Hiện nay, ở xã tôi bà con phải nộp 18 khoản thu không hiểu việc thu của xã đúng hay sai. Nếu hộ dân nào không nộp đầy đủ thì con cái xin đi làm ở khu công nghiệp, xin giấy tờ đi học, làm giấy khai sinh, giấy kết hôn, giấy chứng minh thư xã không ký và không đóng dấu.
Ngoài ra khi đóng dấu các giấy tờ như hồ sơ đi học, làm chứng minh thư nhân dân, giấy kết hôn, giấy khai sinh, hộ khẩu đều phải nộp một khoản tiền từ 2.000 đồng đến 20.000 đồng mà không thấy có hoá đơn, chứng từ gì.
Việc thu của xã như tôi đã nêu là đúng hay không đúng, bà con phải đóng những khoản nào và được miễn những khoản nào?
Trả lời:
Qua thư ông trình bày 18 khoản mà các hộ nông dân xã ông phải nộp luật sư thấy rằng trong 18 khoản thu đó thì có những khoản mà Nhà nước quy định hộ dân phải nộp. Vấn đề quy định về thu các loại quỹ, và quản lý, sử dụng các loại quỹ này phải được Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân các cấp họp bàn bạc quyết định ban hành Nghị quyết và được công khai theo quy định tại Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn (Pháp lệnh số 34/2007/PLUBTVQH11 ngày20/4/2007).
Theo Pháp lệnh này thì một trong những nội dung công khai để dân biết đó là:
Việc quản lý và sử dụng các loại quỹ, khoản đầu tư, tài trợ theo chương trình, dự án đối với cấp xã; các khoản huy động dân đóng góp; đối tượng. Mức thu các loại phí, lệ phí và các nghĩa vụ tài chính khác do chính quyền cấp xã trực tiếp thu; các quy định của pháp luật về thủ tục hành chính, giải quyết các công việc liên quan đến nhân dân do chính quyền cấp xã trực tiếp thực hiện…(gồm 11 nội dụng phải công khai); hình thức công khai là niêm yết tại trụ sở UBND, HĐND xã, qua trưởng thôn, tổ trưởng dân phố, qua các phương tiện thông tin đại chúng.
Pháp lệnh cũng quy định những nội dung mà nhân dân được bàn và quyết định như: Về chủ trương và mức đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi công cộng trong phạm vi cấp xã, thôn, tổ do nhân dân đóng góp toàn bộ. Những nội dung trên nhân dân được bàn và quyết định trực tiếp; nếu có trên 50% cử tri nhất trí tán thành thì có giá trị thi hành.
Đối chiếu với các quy định của pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường thì các khoản quỹ như ông nêu đều phải được nhân dân bàn bạc, thống nhất theo quy định của Pháp lệnh và phải được thi hành thống nhất trong phạm vi toàn tỉnh.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện Nhà nước cũng có chính sách về miễn giảm thuế, thuỷ lợi phí cho những hộ thuộc hộ nghèo, gia đình chính sách, neo đơn, gặp rủi do, ốm đau, mắc bệnh hiểm nghèo, theo chính sách về cứu trợ xã hội. Những chính sách ưu đãi này cũng phải được công khai để nhân dân biết.
Qua thư ông phản ánh thì việc các hộ dân không nộp đủ 18 khoản thu trên thì UBND xã không ký xác nhận cho họ các giấy tờ cần xác nhận và không ghi biên lai là không đúng quy định của pháp luật. Vấn đề này nếu đúng như ông trình bày thì UBND xã cần xem xét lại trách nhiệm của mình và người dân cũng có quyền phản ánh những hiện tượng này đến Chủ tịch UBND huyện để khắc phục vi phạm.
Việc xã thu các mức lệ phí (lệ phí chứng thực, xác nhận, lệ phí làm chứng minh thư nhân dân, đăng ký kết hôn, xác nhận vay vốn, làm giấy khai sinh…) như ông trình bày là đúng quy định của pháp luật.
