Gần 3 tháng nay, hầu như ngày nào chị Nguyễn Thị Hay, thôn Khuổi Tăng, xã Bình Văn (huyện Chợ Mới, Bắc Kạn) cũng đi thu hoạch hoa hồi. Gia đình có hơn 2ha cây hồi trên 20 năm tuổi. Nhiều bù ít, trung bình mỗi cây hồi cho khoảng 40kg hoa. Với giá bán trung bình 40.000 đồng/kg, chị Hay nhẩm tính thu về hàng trăm triệu đồng.
“Thu nhập của gia đình chủ yếu trông chờ vào cây hồi, mỗi năm 2 vụ cũng có tiền trăm triệu. Hai năm nay, giá hoa hồi bán ổn định trên dưới 40.000 đồng/kg. Trong thôn hầu như nhà nào cũng trồng cây hồi, nhiều người làm được nhà cửa khang trang, mua được ô tô”, chị Hay phấn khởi tâm sự.
Những ngày này, anh Nguyễn Đình Cừ, thôn Thôm Bó (xã Bình Văn) đang gấp rút hoàn thiện ngôi nhà đang xây. Giữa vùng quê xung quanh là núi, ngôi nhà 2 tầng khang trang đang dần hoàn thiện, chi phí xây dựng dự kiến hơn 1 tỷ đồng.
Anh Cừ cho biết: Gia đình có 3ha cây hồi đã trồng được hơn 10 năm, mỗi cây thu hoạch khoảng 30kg hoa/vụ. Với trên 1.000 cây, sau khi trừ chi phí, thuê người thu hái, mỗi năm gia đình cũng thu về vài trăm triệu đồng. Nhờ tiền bán hoa hồi, gia đình mới có tiền làm nhà.
Dẫn chúng tôi đi thăm một số vườn hồi, ông Nguyễn Đình Huy, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Văn cho biết: Toàn xã hiện có trên 300ha cây hồi đã cho thu hoạch, một số ít hộ thu tiền tỷ mỗi năm từ bán hoa hồi, đa số thu từ vài chục triệu đến hàng trăm triệu đồng. Nhờ thu nhập ổn định từ cây hồi, dù là xã miền núi nhưng tỷ lệ hộ nghèo của xã Bình Văn chỉ còn 9%.
“Cây hồi đã được người dân địa phương trồng cách đây vài chục năm, có những cây cổ thụ có thể thu về 3 đến 4 triệu đồng/vụ. Hầu hết diện tích trồng trên đồi dốc, nhưng do khí hậu phù hợp nên cây hồi phát triển tốt, hiện nay diện tích trồng cây hồi của xã ngày càng mở rộng”, ông Huy cho biết thêm.
Cây hồi tại tỉnh Bắc Kạn được trồng nhiều ở các huyện Chợ Mới, Na Rì, Bạch Thông, diện tích khoảng 5.000ha. Trải qua nhiều thăng trầm, có những thời điểm hoa hồi rớt giá thê thảm, nhiều hộ đã chặt bỏ. Nhưng vài năm gần đây, cây hồi đã hồi sinh, giá bán hoa hồi liên tục ở mức cao, từ 30.000 - 40.000đ/kg.
Trồng cây hồi sau 8 năm bắt đầu cho thu hoạch, từ năm thứ 10 trở đi 1ha cây hồi có thể cho thu nhập lên tới 400 triệu/năm. Do là cây trồng lâu năm nên từ lúc bắt đầu có hoa, cây hồi có thể cho thu hoạch liên tục hàng chục năm tiếp theo.
Ông Hoàng Nguyễn Việt, Chủ tịch UBND huyện Chợ Mới cho biết: Huyện xác định hồi là cây trồng chủ lực, không chỉ là cây giảm nghèo mà còn là cây làm giàu của người dân. Bên cạnh việc mở rộng diện tích, huyện đang tuyên truyền người dân tăng cường thâm canh, loại bỏ dần những cây già cỗi, năng suất thấp để trồng thay thế cây mới.
Hiện nay, khó khăn nhất đối với người trồng hồi tại Bắc Kạn là đầu ra phụ thuộc phần lớn vào tư thương, thị trường tiêu thụ chính là Trung Quốc, trên địa bàn tỉnh chưa có nhiều cơ sở chế biến sâu.
Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Bắc Kạn, ông Nguyễn Ngọc Cương cho biết: Hiện nay ngành nông nghiệp tỉnh đang tập trung xúc tiến, kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư vào chế biến hoa hồi. Tỉnh Bắc Kạn cũng đã có chính sách khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực chế biến nông, lâm sản. Khi có các nhà máy chế biến, hoa hồi sẽ được tiêu thụ ổn định hơn, lúc đó cây hồi sẽ thực sự là cây làm giàu của người dân địa phương.