Đến nay, người dân vùng cao xã Tả Văn Chư (Bắc Hà, Lào Cai) đã kết thúc vụ trồng mới cây dược liệu cát cánh niên vụ 2021 - 2022.
Cũng như một số hộ dân trồng cây dược liệu cát cánh trà muộn, gia đình ông Giàng Seo Hồ, 56 tuổi ở thôn Lả Gì Thàng đã khần trương lên luống, làm đất để trồng cây cát cánh cho kịp khung thời vụ. Nhà ông Hồ là hộ đã tham gia mô hình trồng cây cát cánh lấy giống của huyện từ vụ đông xuân 2017 - 2018.
Ngay sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần, bà con người Mông thôn Lả Gì Thàng, xã Tả Văn Chư đã ra quân trồng cây dược liệu cát cánh vụ đông xuân 2021 - 2022. Ảnh: Xuân Cường.
Niên vụ 2020 - 2021, gia đình ông trồng gần 1 ha cây cát cánh. Ông Hồ cho biết: Cuối năm 2021, cán bộ huyện, xã đã xuống hướng dẫn thu hoạch cây cát cánh, cán bộ Trung tâm Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện đến tận nhà cân mua với giá cao, ổn định với mức 25 ngàn đồng/kg củ tươi. Nhà ông Hồ bán được hơn 120 triệu đồng, gấp 7 - 8 lần so với trồng ngô trước đây.
Bước vào vụ trồng mới đông xuân 2021 - 2022, do phải để đất nghỉ, phục hồi độ màu mỡ sau 3 vụ trồng nên diện tích trồng giảm, trung bình mỗi hộ đăng ký trồng 5 cuộn túi ni lông, nhà ông Hồ vẫn mạnh dạn trồng 10 cuộn ni lông, bằng gần 2/3 diện tích năm ngoái. Hiện nhà ông đã đã cày, bừa, đánh luống, trồng xong cây cát cánh vụ mới.
Trước đó Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, một số hộ dân ở các thôn Sừ Mừn Khang, Xà Ván, Tẩn Chư, Lả Gì Thàng đã trồng xong trà sớm, ước tính đạt được hơn 15/33 ha diện tích cây dược liệu cát cánh. Xã Tả Văn Chư đã phấn đấu hoàn thành 33 ha cây dược liệu cát cánh niên vụ 2021 - 2022.
Vụ thu hoạch trước diễn ra cuối năm 2021, đầu năm 2022, nông dân Tả Văn Chư thắng lớn từ trồng cây dược liệu cát cánh, giá cao, ổn định, được Trung tâm Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện thu mua sản phẩm tại chỗ. Ảnh: Xuân Cường.
Lý giải diện tích trồng cát cánh vụ đông xuân 2021 - 2022 giảm 32 ha, bằng gần 50% diện tích so với vụ trước, ông Bùi Trọng Nam, Chủ tịch UBND xã Tả Văn Chư cho biết không có khó khăn về chuyện đầu ra, sở dĩ giảm diện tích do những diện tích đã trồng đủ 3 vụ cần phải cho đất nghỉ, phục hồi độ màu mỡ theo đúng tiêu chuẩn. Sau một thời gian khi đã bảo đảm phục hồi đất, mới tiếp tục trồng. Vụ này, bà con nông dân chủ động phân, giống, ni lông, xã và Trung tâm Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện tiếp tục bám sát sản xuất, hướng dẫn kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm cho người dân yên tâm sản xuất.
Đây là vụ thứ 4 liên tiếp cây cát cánh được trồng trên vùng đất rẻo cao Tả Văn Chư theo quy trình, tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới. Cây dược liệu này đã khẳng định vị thế cây giảm nghèo, làm giàu cho bà con nông dân địa phương. Đặc biệt kết thúc vụ thu hoạch cuối năm 2021, đã đem lại nguồn thu lớn cho đồng bào Mông nơi đây.
Không chỉ nâng cao đời sống cho bà con, trồng dược liệu còn hấp dẫn du khách, phát triển du lịch nông nghiệp bền vững. Ảnh: Xuân Cường.
Theo đó, niên vụ 2020 - 2021, bà con xã Tả Văn Chư đã gieo trồng 65 ha cây cát cánh, tăng 15ha, đạt 130% so với kế hoạch giao; tăng 33,7 ha, đạt 285,1% so với vụ trước. Cây cát cánh được trồng tại 5 thôn Lả Dì Thàng, Sín Chải, Xà Ván Sừ Mần Khang, Pù Chù Ván, Tẩn Chư, Lao Chải - Phà Hai Tủng.
Ông Bùi Trọng Nam, Chủ tịch UBND xã Tả Văn Chư cho biết niên vụ năm 2021, với diện tích gần 65 ha, sản lượng trên 450 tấn, giá bán trung bình 20 ngàn đồng/kg, bà con người Mông Tả Văn Chư thu trên 9 tỷ đồng từ cây cát cánh, tăng trên 4 tỷ đồng so với vụ trước đó. Đây thực sự là nguồn thu lớn, cải thiện, nâng cao đời sống đồng bào Mông.
Cây dược liệu cát cánh phát triển rất tốt, chất lượng cao tại vùng cao Tả Văn Chư. Ảnh: Xuân Cường.
Ở khu vực vùng cao Tả Van Chư, đặc biệt thôn Lả Gì Thàng, những cách đồng hoa cát cánh cũng đang mang lại bạc tỷ mỗi năm. Anh Trần Văn Sơn, cán bộ Trung tâm Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện Bắc Hà, phụ trách khuyến nông địa bàn xã Tả Văn Chư cho biết: Tham gia dự án trồng cây dược liệu cát cánh, bà con người Mông được Trung tâm ký cam kết hỗ trợ gieo trồng và bao tiêu 100% sản phẩm. Nông dân đã được tư vấn, hướng dẫn kỹ thuật để mở rộng diện tích trồng cây dược liệu theo hướng an toàn của Tổ chức Y tế Thế giới, khi thu hoạch Trung tâm đến tận cánh đồng thu mua trực tiếp, tạo niềm tin cho bà con gắn bó lâu dài.
Thay vì phải đi làm thuê thì nay, những hộ người dân tộc Mông ở đây đã dành thời gian cho những thửa ruộng canh tác dược liệu. Bà con đã có cây giống để trồng, biết cách chăm sóc theo tiêu chuẩn an toàn và có đầu ra ổn định, giúp nhiều hộ dân thoát nghèo bền vững.
