Vũ khí độc đáo của người Việt: Súng chống tăng SS

Thổi bay xe tăng, tàu thủy Pháp

Khác với Việt Bắc có địa hình hiểm trở, có “rừng che bộ đội, rừng vây quân thù”, được chọn xây dựng thành An toàn khu (ATK) kháng chiến; chiến trường Nam Bộ với vùng ĐBSCL mênh mông. Những căn cứ U Minh, Ba Thê... như tấm áo hẹp không đủ rộng để che chở cho dân quân Nam Bộ.

Vì thế, lính Pháp thường ngồi trong xe tăng, xe bọc thép, tàu chiến, nghênh ngang càn quét vùng căn cứ kháng chiến. Mỗi lần xe tăng, xe bọc thép, tàu chiến của Pháp đi càn, súng trường, súng máy, lựu đạn của ta không thể làm gì được.

Xe tăng, xe bọc thép, tàu chiến của thực dân Pháp là hiểm họa luôn đe dọa trước mắt. Cần phải hạ những “con quái vật” bằng thép ấy sớm ngày nào hay ngày đấy.

Trằn trọc suy nghĩ nhiều ngày, Trưởng phòng Quân giới Nam Bộ, kỹ sư Lê Tâm đã nghĩ tới một loại súng có sức công phá bằng cỗ đại bác nặng hàng tấn thép. Nòng súng làm bằng ống thép đầu máy xe lửa trông tựa như điếu cày, có thể vác trên vai. Còn trọng lượng nhẹ khoảng 5 đến 10kg.

Việc chế tạo mẫu vũ khí này, điều quan trọng nhất là phải tự chế tạo được đạn lõm. Theo nguyên lý, khi bị kích nổ, đạn lõm tập trung năng lượng vào một luồng, đủ tạo ra sức nóng tới 3.000 độ, áp suất hàng trăm át-mốt-phe, chọc thủng được vỏ thép xe tăng.

Đầu viên đạn lõm to hơn nòng súng, nằm ngoài, chỉ có chuôi đạn nằm trong nòng. Thuốc đẩy viên đạn bay ra phía trước và cùng lúc đẩy khối lùi (có thể tiện bằng gỗ) bay lại phía sau, do đó triệt tiêu lực giật.

Với sự hỗ trợ của các cộng sự: Ngô Văn Năm (Năm Giảnh), Bùi Công Khai, Trần Ngọc Lạc..., kỹ sư Lê Tâm đã chế tạo thành công súng bắn cháy xe tăng mang nhiều thương hiệu khác nhau: SS-A (A: chỉ thế hệ đầu tiên), SSAF (F: loại phá thành, tường công sự), SSAT (T: phá tăng), SSAL (L: lõm)... hay SS-88 (cỡ lớn hơn SS-AT).

Từ trên bờ kênh, các chiến sĩ du kích nấp trong rừng Sác, bắn một quả đạn lõm, đạn chỉ cần bay khoảng 40m là đã có thể va vào thành tàu, nổ tung, vỏ tàu thủng, nước ùa vào, tàu chìm nghỉm!

Mới chạm trán trận đầu tiên, “điếu cày” Việt Nam SS đã “thổi” bay xe tăng, tàu thủy Pháp. Đánh tiếp mấy trận sau, thấy uy lực của SS xuyên thủng vỏ thép như xuyên qua cục bơ, quân viễn chinh Pháp đã chùn bước, không còn dám ngông cuồng như trước.

Đặt tên cho loại vũ khí mới này là SS, kỹ sư Lê Tâm giải nghĩa: Chữ S đầu là súng, chữ S sau là sát (súng sát là súng bắn sát, bắn gần) và cũng có nghĩa là súng rừng Sác.

Kẻ sĩ - người hiền

Sắp bước sang tuổi 95, kỹ sư Lê Tâm vẫn rất minh mẫn. Phút thư giãn, ông lại nâng cây đàn violon kéo những bản nhạc mà ông yêu thích. Tôi ngồi nghe ông kể chuyện, chuyện nghề và cả chuyện đời, mỗi câu chuyện đều pha chất trào phúng, dí dỏm...

Phút thư giãn của kĩ sư Lê Tâm

Năm 1921, cụ phó bảng Nguyễn Văn Mại, tự Tiểu Cao, tác giả “Việt Nam phong sử” nổi tiếng là một trong “ngũ bá” (5 nhà Nho hay chữ nhất nước Nam đầu thế kỷ 20), sinh thêm con trai.

Cụ đặt tên là Nguyễn Hy Hiền. Tên ấy được lấy từ trong sách xưa: “Sĩ học hy hiền, hiền hy thánh, thánh hy thiên”, nghĩa là: kẻ sĩ học với hi vọng trở thành người hiền, người hiền hi vọng trở thành thánh nhân, còn bậc thánh nhân thì hi vọng đạt tới mức anh minh, khoan thứ như lồng lộng trời cao!

Từ nhỏ, ông đã học rất giỏi, năm 1939 đỗ đầu tú tài Tây, cả ban toán lẫn ban triết ở Huế. Hội Như Tây du học (một tổ chức khuyến học của triều đình Huế) đã cấp cho ông suất học bổng sang Pháp.

Học bổng này mỗi năm chỉ có một suất cho học sinh nào xuất sắc nhất trong cả ba kỳ Bắc, Trung, Nam. Trước đó, những học sinh miền Trung đã được nhận học bổng này như Nguyễn Xiển, Hoàng Xuân Hãn, Tạ Quang Bửu... Họ đều trở thành những nhà khoa học tài danh của đất nước.

Thi đỗ vào Trường Quốc gia Cầu Ðường, một trong mấy "trường lớn" của nước Pháp. Trước đó, Hoàng Xuân Hãn và Phạm Quang Lễ (Thiếu tướng Trần Ðại Nghĩa) cũng theo học trường này.

Căng-tin của trường nằm trong khu Latinh, cách Trường Ðại học Sư phạm Paris, nơi Lê Văn Thiêm và Trần Ðức Thảo theo học chỉ vài trăm mét. Hằng ngày, Lê Văn Thiêm, Trần Ðức Thảo, Nguyễn Hy Hiền và Phạm Quang Lễ thường cùng ăn cơm ở căng-tin. Họ cùng chung một quyết tâm học thật giỏi để trở về phục vụ đất nước.

Tháng 12/1946, chiếc tàu thủy chở Nguyễn Hy Hiền từ Pháp về cập bến Sài Gòn sau ngày Toàn quốc kháng chiến. Ở nội đô một thời gian, nhận được hồi âm từ chiến khu, ông rời đô thành vào bưng biền.

Tại chiến khu, tướng Nguyễn Bình giao cho ông phụ trách ngành quân giới Nam Bộ, ông đổi tên Lê Tâm để bảo vệ an toàn cho gia đình đang trong vùng tạm chiếm.

Mặc dù quân giới không phải là chuyên ngành của ông, nhưng trước sự tin cậy của tướng Nguyễn Bình, kỹ sư Lê Tâm đã không phụ lòng của vị tướng huyền thoại này.

Năm 1952, kỹ sư Lê Tâm được điều động ra Việt Bắc. Hòa bình lập lại ở miền Bắc, ông về Hà Nội, được cử giữ chức Cục phó Cục Kỹ thuật đường sắt, Chủ nhiệm khoa Xây dựng Trường Đại học Bách khoa, Cục trưởng Cục Đo lường, Ủy viên Ủy ban Khoa học và Kỹ thuật Nhà nước (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ), Tổng biên tập Tạp chí Hoạt động Khoa học...

Kỹ sư thủy lợi Nguyễn Ty Niên đã viết về người thầy của mình như sau: “Sự nghiệp của thầy bình dị và tận tụy trong công việc, uyên thâm và khiêm nhường, rất ít nói về mình nhưng ở cương vị nào cũng tận tâm phục vụ”.