| Hotline: 0983.970.780

Vũ khí độc đáo của người Việt: Khẩu Bazoka 75 ly huyền thoại

Thứ Hai 24/11/2014 , 09:12 (GMT+7)

Chỉ với những kiến thức tự học trong sách vở và tự mày mò, ông Trịnh Văn Yên (1912-2008) đã chế tạo ra nhiều loại vũ khí trở thành một nỗi ám ảnh khôn cùng của thực dân Pháp.

Từ một khẩu súng lạ

Trong kháng chiến chống Pháp, những khẩu Bazoka 60 ly do Thiếu tướng GS.VS Trần Đại Nghĩa (Cục trưởng Cục Quân giới) chế tạo đã dội bão lửa lên đầu thực dân Pháp.

Cùng thời gian đó, tại chiến trường Liên khu 3 (nay gồm các tỉnh Hà Nam, Nam Định, Thái Bình, Hải Dương, Hải Phòng...), bộ đội ta cũng được tiếp nhận một loại vũ khí không kém phần uy lực là Bazoka 75 ly từ sáng chế của ông Trịnh Văn Yên.

trinh-vn-yen-9133756356
Kỹ sư Trịnh Văn Yên (1912-2008)

Đầu năm 1946, ông Trịnh Văn Yên đã được Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến Khu 3 phụ trách về Quân sự Lê Thanh Nghị tín nhiệm đề xuất làm Giám đốc Công binh xưởng XC, chuyên lo việc sản xuất lựu đạn, mìn địa lôi cung cấp cho bộ đội và dân quân địa phương.

Trước nhu cầu lớn về vũ khí cho chiến trường, ông Trịnh Văn Yên khao khát sản xuất được một loại vũ khí đủ mạnh để có thể đương đầu được với xe tăng, tàu chiến, chống địch đi càn.

Giữa lúc đó, ông nhận được từ anh Trần Đình Tùng (con trai người bạn thân của ông là Trần Đình Sóc) một khẩu súng lạ mà anh Tùng thu được trong một trận chiến đấu với quân Pháp ở thành phố Nam Định.

Biết ông Yên đang phụ trách sản xuất vũ khí nên anh Tùng đã gửi tặng ông để ông nghiên cứu. Đó chính là mẫu súng Bazoka của Mỹ. Thật là một món quà vô giá!

Không có tài liệu hướng dẫn, ông Trịnh Văn Yên quyết định chỉ đạo anh em cơ khí giỏi (trong đó có người em ruột là Trịnh Bá Nùng và ông Bùi Văn Thụy - sau này là Giám đốc Xí nghiệp Bóng đèn phích nước Rạng Đông) tháo bộ phận của đạn để nghiên cứu.

Ông Yên nhận thấy nòng súng được cấu tạo đơn giản: đó là một ống thép rỗng hai đầu, có đường kính 60 ly. Khó là tính chất của thuốc cháy đẩy đạn đi và việc cấu tạo mồi nhóm.

Bởi vậy, muốn chế được đạn thì phải khám phá tính chất của các thứ thuốc ấy. Riêng việc chế súng, theo ông, cái khó là phải có ống thép cùng cỡ.

Vì xưởng không có ống thép 60 ly nên ông Yên phải cho anh em công nhân trong xưởng đi tìm ống thép ở nhiều nơi. Cuối cùng thì họ thu hồi được một số ống thép to 90 ly ở Nhà máy nước Thái Bình.

Một nhóm công nhân do ông Lê Văn Lan là thợ gò giỏi ở Nam Định chỉ đạo - bằng phương pháp thủ công - nung đỏ ống nước 90 ly rồi tóp cho nhỏ hơn đến 75 ly. Khi tiếp tục tóp nhỏ hơn tới 70 ly thì ống nứt nên ông Yên thống nhất để nòng súng 75 ly. Kích thước đạn chế tạo sẽ là 73 ly để phù hợp với cỡ nòng.

Lao động miệt mài của hơn chục anh em công nhân trong và ngoài xưởng suốt 3 tháng trời, cuối cùng, việc chế thử súng Bazoka của ông Trịnh Văn Yên cũng đã hoàn thành. Sản phẩm ban đầu là 2 khẩu súng với 10 viên đạn.

Trong ký ức của PGS.TS Trịnh Đông A, người cháu gọi kỹ sư Trịnh Văn Yên là chú ruột, cũng là đồng tác giả được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về nghiên cứu rà phá bom từ trường, ngư lôi, thủy lôi do đế quốc Mỹ phong tỏa cảng biển miền Bắc (1972) vẫn ghi nhớ cuộc bắn thử đầu tiên diễn ra vào tháng 3/1947 tại huyện Phụ Dực (cũ) tỉnh Thái Bình dưới sự chứng kiến của ông Lê Thanh Nghị.

Đích thân Tư lệnh khu 3 Hoàng Minh Thảo (sau này là Thượng tướng GS.NGND, Giám đốc Học viện Quốc phòng) chỉ huy và ông Bùi Văn Thụy được cắt cử trực tiếp bắn quả đạn đầu tiên.

Mục tiêu là một vòng tròn đường kính 1 m vẽ trên một bức tường kiên cố, cách xa 50 m. Chỉ sau tích tắc, đạn phụt tóe lửa, mảng tường dày 40 cm đã bị phá thủng.

Khoảng 10 ngày sau, lần bắn thử thứ hai được triển khai bên bờ sông Luộc, thuộc huyện Quỳnh Côi cũ (Thái Bình). Mục tiêu là các thanh tà vẹt đường xe lửa ghép lại và được đặt cách xa khoảng 100 m. Cũng như lần trước, quả đạn bắn thủng mục tiêu.

Đó chính là xuất xứ việc ra đời khẩu súng Bazoka 75 ly huyền thoại trên đồng đất Việt Nam, mà người chủ trì sáng chế là ông Trịnh Văn Yên.

Ông Lê Thanh Nghị trong hồi ký đã cho biết: “Sau trận bắn đắm canô địch trên sông các huyện Thanh Hà, Tứ Kỳ (Hải Dương), bộ đội, dân quân dùng súng đạn Bazoka bắn thủng nhiều nhiều xe tăng địch trên đường số 5 và canô, tàu chiến địch trên các sông khác…
Công an TP. Hải Phòng còn mang súng đạn Bazoka vào tận trong thành phố bắn, phá hủy hai đầu máy xe lửa tại ga thành phố, bắn cháy một tàu chở xăng trên sông Cấm. Dân quân ta còn dùng súng Bazoka phá nhiều lô cốt địch…".

Súng Bazoka gọn nhẹ và cơ động, rất dễ sử dụng đã được bộ đội và dân quân đáp trả giặc quyết liệt. Thế và lực của quân dân ta đã chuyển từ phòng thủ sang thế tiến công. Tin thắng trận từ các mặt trận gửi về làm nức lòng những người chế tạo vũ khí.

Chế tạo vũ khí từ tuổi 15

Kỹ sư Trịnh Văn Yên sinh tại làng Vô Ngại, huyện Thư Trì, nay thuộc xã Dũng Nghĩa, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình trong một gia đình truyền thống yêu nước.

Ở tuổi 15, ông Yên đã bắt đầu nghiên cứu về chất nổ. “Tức khí” trước các vụ ném bom không thành của một số nhà cách mạng tiền bối (như vụ “Tiếng bom Sa Điện” của Phạm Hồng Thái ám sát hụt Toàn quyền Đông Dương Merlin) đã đưa Trịnh Văn Yên đến với công việc mạo hiểm này.

Với ý nghĩ non nớt của một cậu học trò thiên về kỹ thuật, Trịnh Văn Yên cho rằng, thất bại của một số phong trào Cách mạng Việt Nam chỉ bởi nguyên do vũ khí của ta kém hơn vũ khí của Tây. Ông quyết tâm bằng mọi cách học và chế tạo được bom mìn có sức công phá lớn.

Để có những kiến thức cần thiết phục vụ cho công việc, Trịnh Văn Yên phải cất công dò tìm qua các tài liệu tiếng Pháp ở Thư viện Quốc gia. Trong việc chế tạo bom, theo ông Yên quan trọng nhất là phải chế được ngòi nổ. Tự mày mò như vậy, cuối cùng thì việc chế bom của ông Yên cũng cơ bản hoàn thành.

Những nghĩa sĩ của cuộc Khởi nghĩa Yên Bái đã đem bom do Trịnh Văn Yên chế tạo mưu sát Toàn quyền Đông Dương Pasquier sang Việt Nam thúc đẩy việc khủng bố phong trào Cách mạng.

Xem thêm
Đảng ủy Bộ NN-PTNT bế giảng lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng năm 2024

Ngày 27/3, tại Trường Cán bộ quản lý NN-PTNT, Đảng ủy Bộ NN-PTNT đã tổ chức Bế giảng lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng năm 2024.

10 năm lực lượng kiểm ngư cùng ngư dân bám biển

Trong 10 năm qua, lực lượng kiểm ngư ngày đêm bám biển, điều động hơn 1.500 lượt tàu tuần tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá trên các vùng biển Việt Nam.

Kia ưu đãi giá mới, giảm đến 75 triệu đồng trong tháng 9

Từ 11/9/2023, Kia áp dụng giá mới với mức điều chỉnh tương đương 50% lệ phí trước bạ. Chương trình được áp dụng tùy theo dòng xe và phiên bản.

Thêm 4 điểm du lịch tiêu biểu ở ĐBSCL

Cần Thơ Hiệp hội Du lịch ĐBSCL vừa công nhận 4 điểm du lịch tiêu biểu của vùng, các đơn vị tiếp tục đầu tư, nâng chất, làm mới những sản phẩm du lịch hiện có.

Bình luận mới nhất