Bầu cử trên núi mùa dịch

Tôi quyết định lên Trạm Tấu, một huyện vùng cao của tỉnh Yên Bái trên ngọn nguồn dòng Thia để tận mắt thấy không khí bầu cử ở đây như thế nào.

Suốt chặng đường hơn 100 cây số từ thành phố Yên Bái qua các huyện: Trấn Yên, Văn Chấn, thị xã Nghĩa Lộ lên tới Trạm Tấu, ở bất cứ khu dân cư nào và các khu vực bầu cử đều rực rỡ cờ hoa và các khẩu hiệu cùng tiếng loa phóng thanh tuyên truyền về ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp diễn ra vào ngày 23/5/2021.

Chờ đợi bầu cử

Thị trấn Trạm Tấu trước ngày bầu cử khá vắng lặng, không giống trước đây đông đúc và náo nhiệt. Hóa ra từ khi dịch Covid-19 bùng phát, mọi người dân được tuyên truyền hạn chế ra đường để chống dịch. Bởi thế, con đường chạy qua trung tâm thị trấn dài hơn một cây số chỉ lác đác người đi lại, nên nghe rõ tiếng gió thổi phần phật của những lá cờ cắm hai bên đường.

Chúng tôi cùng ông Vũ Lê Chung Anh - Chủ tịch huyện Trạm Tấu lên xã Bản Mù nằm tít trên sườn núi cao, ông bảo tôi: Anh ạ, 5 tuần nay tôi chưa về nhà, suốt ngày lăn lộn hết xã này đến xã khác để chỉ đạo bầu cử và chống dịch, có hôm ngủ tại xã, nhiều khi chín, mười giờ đêm mới về tới phòng làm việc để xử lý các văn bản tồn đọng trong ngày…

Kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát, người dân Trạm Tấu đang làm ăn tứ tán khắp nơi trở về. Theo báo cáo của UBND huyện, tổng số người từ các tỉnh trở về tính đến chiều 21/5 là 1.173 người, trong đó: Bắc Giang 25 người, Bắc Ninh 40 người, Hà Nội 313 người, Quảng Ninh 55 người…

Hiện còn vắng mặt tại địa phương 963 người, trong đó xã Bản Mù 63 người, xã Bản Công 47 người, xã Hát Lừu 189 người, thị trấn Trạm Tấu 41 người, xã Trạm Tấu 108 người…

Ông Chung Anh bảo: Con số biến động hàng ngày nên thôn bản và UBND các xã thường xuyên cập nhật thông tin để nắm chắc số người đi và về trong ngày không để sót trường hợp nào từ nơi khác đến mà địa phương không nắm được…

Trưởng ban bầu cử xã Bản Mù Giàng A Chú cho biết: Đến chiều 21/5, xã Bản Mù có 2.874 cử tri, được chia thành 5 đơn vị bầu cử, 8 khu vực bỏ phiếu. Thôn Mù Thấp có 675 cử tri, lấy hội trường UBND xã làm nơi bầu cử. Ông Chú cho hay, nếu có người khả nghi ho, sốt thì điểm bầu cử sẽ chuyển xuống trường tiểu học cách đây vài chục mét.

Từ một tháng nay, xã Bản Mù đã tổ chức nhiều buổi phổ biến các tài liệu về bầu cử tới tận từng người dân…

Tôi đề nghị được vào một hộ dân để xem cử tri nắm được việc bầu cử đến đâu. Chẳng ngần ngại Giàng A Chú dẫn chúng tôi vào gia đình vợ chồng anh Giàng A Páo - Mùa Thị Chua cách trụ sở UBND xã chừng một cây số, tôi hỏi Páo: Hôm nay ở nhà à? Páo đáp: Mình trên nương về để đi bầu cử mà. "Ngày nào bầu cử?", tôi lại hỏi. Páo cười bảo: Nhớ rồi, ngày 23/5 thì đi bầu cử đấy…

Sáng 22/5, tôi ngược núi lên Cu Vai nằm trên độ cao hơn một ngàn mét, con đường vào thôn rợp cờ đỏ, từ trên cao nhìn xuống như một thành phố cổ kính giữa đỉnh núi. Thôn có 52 hộ, 154 cử tri, trước ngày bầu cử bà con ở đây đều từ nương rẫy trở về chờ đợi.

Bí thư huyện Trạm Tấu Giàng A Thào trao đổi với bà con bằng tiếng Mông, mọi người tỏ ra rất hứng khởi sẵn sàng đi bầu cử, nên từ hôm nay ai cũng mặc những bộ quần áo mới rực rỡ sắc mầu.

Tin nhắn Zalo giữa đêm và chuyện cười ra nước mắt

Sáng ra, ông Vũ Lê Chung Anh lắc đầu bảo tôi: Căng quá anh ạ, nửa đêm qua tôi nhận được tin nhắn qua Zalo của Bí thư Tỉnh ủy về trường hợp F0 người Yên Bái đang điều trị tại Trung tâm Y tế huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang trốn về. Cả đêm qua tôi không ngủ gọi điện cho lãnh đạo cho các xã lưu ý trường hợp này…

Lại có tin người này bắt xe lên Trạm Tấu chưa biết xuống xã nào, nhiều người gọi điện cho tôi tỏ ra rất lo lắng, đến trưa từ trên Cu Vai xuống tôi lướt mạng thì ra trường hợp F0 này hai lần lấy mẫu xét nghiệm khai họ khác nhau, nên cứ tưởng hai người. Công an huyện Yên Dũng mới thông báo cho tỉnh Yên Bái, khi kiểm tra té ra lại là một người, hiện người ấy đang điều trị tại Trung tâm Y tế huyện Yên Dũng. Mọi người đều thở phào…

Ông Nguyễn Văn Hòe, Trưởng Phòng Nông nghiệp-PTNT được cử xuống xã Trạm Tấu chỉ đạo bầu cử kể: Mấy tháng trước có hai ông người Mông, ông Giàng A P say rượu đi lại lật khật ngã lên ngã xuống, thấy thế ông Giàng A S đỡ ông P đi về nhà, hai ông co kéo nhau, ông P báo ông S đánh tôi…

Chuyện lằng nhằng lời qua tiếng lại, ông S làm đơn lên xã kiện ông P về tội vu oan. Ba lần xã đứng ra giải quyết hai bên không đồng ý và không chịu nhận thẻ cử tri đi bầu cử khi sự việc chưa được giải quyết. Cái lý của người Mông là thế. Chiều 21/5, xã lại cử người gặp thuyết phục, vận động hai ông đi bầu cử, lúc đó hai ông mới đồng ý.

Có một người ở xã Trạm Tấu đang làm ăn tại tỉnh Bắc Ninh, khi dịch Covid-19 bùng phát, người này sợ quá bỏ về, nhưng không dám về nhà mà lên rừng để ở tự cách ly, gia đình gọi về và xin tự cách ly tại nhà, nhưng không được chấp nhận, buộc phải đi cách ly tập trung.

Bầu cử và chống dịch

Chưa năm nào Trạm Tấu lại nắng và nóng như năm nay, trời trong veo, nắng chói chang, nhiệt độ 36-37 độ C. Bà con đề nghị được bầu cử sớm để còn đi làm. Tất cả các khu vực bầu cử của huyện Trạm Tấu đều mở cửa từ 5 giờ sáng phun thuốc khử trùng, sắp xếp bàn ghế… để đón bà con đến bầu cử.

Ông Lò Văn Chiến - Bí thư, kiêm Trưởng ban chỉ đạo bầu cử xã Trạm Tấu cho biết: Toàn xã có 1.384 cử tri, 4 đơn vị bầu cử. Khu vực bỏ phiếu số 1 thôn Km 14+ Km17 có 203 cử tri, bà con đã đến từ hơn 5 giờ sáng, ban chỉ đạo quyết định khai mạc lúc 6h30’ để tạo điều kiện cho bà con đi làm và tránh nắng nóng.

Ông Giàng Lủ Nâu cho biết: Mình đến đây lúc 6 giờ đấy, muốn được bầu cử sớm để còn đi nương, nắng thế này nhổ cỏ nó mới chết, còn mưa làm cỏ nó không chết đâu…

Chị Hảng Thị Nung 26 tuổi, hôm nay mặc bộ váy mới tinh, tôi hỏi Bí thư: Cô này là cán bộ xã hay sao mà ăn mặc diện thế? Ông Lò Văn Chiến bảo: Cô này là dân, không phải cán bộ xã, hôm nay là ngày hội nên người nào cũng mặc đẹp mà anh…

Khi chúng tôi tới khu vực bỏ phiếu số 4 của xã Trạm Tấu bắt đầu khai mạc, trong hội trường bà con ngồi cách nhau 1m, rất nghiêm túc nghe tổ bầu cử đọc thể lệ bầu cử. Tôi để ý phía bên ngoài các nhân viên y tế đang hướng dẫn sát khuẩn tay và đo thân nhiệt cho các cử tri trước khi bước vào khu vực bỏ phiếu.

Xuôi xuống khu vực bầu cử Điệp Quang, xã Phúc Sơn, TX. Nghĩa Lộ chúng tôi quá bất ngờ thấy đôi vợ chồng cụ Hoàng Văn Bóng (dân tộc Thái, sinh năm 1936) - cụ bà Hoàng Thị Sượt (sinh năm 1939).

Cả hai cụ đều đã trên 80 tuổi, sức khỏe yếu, cụ Sượt được các thành viên trong tổ bầu cử dẫn đi vào khu vực bỏ phiếu.

Tôi nói: Hai cụ đều yếu rồi, tổ bầu cử sẽ mang hòm phiếu phụ tới tận nhà, để các cụ đi như thế này vất vả quá. Cụ Bóng cười bảo: Bố và mẹ còn đi được thì tự đi bỏ phiếu không làm khó cho các con, các cháu đâu …