Tại vườn dưa lưới Nabi Farm của HTX Nông nghiệp Nha Bích (Chơn Thành, Bình Phước), tôi sững người lại khi thấy anh đang lúi húi săm soi mấy chai thuốc nano bạc chuyên trị vi khuẩn. Anh cũng vậy, nhướn hẳn mắt nhìn tôi. Phải đến cả chục giây sau chúng tôi mới ôm lấy nhau sau hơn 15 năm không gặp lại. Anh là Lâm Bao, kỹ sư nông nghiệp, nguyên là cán bộ Phòng Trồng trọt của Sở NN-PTNT Bình Phước, một chàng trai người dân tộc Khmer nổi tiếng chịu thương chịu khó.
- Anh hỏi tôi tại sao lại thành giám đốc HTX ư? Lâm Bao điềm đạm. Chuyện dài, lát nữa về nhà nói, em đang rầu vì cơn bão Noru khiến cho lứa dưa này không đạt như kỳ vọng.
Chúng tôi ra vườn dưa. Lâm Bao cho biết: Vườn dưa Nabi Farm có diện tích 3.000m2. Tuy tất cả được trồng trong nhà kính, trên giá thể, tưới nước và bón phân tự động nhưng vẫn còn lệ thuộc vào trời ở nhiều yếu tố như là ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm. Dưa lưới là cây chịu được nóng, ẩm nhưng con ong lại không thích.
Ong khó chịu thì việc thụ phấn cho dưa cũng kém hiệu quả, nên phải thụ phấn kéo dài, trái cao trái thấp không đồng đều là vậy. Trung Quốc đã có chế phẩm, chỉ cần xịt 1 lần là đậu quả 100%, khỏi cần nhờ ong nhưng không thấy có trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở nước ta nên chẳng biết độc hại, hóc - môn thế nào nên không dám dùng.
Tính chịu thương chịu khó, đam mê với kỹ thuật cây trồng, nhưng lại rất nguyên tắc với quy trình kỹ thuật của anh đã được tổ chức phát hiện sớm, anh mau chóng trở thành Trưởng phòng Kỹ thuật rồi Giám đốc Nông trường của Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú Karache, một nông trường có lãi cao nhất trong thời kỳ giá bán mủ đang ở đáy.
- Em xin nghỉ ngang để về quê cũng khiến cho tổ chức phân vân. Em từ chối lời mời của nhiều công ty phân bón, thuốc BVTV với mức lương hậu hĩnh cũng khiến cho nhiều người tắc lưỡi, nhưng em đã quyết, về quê thì được kèm cặp con cái, được làm cây dưa lưới, một cây trồng khó tính nhưng nếu chinh phục, làm chủ được thì sẽ mang lại hiệu quả kinh tế rất cao, cao hàng mấy chục lần so với cây cao su.
Sau 4 vụ liền tự trồng dưa lưới tại vườn nhà và đều đạt hiệu quả cao nên em rất tự tin, nhưng cũng khẳng định thêm hiệu quả của cây dưa lưới không đơn thuần về kỹ thuật mà còn phụ thuộc rất nhiều vào thương mại, vào liên kết để hình thành chuỗi. Bởi vậy khi được lãnh đạo xã gợi ý thành lập HTX, em thấy sướng ngay.
Lâm Tip, một thành viên góp vốn 50 triệu đồng cho HTX rất phấn khởi: “Tôi rất tin Lâm Bao, không những vì Lâm Bao và tôi cùng là người Khmer, mà kỹ thuật trồng trọt tôi chưa thấy ai giỏi hơn ảnh. Năm ngoái tôi có 2 cây mai muốn chết, ảnh tư vấn cách chữa rất độc - ngưng tưới, nhổ béng nó lên, cắt tỉa lại bộ rễ, thay đất, dưỡng lại. Kết quả tôi rất mãn nguyện. Với dưa lưới, anh như một phù thủy, có thể điều chỉnh độ ngọt, độ giòn, sử dụng thuốc sinh học trừ nấm, vi khuẩn, sản phẩm có thể ăn ngay tại vườn mà không sợ độc hại”.
Anh Võ Quốc Hân, Chủ tịch xã Nha Bích cho biết, lãnh đạo xã rất quan tâm tới HTX Nông nghiệp Nha Bích và cũng đặt nhiều kỳ vọng vào nó, bằng chứng là HTX có 17 thành viên góp vốn thì có 10 thành viên là cán bộ xã đương chức. Bước đầu như vậy là thuận lợi, vì farm có view hồ Phước Hòa không bao giờ thiếu nước, đất lại không phải thuê vì được thành viên cho mượn không tính tiền, giám đốc HTX, người góp vốn nhiều nhất lại có tay nghề cao, đam mê và từng làm công tác kỹ thuật, quản lý nhiều năm, vụ đầu thành công trên tất cả các mặt năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế, làm hài lòng, phấn khích nhiều phía, từ thành viên HTX đến lãnh đạo xã, từ phía cung cấp vật tư đến khách hàng tiêu thụ...
Hiện nay, dưa lưới Nabi Farm đã đăng ký và bảo hộ thương hiệu, được cấp mã vạch truy xuất nguồn gốc và sẽ xúc tiến chứng nhận VietGAP, đăng ký sản phẩm OCOP.
Chúng tôi cũng hi vọng từ sản phẩm dưa lưới Nabi làm ăn có tính liên kết cao, sẽ mở ra các sản phẩm nông nghiệp khác, chẳng hạn như cây cao su.