp thuận địa điểm nghiên cứu Quy hoạch cho dự án trồng rừng và chăn nuôi gia súc của Indevco, ngày 7/5/2020, ông Phạm Hồng Hà, khi đó là Chủ tịch UBND TP Hạ Long đã ký văn bản phúc đáp, cho biết địa điểm đề xuất nghiên cứu lập quy hoạch khu trồng rừng và chăn nuôi gia súc của Indevco đã nằm trong "Quy hoạch chung xây dựng khu vực phía Nam huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh đến năm 2040, tầm nhìn năm 2050" được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt kèm theo Quyết định số 1989/QĐ-UBND ngày 14/5/2019, địa điểm này thuộc khu vực có chức năng sử dụng là đất nghĩa trang.
Ngoài ra, tỉnh Quảng Ninh năm 2019 cũng đã chấp thuận cho một tập đoàn kinh tế lớn đến phần đất nêu trên của Indevco để nghiên cứu, khảo sát làm mỏ đất san lấp mặt bằng.
Hiện chưa rõ TP Hạ Long nghiên cứu quy hoạch đến đâu. Còn đối với doanh nghiệp được tỉnh cho nghiên cứu làm mỏ đất trong đất dự án của Indevco cũng "mất tích". Tập đoàn Indevco đã làm hẳn công văn gửi cho cho doanh nghiệp này hỏi "có triển khai hay không" nhưng đến nay cũng không thấy trả lời.
Trao đổi với PV Báo Nông nghiệp Việt Nam về quy hoạch nghĩa trang, đại diện TP Hạ Long, cho biết hiện nay UBND Thành phố đang nghiên cứu lập hoàn thiện Quy hoạch chung TP Hạ Long đến năm 2040 (sau khi sáp nhập toàn bộ huyện Hoành Bồ vào TP Hạ Long) để phù hợp với yêu cầu quản lý, tình hình phát triển thực tế của đô thị mở rộng (được Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương tại Văn bản số 384/TTg-CN ngày 26/3/2021).
"Trong quá trình nghiên cứu Quy hoạch chung TP Hạ Long đến năm 2040, UBND Thành phố sẽ rà soát, đánh giá chi tiết, cụ thể đối với từng khu vực, từng dự án thành phần đảm bảo điều kiện phát triển trong giai đoạn mới. Trong đó ưu tiên quỹ đất xây dựng nghĩa trang nhân dân của Thành phố với quy mô đảm bảo đáp ứng nhu cầu di dời các nghĩa trang hiện trạng trong khu dân cư, nhỏ lẻ không đảm bảo vệ sinh môi trường, không còn phù hợp quy hoạch và đảm bảo nhu cầu phát triển trong tương lai, hạn chế ảnh hưởng xấu đến các dự án phát triển kinh tế xã hội và không gian đô thị", cán bộ TP Hạ Long thông tin.
Vị cán bộ cho biết thêm, khi nhà nước hoặc các nhà đầu tư có nhu cầu thực hiện dự án tại quỹ đất kẹp giữa Nghĩa trang An Lạc và Trung tâm xử lý chất thải rắn (diện tích khoảng 400ha) sẽ thực hiện công tác thu hồi đất, bồi thường GPMB theo quy định pháp luật hiện hành.
Khoảng 400ha đất dự án của Indevco được tỉnh giao, Indevco đã đền bù cho người dân hết 88 tỷ đồng nhưng vướng vào quy hoạch mới của tỉnh Quảng Ninh nên nhiều năm nay không làm được dự án.
Như vậy, theo cách hiểu, phần diện tích đất 400ha của Indevco đã bỏ tiền ra giải phóng mặt bằng trước mắt phải "để im" không được làm gì hết, mà phải chờ "khi nhà nước hoặc các nhà đầu tư có nhu cầu thực hiện dự án".
Đây là điều hết sức bất cập trong công tác quản lý đất đai tại địa phương, gây khó khăn cho Indevco bởi đất đã giao cho doanh nghiệp, doanh nghiệp đã bỏ tiền ra bồi thường nhưng lại không có quyền sử dụng.
Trong trường hợp TP Hạ Long sớm triển khai làm nghĩa trang nhân dân và thu hồi phần đất nêu trên rồi bồi thường cho doanh nghiệp thì không nói làm gì. Tuy nhiên, nếu nhiều năm tới Thành phố vẫn không triển khai và không có nhà đầu tư nào khác có nhu cầu thì làm sao? Thiệt hại của doanh nghiệp do lãng phí nguồn lực đất đai lúc đó biết tìm ai để "bắt đền"?.
Chưa kể, với phần diện tích những 400ha, để thu hồi sẽ tốn một khoản tiền rất lớn bồi thường, TP Hạ Long tính dùng nguồn tiền nào để triển khai? Xin nhấn mạnh, nếu làm nghĩa trang nhân thì theo quy định không được thu tiền mộ của dân. Do đó, việc kêu gọi "tư nhân hóa" làm nghĩa trang nhân dân là việc không khả thi, bởi để cho doanh nghiệp làm chắc chắn họ phải thu tiền đất chôn, như vậy bản chất sẽ không còn là nghĩa trang nhân dân nữa. TP Hạ Long nên cân nhắc điều này.
