Ao nuôi tôm tại Hợp tác xã Long Khánh được phủ lưới để hạn chế tác động từ môi trường. Ảnh: Hồ Thảo.
Hợp tác xã nuôi tôm sạch Long Khánh
Trà Vinh có diện tích ao nuôi rộng và bờ biển dài 65km, là một trong những tỉnh có tiềm năng lớn trong việc phát triển ngành nuôi trồng thủy sản. Trong số các ngành nuôi trồng thủy sản, ngành nuôi tôm đóng vai trò quan trọng và đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế của tỉnh.
Tuy nhiên, việc đảm bảo nguồn cung cấp tôm sạch và chất lượng ngày càng trở nên mấu chốt đối với người nuôi tôm. Không chỉ tập trung vào tăng trưởng kinh tế, người nuôi tôm ngày nay còn chú trọng đến chất lượng sản phẩm và sự bền vững của ngành nuôi.
Đặc biệt, một đơn vị tiêu biểu là Hợp tác xã nuôi tôm sạch Long Khánh tại xã đảo Long Khánh, huyện Duyên Hải đã trở thành điển hình thành công trong việc nuôi tôm sạch. Hợp tác xã này được thành lập từ năm 2019, gồm 61 thành viên và quản lý diện tích nuôi tôm sạch lên đến 13ha. Hàng năm, hợp tác xã cung cấp khoảng 300 - 500 tấn tôm sạch cho thị trường, góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế của tỉnh.
Qua tìm hiểu, quy trình nuôi tôm sạch tại Hợp tác xã Long Khánh áp dụng công nghệ hiện đại và các biện pháp bảo vệ môi trường. Đầu tiên, họ sử dụng lưới che trên ao nuôi nhằm hạn chế tác động đến môi trường và ngăn chặn sự xâm nhập của sinh vật trung gian.
Quá trình nuôi tôm được chia thành ba giai đoạn: Giai đoạn đầu nuôi trong ao ương, giai đoạn hai chuyển tôm sang ao nuôi và giai đoạn cuối sang ao chăm sóc tôm từ 60 ngày tuổi trở lên. Hợp tác xã Long Khánh đặc biệt chú trọng vào lựa chọn giống tôm và thức ăn từ các công ty uy tín và chất lượng hàng đầu trong ngành nuôi thủy sản.
Họ cũng sử dụng các loại thảo dược để tăng đề kháng và cải thiện sức khỏe đường ruột của tôm. Trong quá trình nuôi tôm, Hợp tác xã này áp dụng các biện pháp khử trùng nghiêm ngặt và tuân thủ các quy định về an toàn sinh học, đảm bảo sự an toàn và chất lượng của sản phẩm. Nhờ không sử dụng kháng sinh trong quá trình nuôi tôm, Hợp tác xã Long Khánh đã đạt chứng nhận VietGAP khoảng 1ha diện tích ao nuôi và đạt được tăng trưởng tốt, giá bán cao.
"Trung bình, sau 60 ngày nuôi, con tôm đạt trọng lượng 60 con/kg. Chúng tôi bán với giá cao hơn so với thị trường từ 5.000 - 10.000 đồng/kg", ông Nguyễn Văn Đệ, Giám đốc Hợp tác xã nuôi tôm sạch Long Khánh tự hào chia sẻ.
Tuy nhiên, như nhiều doanh nghiệp nuôi tôm khác, Hợp tác xã Long Khánh cũng gặp khó khăn trong việc thoát lỗ do giá bán tôm giảm mạnh so với đầu năm. Để giải quyết tình hình này, đơn vị đã liên kết với công ty cung cấp thức ăn và hóa chất cho các hộ nuôi với giá rẻ hơn, nhưng giá đầu ra vẫn là thách thức lớn.
Ông Nguyễn Văn Đệ đề xuất cơ quan chức năng can thiệp kiểm tra các nhà máy sản xuất thức ăn về giá bán. Ngoài ra, ông cũng kêu gọi chính sách hỗ trợ và cung cấp giống tôm chất lượng. Đồng thời, ông mong muốn quy trình chứng nhận VietGAP được đơn giản hóa để giúp người dân dễ dàng tiếp cận và áp dụng.
Cũng theo ông Đệ, tuy việc nuôi tôm không sử dụng kháng sinh đem lại nhiều lợi ích, nhưng cũng đối mặt với nhiều khó khăn. Một số hộ nuôi vẫn sử dụng kháng sinh do lựa chọn không đúng về con giống và quản lý môi trường ao nuôi chưa hiệu quả.
Tỉnh Trà Vinh đang mở rộng mô hình nuôi tôm sạch không sử dụng kháng sinh. Ảnh: Minh Đảm.
Mở rộng diện tích nuôi tôm không kháng sinh
Trao đổi với chúng tôi, Chi cục Thủy sản tỉnh Trà Vinh cho biết đã hợp tác cùng Công ty chế biến Thủy sản Minh Phú để triển khai chương trình liên kết nuôi trồng vùng nguyên liệu tôm sạch. Chương trình này đã thu hút sự tham gia của khoảng 80 hộ dân và diện tích nuôi tôm sạch lên đến 40ha. Một trong những giải pháp chính được thực hiện là công tác thông tin tuyên truyền về các quy định của pháp luật trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản.
Hàng năm, Chi cục Thủy sản triển khai hàng chục cuộc thông tin tuyên truyền, giúp người dân nắm bắt các quy định của pháp luật liên quan đến nuôi trồng thủy sản, như Luật Thủy sản năm 2017. Đặc biệt, họ tập trung vào việc triển khai danh mục các loại thuốc hóa chất kháng sinh cấm sử dụng trong nuôi trồng thủy sản, nhằm nâng cao nhận thức của người dân về việc không sử dụng kháng sinh trong nuôi tôm.
Ngoài ra, Chi cục Thủy sản cũng đã tham mưu Sở NN - PTNT ban hành các hướng dẫn và quy trình nuôi tôm sạch. Cụ thể, hướng dẫn về quy trình nuôi tôm nước lợ thâm canh mật độ cao 2 giai đoạn và hướng dẫn về quy trình nuôi tôm nước lợ thâm canh và bán thâm canh đã được ban hành. Nhờ các hướng dẫn này, hàng năm đã có hàng trăm lớp học và buổi tập huấn được tổ chức, giúp hàng nghìn hộ nuôi hiểu rõ và áp dụng hiệu quả các phương pháp nuôi tôm sạch.
Chương trình đã khuyến khích thành công 5 cơ sở áp dụng mô hình nuôi VietGAP trên diện tích 1,57ha ở huyện Cầu Ngang và thị xã Duyên Hải. Đồng thời, Chi cục còn liên kết người dân thực hiện nuôi tôm đạt chứng nhận BAP. Hiện nay, đã có 4 nhóm/71 hộ/40ha diện tích mặt nước nuôi được chứng nhận theo tiêu chuẩn này.
Ngoài thành công của Hợp tác xã Long Khánh, nhiều hộ nuôi tôm khác tại Trà Vinh cũng đã áp dụng thành công quy trình nuôi tôm sạch và đạt được lợi nhuận cao. Một trong những ví dụ điển hình là ông Nguyễn Thành Tài, người nuôi tôm tại xã đảo Long Vĩnh, huyện Duyên Hải. Ông đã áp dụng phương pháp nuôi sạch và không sử dụng kháng sinh, điều này đã giúp ông bán tôm với giá cao hơn so với thị trường khoảng 10.000 đồng/kg.
Ông Tài chia sẻ, hàng năm, các cán bộ Phòng Nông nghiệp huyện đến lấy mẫu hai lần và hướng dẫn chúng tôi sử dụng các loại thuốc được phép, nhờ đó con tôm vừa an toàn vừa phát triển tốt, hiện nay đạt cỡ từ 30 con/kg.
Thành công của ông Nguyễn Thành Tài là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của quy trình nuôi tôm sạch và không sử dụng kháng sinh. Nhờ những biện pháp quản lý môi trường ao nuôi an toàn, ông đã đạt được chất lượng tôm cao và thu nhập tốt. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho ông mà còn thúc đẩy phát triển bền vững của ngành nuôi tôm sạch tại xã đảo.
Ông Nguyễn Công Thức, Trưởng phòng Quản lý chất lượng, Chi cục Thủy sản Trà Vinh khuyến cáo, để đạt hiệu quả cao trong việc nuôi tôm sạch, người nuôi cần chú trọng một số yếu tố quan trọng. Điều này bao gồm lựa chọn giống tôm chất lượng từ các cơ sở uy tín, kiểm tra tôm không nhiễm bệnh trước khi thả vào ao nuôi, quản lý môi trường ao nuôi tốt để đảm bảo điều kiện sống tốt cho tôm.
Quá trình nuôi, nông dân cần theo dõi hàng ngày biểu hiện của tôm và môi trường ao nuôi để có biện pháp xử lý kịp thời khi cần thiết. Bên cạnh đó, việc bổ sung các loại vitamin và khoáng chất cần thiết để tăng cường sức đề kháng cho tôm cũng là một yếu tố quan trọng.
Áp dụng vi sinh vật để hạn chế dịch bệnh và tuân thủ các quy trình kỹ thuật do Sở NN-PTNT ban hành cũng giúp giảm thiểu tình hình dịch bệnh trên tôm. Việc nuôi tôm theo các tiêu chuẩn VietGAP, BAP và các tiêu chuẩn khác được khuyến khích nhân rộng.
Nông dân nuôi tôm theo quy trình chuẩn đạt chất lượng được thu mua cao hơn thị trường từ 5.000 - 10.000 đồng/kg. Ảnh: Minh Đảm.
Ông Nguyễn Văn Quốc, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Trà Vinh cho hay, trong thời gian tới Chi cục Thủy sản sẽ tiếp tục thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhằm hạn chế việc sử dụng kháng sinh trong quá trình nuôi tôm.
Công tác tuyên truyền về các quy định pháp luật và thông tin liên quan đến nuôi trồng thủy sản sẽ được tiếp tục. Đồng thời, việc thu mẫu tôm nuôi thương phẩm để kiểm tra dư lượng thuốc cấm sử dụng sẽ được thực hiện, nhằm tăng cường kiểm soát và hỗ trợ người dân trong quá trình nuôi tôm. Công tác thanh tra và kiểm tra các cơ sở kinh doanh thuốc và thức ăn cũng sẽ được tăng cường để xử lý các trường hợp vi phạm quy định.
"Khuyến khích người dân nuôi tôm đạt chứng nhận VietGAP, BAP và các tiêu chuẩn khác sẽ tiếp tục được thực hiện. Nuôi tôm sạch không sử dụng kháng sinh là một giải pháp quan trọng để người nuôi tăng lợi nhuận và đảm bảo chất lượng thực phẩm", Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Trà Vinh cho biết.
