Cây hồi được trồng nhiều ở các huyện Chợ Mới, Na Rì, Bạch Thông của tỉnh Bắc Kạn với diện tích khoảng 5.000ha. Cây hồi tại Bắc Kạn cũng trải qua nhiều thăng trầm, có những thời điểm hoa hồi rớt giá thê thảm, nhiều hộ đã chặt bỏ.
Những năm gần đây, nhu cầu thị trường tăng cao, cây hồi ở Bắc Kạn hồi sinh, trở thành cây chủ lực trong phát triển nông lâm nghiệp, giúp nhiều hộ dân thoát nghèo, vươn lên làm giàu.
Những ngày này, dọc theo con đường mới mở từ UBND xã Sỹ Bình (huyện Bạch Thông) vào đến những chân đồi hồi xanh ngát, không khó để bắt gặp cảnh người dân đang thu hoạch hồi. Từ xa, chúng tôi đã thấy những phụ nữ đang vắt vẻo trên ngọn cây hái hoa hồi.
Chị Triệu Thị Tiên về làm dâu tại xã Sỹ Bình đã được 14 năm, đó cũng là khoảng thời gian chị gắn bó với cây hồi. Gia đình có vườn hồi trồng từ thời ông bà nên cây đã cao đến hai chục mét. Mỗi vụ thu hoạch hồi, dù thân con gái leo trèo vất vả nhưng bù lại chị Tiên có nguồn thu nhập ổn định.
“Gia đình có gần 1ha cây hồi, phần lớn đã cho thu hoạch nhiều năm nay, có hàng trăm cây đã hơn 30 năm tuổi. Những cây đã trồng lâu năm cho từ 30 đến 40kg hoa hồi, với giá bán hiện nay khoảng 30.000đ/kg, mỗi vụ gia đình tôi thu về hơn 200 triệu đồng", chị Tiên hồ hởi.
Cách đó không xa, vườn hồi của ông Nông Đức Diện cũng đang trong thời gian thu hoạch. Đến đây, chúng tôi được chiêm ngưỡng cây hồi gần 100 năm tuổi. Dù đang tất bật hái hồi, nhưng khi được hỏi về cây hồi này, ông Diện phấn khởi giới thiệu: “Cây hồi này để nói chính xác năm nào trồng thì cũng không biết được, từ khi còn nhỏ được ông nội kể lại rằng từ đời cụ cũng đã dẫn ông đi hái hoa hồi ở cây này nên tính ra đến bầy giờ ít nhất cũng đã gần 100 tuổi”, ông Diện chia sẻ.
Với những cây hồi cổ thụ, mỗi năm có thể cho thu hoạch 2 tạ hoa hồi, những vụ thời tiết diễn biến bất thường sản lượng thu hoạch có giảm nhưng cũng đạt trên một tạ hoa.
Ông Diện cho biết, trước đây hoa hồi không được giá như bây giờ, nhưng cũng là nguồn thu nhập thường xuyên giúp gia đình có tiền mua thức ăn, lo cái mặc cho con cái nên người dân ở đây vẫn chăm sóc đến tận bây giờ.
Với diện tích gần 1ha cây hồi, vào vụ thu hoạch, mỗi ngày ông Diện thu được 70kg hoa hồi, với giá bán khoảng hơn 20.000đ/kg như hiện nay, mỗi ngày gia đình thu được gần 2 triệu đồng. Đây là thu nhập không hề nhỏ đối với những gia đình ở nông thôn.
Ông Ma Văn Toản, Phó Chủ tịch UBND xã Sỹ Bình (huyện Bạch Thông) cho biết, hiện nay xã có khoảng 300ha cây hồi, trong đó 250ha đã cho thu hoạch. Thời gian qua, xã đã tích cực tuyên truyền người dân chăm sóc diện tích rừng hồi hiện có, trồng thêm ở những nơi đất bỏ hoang, trồng thay thế các cây già cỗi để mở rộng thêm diện tích.
Những năm gần đây, giá bán hoa hồi ở Bắc Kạn liên tục ở mức cao, từ 30.000 đến 40.000đ/kg, có năm đỉnh điểm lên tới 70.000đ/kg.
Cây hồi trồng sau 8 năm bắt đầu cho thu hoạch, từ năm thứ 10 trở đi 1ha cây hồi có thể cho thu nhập lên tới 400 triệu đồng/năm. Do là cây lâu năm nên từ lúc bắt đầu có hoa, cây hồi có thể cho thu hoạch liên tục hàng chục năm tiếp theo.
Hiện nay, sản lượng hoa hồi của tỉnh Bắc Kạn khá lớn nhưng bà con chủ yếu vẫn bán cho tư thương nên giá cả bấp bênh. Trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn hiện chưa có nhà máy chế biến hoa hồi nên giá trị chưa tương xứng với tiềm năng. Do đó, hiện nay tỉnh Bắc Kạn đang nỗ lực mời gọi các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà máy chế biến hoa hồi thành những sản phẩm như tinh dầu hồi, hồi sấy khô...