Đám đông chen chúc trên vận tải cơ C-17 GlobeMaster III của Mỹ đưa người sơ tán Afghanistan rời thủ đô Kabul đến Qatar ngày 15/8. Ảnh: Reuters.
Vài giờ sau khi Taliban chiếm quyền kiểm soát Kabul ngày 15/8, Salim đã ở trên taxi cùng vợ và con trai hướng tới sân bay quốc tế Hamid Karzai, cầu nguyện ho có thể rời khỏi Afghanistan an toàn.
Ngay đêm hôm trước, Salim cuối cùng cũng nhận được thông báo rằng Visa Nhập cư Đặc biệt đến Mỹ của anh đã được chấp thuận sau 4 năm rưỡi anh làm phiên dịch viên cho các lực lượng Mỹ ở Afghanistan. Tuy nhiên, một cơ quan di trú quốc tế nói phải mất hai tuần nữa Salim mới có thể đặt vé máy bay rời đất nước.
Nhưng Salim, 32 tuổi, không thể chờ đợi thêm. Anh nằm trong số hàng nghìn người đã đổ đến sân bay Hamid Karzai tối 15/8, tuyệt vọng tìm cách tháo chạy khỏi Taliban. Cảnh tượng tại sân bay vô cùng hỗn loạn. Các đám đông lấn át lực lượng an ninh và những hãng hàng không không thể tìm thấy bất kỳ phi công nào. Salim, sau khi nghe thấy tiếng súng vang lên ở đâu đó và nhìn thấy đám đông nháo nhác chạy về phía đường bay, đã nhanh chóng ra quyết định.
“Đây chính là khoảnh khắc sống chết”, anh nghĩ thầm.
Salim đẩy người vợ đang bế cậu con trai 19 tháng tuổi của anh trên tay lên một chiếc vận tải cơ quân sự C-17 của Mỹ đỗ trên đường băng. Anh sau đó mới tự mình leo vào trong khoang. Chân vợ Salim bị thương trong lúc chạy thục mạng đến máy bay. Họ không có gì ngoài mấy bộ quần áo mang trên lưng và một túi nhỏ cho em bé.
Các binh sĩ Mỹ hướng dẫn hàng trăm người Afghanistan đang chen chúc trong khoang tránh xa phần đuôi máy bay và ngồi xuống. Sau một thời gian chờ đợi trong hoang mang và căng thẳng, họ thở phào nhẹ nhõm khi cửa phi cơ dần đóng lại.
“Ai cũng hy vọng”, Salim kể. “Mọi người đều vui. Họ vỗ tay cảm ơn vì người Mỹ đã không bỏ chúng tôi lại”.
Vận tải cơ C-17 Mỹ hạ cánh xuống một căn cứ không quân ở Qatar. Các bác sĩ lập tức tiến hành kiểm tra cho những người sơ tán, trong đó có cả vợ Salim. Đám đông được phát thức ăn, nước uống, thuốc, tã, sữa cho em bé cùng các nhu yếu phẩm khác. Họ cũng được xét nghiệm Covid-19.
Nhiều giờ trôi qua mà không có thông tin gì về bước kế tiếp. Bồn chồn, lo lắng, Salim tự hỏi liệu anh và gia đình có thể rời Qatar không, vì thế anh đã lên tiếng.
“Ai cũng sợ họ sẽ đưa chúng tôi trở lại Afghanistan”, Salim nói.
Nhưng Salim ngay lập tức được giải tỏa khi các binh sĩ Mỹ vì biết anh có thể nói trôi chảy tiếng của họ nên đã nhờ anh thông báo với những người Afghanistan khác rằng họ sẽ bắt đầu quá trình cấp visa cho người không có giấy tờ. Và những người đã được cấp visa có thể lên máy bay đến Mỹ sau khi trải qua khâu sàng lọc và kiểm tra nhân thân đầy đủ.
Salim cho biết anh thấy yên tâm hẳn sau lời thông báo từ phía các quân nhân Mỹ. Sau 5 tiếng ở Qatar, anh cùng vợ và con trai khởi hành tới Mỹ.
Họ hiện sống tạm ở Washington. Những người tị nạn Afghanistan được bố trí lưu trú tại các căn cứ quân sự ở Virginia, Wisconsin và Texas trước khi tái định cư trên khắp nước Mỹ. Salim nói anh muốn đến Sacramento, California, nơi một người bạn thời thơ ấu của anh đang sinh sống.
Salim nhiều lần nhắc lại rằng vợ chồng anh thực sự may mắn vì có thể thoát khỏi Afghanistan trong khi hàng nghìn người khác vẫn đang bị mắc kẹt và không biết tương lai ra sao.
Kể từ khi giành quyền kiểm soát Afghanistan, Taliban đã cố gắng cho thấy họ là một lực lượng ôn hòa, khẳng định sẽ đảm bảo an toàn cho tất cả người dân. Nhưng lịch sử cho thấy những lời nói của Taliban chưa hẳn có thể tin cậy hoàn toàn và đã có báo cáo về một số cuộc tấn công của Taliban trong gần hai tuần qua.
Salim mới 7 tuổi vào năm 1996 khi Taliban lần đầu tiên nắm quyền kiểm soát đất nước và cai trị bằng luật Sharia hà khắc, như cấm phụ nữ đi học, cấm âm nhạc và truyền hình cùng hàng loạt điều luật nghiêm ngặt khác.
“Taliban không mang đến điều gì tốt đẹp cả. Mọi người mất việc, an ninh không được đảm bảo, những vụ giết người xảy ra như cơm bữa”, Salim nhớ lại. “Ngay cả bây giờ, vẫn còn nhiều người chết”.
Mỹ đặt thời hạn đến 31/8 để sơ tán hết công dân và người dân Afghanistan muốn rời đất nước song giới quan sát cho rằng mục tiêu này khó lòng thành hiện thực và Taliban cũng không có ý định để Washington nới rộng thời gian di tản.
“Đó là lằn ranh đỏ. Tổng thống Biden đã thông báo rằng họ sẽ rút toàn bộ các lực lượng của mình vào ngày 31/8”, Suhail Shaheen, phát ngôn viên Taliban, nói trong một cuộc phỏng vấn với Sky News. “Vì thế nếu họ gia hạ, đồng nghĩa với việc họ đang nới rộng thời gian chiếm đóng trong khi không cần thiết phải làm điều đó”.
Dù đã được an toàn, Salim vẫn đau đáu lo lắng cho cha mẹ và anh trai, một cựu đặc nhiệm Afghanistan, vẫn đang ở Kabul và phải đối mặt một tương lai bất định.
“Tôi là người may mắn. Thực sự chúng tôi không biết làm cách nào để đưa họ đi cùng”, anh nói, đề cập đến gia đình mình ở Afghanistan.
