Trồng nấm linh chi dưới tán rừng keo, lợi đủ đường

Những ngày này, dưới tán rừng keo lai ở xã Cư Kty, huyện Krông Bông (Đắk Lắk) rất nhộn nhịp bởi bà con xã viên của HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin đang thu hoạch nấm linh chi đỏ sau hơn 3 tháng trồng và chăm sóc. Những cây nấm linh chi đủ tuổi, khoác trên mình màu nâu thẫm với nhiều dưỡng chất đang được thu hái cẩn thận.

Lợi ích kép

Với nỗ lực tìm kiếm hướng đi mới trong phát triển kinh tế tại địa phương, HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin đã triển khai mô hình trồng nấm linh chi đỏ dưới tán rừng keo lai. Đến nay, mô hình bước đầu đem lại hiệu quả, phát huy được thế mạnh của địa phương và mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Đắk Lắk.

Theo đại diện HTX, từ năm 2022, những thành viên của HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin đã đến tỉnh Gia Lai học tập mô hình và mua 3.000 phôi nấm linh chi đỏ về trồng thử nghiệm dưới tán rừng keo lai. Sau đó, HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin đã phối hợp với Viện Công nghệ sinh học và Môi trường (Trường Đại học Tây Nguyên) để nghiên cứu điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tại địa phương. Ngoài ra, HTX nhận chuyển giao kỹ thuật trồng nấm linh chi đỏ từ Viện Công nghệ sinh học và Môi trường để mở rộng diện tích trồng nấm.

Quá trình trồng thử nghiệm cho thấy cây nấm linh chi đỏ phát triển tốt dưới tán rừng trồng. Từ tháng 4/2023, HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin đã chính thức đi vào sản xuất phôi nấm linh chi đỏ và tiến hành trồng 35.000 phôi nấm/ha rừng keo lai 3 năm tuổi.

Sau 3 tháng trồng và chăm sóc, vườn nấm đã cho thu hoạch gần 850kg nấm tươi, tương đương khoảng 400kg nấm khô. Với giá bán hiện nay từ 700.000 - 800.000 đồng/kg, bình quân mỗi kg nấm khô thu lãi khoảng 500.000 đồng.

Ưu điểm khi trồng nấm linh chi đỏ trong rừng keo lai từ 3 năm tuổi trở lên là nền nhiệt độ luôn ổn định khoảng từ 28 - 32 độ C. Để duy trì độ ẩm trên dưới 8%, mỗi ngày HTX tưới 2 lần, mỗi lần 5 - 10 phút bằng béc phun sương, đảm bảo không để mặt đất bị khô, nắng nóng làm chai mặt phôi và tai nấm. 

Ông Đoàn Hữu Nhị, phụ trách kỹ thuật HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin cho biết, ưu điểm của mô hình này là trong thời gian chờ khai thác rừng keo có thể tận dụng diện tích dưới tán rừng để trồng nấm linh chi. Mô hình vừa gia tăng giá trị sử dụng đất, đem lại sinh kế bền vững cho người trồng, vừa ngăn chặn nguy cơ xảy ra cháy rừng. Đặc biệt, quá trình chăm sóc nấm cũng làm tăng độ ẩm trong đất, hỗ trợ rừng keo phát triển, tăng năng suất cho cây keo.

Theo ông Nhị, hiện nay HTX đã làm chủ công nghệ tạo phôi nấm nên thời gian tới sẽ tiến hành mở rộng diện tích và đẩy mạnh bán phôi nấm ra thị trường để nhân rộng mô hình, giúp bà con tại địa phương có hướng đi mới trong phát triển kinh tế.

“Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây nấm linh chi đỏ dưới tán rừng keo khá đơn giản, dễ thực hiện và phù hợp với các hộ dân có rừng trồng ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Do đó, HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin sẵn sàng chuyển giao kỹ thuật trồng và chăm sóc nấm linh chi đỏ, đồng thời hỗ trợ phôi nấm và tìm kiếm đầu ra khi vùng nguyên liệu tăng cao”, ông Đoàn Hữu Nhị cho biết thêm.

Xây dựng thương hiệu nấm Chư Yang Sin

Bà Lê Thị Ái Phượng, Giám đốc HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin cho biết, thời gian đầu, trồng nấm linh chi đỏ dưới tán rừng keo gặp rất nhiều khó khăn khi đây là mô hình đầu tiên tại địa phương.

Mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng theo bà Phượng, trong quá trình phát triển mô hình, các thành viên trong HTX đã tích cực vừa làm vừa rút kinh nghiệm và áp dụng nghiêm ngặt quy trình, công nghệ được chuyển giao từ Viện Công nghệ sinh học và Môi trường.

“Trong thời gian ngắn, không chỉ trồng thành công nấm linh chi đỏ dưới tán rừng, HTX đã làm chủ công nghệ sản xuất phôi nấm. Việc này giúp giảm chi phí sản xuất, từ đó có thể tăng sự hỗ trợ cho những hộ khó khăn muốn đầu tư, phát triển mô hình này”, bà Phượng nói.

Nữ giám đốc cho biết thêm, sau khi hoạt động sản xuất đi vào ổn định, HTX đang tập trung xây dựng thương hiệu. Hiện nay, HTX đã hoàn thiện hồ sơ để xét công nhận sản phẩm nấm linh chi đỏ đã trở thành sản phẩm OCOP của địa phương vào cuối năm 2024.

“Hiện nay, HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin đang đàm phán giá với các đối tác trong và ngoài nước để tìm chỗ đứng ổn định cho sản phẩm trên thị trường. Ngoài ra, HTX sẽ liên kết bao tiêu sản phẩm cho người dân địa phương khi tham gia mô hình này để giúp người dân huyện vùng sâu Krông Bông tìm được sinh kế bềnh vững”, bà Lê Thị Ái Phượng chia sẻ.

Theo ông Võ Tấn Trực, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Krông Bông, nấm linh chi đỏ là thảo dược quý, có nhiều công dụng với sức khỏe, thị trường trong và ngoài nước đều ưa chuộng.

Cũng theo ông Trực, toàn huyện Krông Bông hiện có khoảng 4.500ha rừng trồng keo lai, do đó dư địa để phát triển mô hình này rất lớn. Từ những tiềm năng này, thời gian tới đơn vị sẽ tham mưu cho UBND huyện triển khai các giải pháp nhằm nhân rộng mô hình cho bà con nhân dân trên địa bàn.

“Địa phương kỳ vọng mô hình sẽ đem lại sinh kế ổn định cho người dân và góp phần xóa đói giảm nghèo ở huyện vùng sâu Krông Bông. Để thực hiện được mục tiêu trên, trước mắt các phòng chuyên môn của huyện sẽ tích cực hỗ trợ HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin xây dựng thương hiệu sản phẩm, tìm kiếm thị trường tiêu thụ ổn định.

Đồng thời, phòng NN-PTNT sẽ kết nối giữa HTX với các hộ dân có nhu cầu phát triển mô hình để tổ chức tập huấn, chuyển giao kỹ thuật canh tác; phối hợp với chính quyền các địa phương hướng dẫn hình thức vay vốn nhằm tạo điều kiện tối đa cho người dân tiếp cận và nhân rộng mô hình, tìm được hướng đi hiệu quả trong phát triển kinh tế tại địa phương”, ông Trực nói thêm.

“Hiệu quả từ trồng nấm linh chi dưới rừng của HTX Nấm dược liệu Chư Yang Sin cho thấy đây là mô hình có triển vọng để nhân rộng và góp phần phát triển kinh tế tại địa phương, nhất là ở các hộ trồng rừng là người đồng bào dân tộc thiểu số. Đặc biệt, mô hình này mang lại lợi ích kép, vừa tạo sinh kế bền vững từ cây nấm vừa giúp tăng năng suất rừng keo”, ông Võ Tấn Trực, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Krông Bông đánh giá.