Xây dựng chuỗi, vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh chuẩn quốc tế

Ngày 11/5, Bộ NN-PTNT phối hợp UBND tỉnh Tây Ninh tổ chức Hội nghị triển khai xây dựng chuỗi, vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh.

Dịch bệnh kiểm soát 99%

Theo Cục Thú y, từ đầu năm 2023 đến nay, cả nước phát sinh 7 ổ dịch cúm gia cầm (CGC) A/H5N1. Tổng số gia cầm mắc bệnh, chết và tiêu hủy là 9.604 con.

Hiện, không có ổ dịch CGC chưa qua 21 ngày. Các ổ dịch CGC là do virus A/H5N1 phân bố rải rác tại các tỉnh Đông Bắc và miền Trung, chủ yếu xảy ra tại hộ chăn nuôi gia cầm nhỏ lẻ, chưa được tiêm phòng vacxin CGC.

Các địa phương đã phát hiện, xử lý kịp thời, không để lây lan diện rộng. So với cùng kỳ năm 2022, diện dịch và mức độ dịch đều giảm, cụ thể số ổ dịch giảm hơn 61%, số tỉnh, thành phố có dịch giảm 50% và số gia cầm tiêu hủy giảm 82%.

Hiện cả nước có 2.230 cơ sở, vùng chăn nuôi tại 55 tỉnh, thành phố được chứng nhận An toàn dịch bệnh (ATDB), trong đó có các cơ sở, vùng ATDB đối với nhiều loài động vật, nhiều bệnh, bao gồm 922 cơ sở, vùng chăn nuôi gia cầm; 1.133 cơ sở, vùng chăn nuôi lợn và 175 cơ sở, vùng chăn nuôi gia súc khác.

Từ đầu năm 2023 đến nay, các doanh nghiệp đã cung ứng 102,8 triệu liều vacxin CGC; đang bảo quản tại kho 58 triệu liều; dự kiến sản xuất, nhập khẩu trong quý II là 133,8 triệu liều, bảo đảm đáp ứng đủ nhu cầu cho công tác phòng bệnh, tiêm phòng bao vây chống dịch.

Trao đổi với Báo NNVN, ông Nguyễn Văn Long - Cục trưởng Cục Thú y cho biết, thời gian qua, Bộ NN-PTNT, các địa phương đã chỉ đạo tổ chức triển khai đạt được một số kết quả rất quan trọng.

Đầu tiên chúng ta đã kiểm soát rất tốt tình hình dịch bệnh trên đàn gia cầm cả nước, chỉ có một vài ổ dịch nhỏ lẻ, còn tuyệt đại đa số (trên 99,9 %) trong tổng đàn trên 550 triệu con gia cầm là an toàn tuyệt đối về các loại dịch bệnh.

Các tỉnh ở khu vực Đông Nam bộ có tỷ lệ chăn nuôi đứng đầu cả nước đã hình thành các chuỗi, các vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh rất tốt. Cụ thể trên phạm vi cả nước chúng ta có trên 920 cơ sở, vùng an toàn dịch bệnh.

Đặc biệt, thời gian vừa qua chúng ta đã đẩy mạnh xúc tiến xuất khẩu động vật, sản phẩm động vật của Việt Nam sang trên 40 quốc gia và vùng lãnh thổ đạt trên 400 triệu USD.

Trong đó, sản phẩm gia cầm, đặc biệt là các sản phẩm gia cầm chế biến chín, xuất khẩu được sang gần 10 nước gồm Nhật Bản, Liên bang Nga, Hong Kong và các nước thuộc Liên minh châu Âu và hiện nay phía Hàn Quốc đang tiến hành đánh giá và dự kiến trong thời gian tới chúng ta có thể xuất khẩu sang Hàn Quốc.

“Tuy nhiên, trong thời gian tới có nhiều nhiệm vụ cần phải đặc biệt lưu tâm, thứ nhất là chúng ta tiếp tục kiểm soát tốt các loại dịch bệnh, không để xảy ra trên phạm vi diện rộng, nhất là những vùng đã đạt chuẩn an toàn dịch bệnh.

Thứ hai, chúng ta đã đạt an toàn dịch bệnh theo tiêu chuẩn của Việt Nam rồi, giờ muốn đẩy mạnh xuất khẩu sang các nước thì phải nâng cấp vùng an toàn dịch bệnh của mình lên theo tiêu chuẩn của Tổ chức thú y thế giới OIE/WOAH.

Cuối cùng, các doanh nghiệp, các địa phương cần phải đẩy mạnh xây dựng các chuỗi, đặc biệt là các sản phẩm chế biến sâu, nâng cao giá trị gia tăng của các sản phẩm gia cầm…”, ông Nguyễn Văn Long nhấn mạnh.

Năm 2030 có ít nhất 10 huyện đạt chuẩn an toàn dịch bệnh quốc tế

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến đánh giá, thời gian qua, công tác phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Về cơ bản đã kiểm soát tốt các loại dịch bệnh nguy hiểm trên đàn vật nuôi, nhất là các dịch bệnh truyền lây từ động vật sang người ở phạm vi cả nước nói chung và tại tỉnh Tây Ninh nói riêng, tạo thuận lợi cho chăn nuôi phát triển.

Đàn gia cầm có tốc độ tăng trưởng trung bình đạt trên 6,3% trong vòng 5 năm qua và tổng đàn đạt hơn 550 triệu con, bảo đảm nguồn cung thực phẩm cho tiêu dùng trong nước, đẩy mạnh xuất khẩu và bảo vệ sức khỏe con người.

Tuy vậy, nguy cơ dịch bệnh còn rất lớn, công tác xây dựng cơ sở, vùng an toàn dịch bệnh vẫn còn hạn chế, chưa có cơ sở, vùng đạt an toàn dịch bệnh theo tiêu chuẩn của Tổ chức Thú y thế giới.

Vì vậy, Thứ trưởng đề nghị các tỉnh, thành phố căn cứ các chương trình, kế hoạch của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; các văn bản chỉ đạo của Bộ để xây dựng kế hoạch cụ thể để tổ chức triển khai.

Cần đặt mục tiêu về thời gian, chất lượng và yêu cầu kết quả cần đạt được, theo đó, hướng đến năm 2025 sẽ đạt ít nhất 4 huyện và đến năm 2030 có 10 huyện đạt an toàn dịch bệnh theo tiêu chuẩn của Tổ chức Thú y thế giới.

Để làm được điều đó, các tỉnh, thành phố cần chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, các địa phương và các doanh nghiệp có hoạt động trên địa bàn các tỉnh, thành phố tổ chức nghiên cứu kỹ các quy định của Việt Nam, quy định của Tổ chức Thú y thế giới và yêu cầu của các nước nhập khẩu để xây dựng kế hoạch cụ thể và tổ chức xây dựng các chuỗi, vùng chăn nuôi ATDB hướng đến xuất khẩu.

Quy hoạch và phát triển chăn nuôi theo vùng sản xuất gắn với chế biến, bảo quản và thị trường tiêu thụ sản phẩm. Đẩy mạnh phát triển chăn nuôi trang trại.

Xây dựng cơ chế, chính sách, bố trí kinh phí đầu tư để thực hiện được các giải pháp kỹ thuật phù hợp cho việc duy trì các hoạt động thú y nhằm xây dựng, duy trì vùng, chuỗi ATDB. Ưu đãi đối với công tác hỗ trợ xây dựng hình thành chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm.

Đối với các doanh nghiệp chăn nuôi, các doanh nghiệp đã xây dựng thành công cơ sở chăn nuôi ATDB cần tiếp tục duy trì các cơ sở chăn nuôi ATDB.

Tổ chức đánh giá và lấy mẫu giám sát định kỳ hàng năm, bảo đảm yêu cầu tiến tới công nhận ATDB theo quy định của Việt Nam, theo tiêu chuẩn của Tổ chức Thú y thế giới đối với các cơ sở chăn nuôi hướng đến xuất khẩu.

Đối với các doanh nghiệp chăn nuôi có nhu cầu xây dựng ATDB cần chủ động phối hợp với cơ quan chuyên môn thú y các cấp và các đơn vị liên quan của địa phương để lập kế hoạch và triển khai xây dựng chuỗi chăn nuôi ATDB…

Thứ trưởng giao Cục Thú y hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp chăn nuôi và các địa phương xây dựng thành công chuỗi chăn nuôi, vùng ATDB để có thể xuất khẩu động vật, sản phẩm động vật; Tổ chức tập huấn về quy định, chuyên môn, kỹ thuật trong quá trình thực hiện xây dựng chuỗi, vùng ATDB; Ban hành các tiêu chí kỹ thuật cụ thể đối với từng thành phần của chuỗi sản xuất ATDB để các đơn vị làm căn cứ áp dụng, tự kiểm tra, đánh giá trong suốt quá trình thực hiện kế hoạch; Hỗ trợ thực hiện các biện pháp kỹ thuật trong việc xây dựng cơ sở chăn nuôi, giết mổ, chế biến đáp ứng các tiêu chuẩn của Tổ chức Thú y thế giới và yêu cầu của các nước; Phối hợp với các đơn vị liên quan nhằm bảo đảm xây dựng thành công chuỗi, vùng ATDB theo quy định của Tổ chức Thú y thế giới để có thể xuất khẩu sang các nước.

“Việt Nam phấn đấu đến năm 2030 sẽ có thêm ít nhất 10 huyện đạt an toàn dịch bệnh theo tiêu chuẩn của Tổ chức Thú y thế giới, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu động vật, sản phẩm động vật. 

Đây là mục tiêu hoàn toàn khả thi nếu có sự quyết tâm, đồng lòng của các doanh nghiệp, các địa phương và của các Bộ, ngành liên quan”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.

Trong khuôn khổ hội nghị triển khai xây dựng chuỗi, vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh, dưới sự chứng kiến của Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến, đại diện lãnh đạo Sở NN-PTNT các tỉnh nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và Công ty TNHH De Heus tổ chức ký thỏa thuận hợp tác xây dựng chuỗi sản xuất thịt gà an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm để xuất khẩu giai đoạn 2023 - 2028.

Thỏa thuận đề ra mục tiêu sẽ xây dựng thành công chuỗi cơ sở sản xuất thịt gà và các vùng chăn nuôi gia cầm an toàn dịch bệnh theo quy định của Tổ chức Thú y thế giới (WOAH/OIE), cụ thể an toàn với các bệnh và an toàn thực phẩm (như bệnh cúm gia cầm, Newcastle, Salmonella) đảm bảo phát triển chăn nuôi bền vững, nâng cao giá trị sản phẩm, cung cấp sản phẩm an toàn phục vụ tiêu dùng trong nước, đáp ứng yêu cầu của quốc tế để xuất khẩu các sản phẩm gia cầm.