Ngày 10/6, BS.CK2 Vũ Hiệp Phát, Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhi Đồng 2 thông tin về một trường hợp bệnh nhi ngộ độc gyrommitrin sau khi ăn nấm mọc từ xác ve sầu và đang được các bác sĩ của tích cực điều trị và theo dõi sát.
Khoảng 17 giờ ngày 6/6, bé T. (10 tuổi, ngụ Đồng Nai) mang nấm mọc từ xác ve sầu phía sau rẫy vào chế biến thành thức ăn. Cùng ăn còn có mẹ của bé, trong đó T. ăn 5 cái, mẹ của T. ăn 2 cái.
Tuy nhiên, một giờ sau, người nhà phát hiện cả hai mẹ con bị đau bụng quặn từng cơn, chóng mặt, nôn ói ra thức ăn cũ và được đưa đến bệnh viện địa phương.
Sau hai ngày điều trị tại bệnh viện tuyến dưới, T. được chuyển đến Bệnh viện Nhi Đồng 2 trong tình trạng còn hôn mê, rối loạn nhịp tim nặng và tổn thương gan, thận.
Các bác sĩ đã tích cực điều trị, hiện tình trạng sức khỏe bé T. cải thiện dần, đang thở oxy, truyền dịch và được bác sĩ theo dõi sát sao.
Theo BS.CK2 Vũ Hiệp Phát, nấm độc gyrommitrin (nấm ký sinh ve sầu) sống ký sinh trên thân ve sầu trưởng thành, xác ve sầu hoặc ve sầu không thể lột xác… phát triển, đâm chồi từ xác ve sầu, xác ấu trùng ve sầu trồi lên mặt đất ở nơi có đất tơi xốp, độ ẩm cao; có chu kỳ phát triển tương tự như đông trùng hạ thảo.
Nấm gyrommintrin có hình dạng như sừng nhung hưu, màu đỏ. Độc tố trong nấm gyrommintrin không bị phá hủy khi sơ chế, nấu ở nhiệt độ đun sôi.
Thời gian qua đã có trường hợp ngộ độc gyrommitrin vì ăn phải nấm ký sinh trên xác ve sầu. Vì vậy, phụ huynh nên thận trọng, bởi đây là thời điểm hoạt động của ve sầu kết hợp những cơn mưa lớn, là điều kiện cho nấm độc gyrommitrin ký sinh trên thân ve đâm chồi, phát triển.
"Nhiều người lầm tưởng với các loại nấm thông thường như “đông trùng hạ thảo”, nên mang về chế biến thành thực phẩm để bồi bổ cơ thể, dẫn đến hậu quả ngộ độc nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Bên cạnh đó, ngộ độc gyrommitrin hiện chưa có thuốc đặc trị, phụ huynh cần tránh sử dụng các loại nấm hình thù lạ, chưa thông dụng trên thị trường để đảm bảo an toàn, tránh sự cố tương tự tái diễn", bác sĩ Phát nhấn mạnh.
Trước đó, ngày 29/5, Bệnh viện Bà Rịa (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) cũng đã tiếp nhận 4 bệnh nhân ngộ độc do ăn nấm lạ hái từ trên núi xuống trong bữa cơm trưa. Sau khi ăn vài phút thì tất cả bị mệt mỏi, đau bụng dữ dội. 2 trường hợp nặng được chuyển lên TP.HCM.
Ngày 3/6, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên tiếp nhận 6 bệnh nhân trong một gia đình có các dấu hiệu ngộ độc sau khi ăn nấm màu đỏ mọc từ xác ấu trùng ve sầu. Được biết, những ngày qua, tại địa phương có nhiều người đào nấm mọc từ xác nhộng ve sầu để bán vì lầm tưởng là thức ăn bổ dưỡng như đông trùng hạ thảo. Người thân trong gia đình đi đào được mười cây nấm màu đỏ mọc từ xác ấu trùng ve sầu quanh nhà và nấu cho 5 người trong nhà ăn.
TS.BS Nguyễn Thị Thủy Ngân, Phó khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, ve sầu đẻ trứng vào trong đất, sau đó phát triển thành ấu trùng (hay còn gọi là nhộng ve sầu). Nhộng ve sầu nằm trong đất, có thể ở bên cạnh các bào tử nấm. Những loài nấm này tấn công và sống ký sinh trên vật chủ, chúng sẽ thay thế các mô của vật chủ và mọc ra các thân cây dài. Các loại nấm này sẽ hút chất dinh dưỡng từ vật chủ khiến vật chủ chết và phát triển lớn lên bên ngoài của cơ thể vật chủ. Chính vì vậy, chúng có tên gọi là "đông trùng hạ thảo".
Tuy nhiên, tùy theo loại nấm ký sinh trên vật chủ, mà nấm có lợi cho sức khỏe con người hay là nấm độc. Do đó, nó có thể là thức ăn bổ dưỡng theo bài thuốc đông y; và cũng có thể gây độc cho con người.
Vì vậy, người dân khi gặp xác nhộng ve sầu, có thể nhầm lẫn là thức ăn bổ dưỡng đông trùng hạ thảo, thì tuyệt đối không nên ăn. Muốn sử dụng đông trùng hạ thảo, cần phải mua sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, bảo đảm chất lượng hoặc có chuyên gia hiểu biết về đông trùng hạ thảo tư vấn.