Anh Vũ (bìa trái) cùng cộng sự kiểm tra dư lượng kháng sinh trong tôm
Quá bức xúc vì nhiều lô tôm bị nước ngoài trả lại do có chứa dư lượng kháng sinh vượt mức cho phép, nhân viên một doanh nghiệp chế biến và XK thủy sản ở miền Tây đã gửi thư kêu cứu đến Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát. 
Tuần qua, anh Hoàng Thanh Vũ công tác tại Phòng quản lý Chất lượng và Công nghệ của Công ty CP Xuất nhập khẩu Sao Ta (Fimex Việt Nam) đã mất ăn mất ngủ khi thấy có quá nhiều lô sản phẩm tôm Việt Nam bị đối tác ngoài nước trả lại. Nguyên do chỉ vì dư lượng kháng sinh vượt mức cho phép.
Quá bức xúc, anh Vũ đã viết thư gửi Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát để kêu cứu cho con tôm. Lời thỉnh cầu của anh nhân viên trẻ không gì ngoài mục đích muốn cứu hàng chục ngàn công nhân của hàng loạt DN xuất khẩu thủy sản và hàng triệu người nuôi tôm miền Tây.
Theo anh Vũ, hiện Bộ NN-PTNT đang cho phép người nuôi thủy sản trong nước sử dụng hai loại kháng sinh Enrofloxacin và Ciprofloxacin ở mức hạn chế, cụ thể mức dư lượng không vượt quá 100ppb (một trăm phần tỷ). Trong khi đó, qui định của hai thị trường tiêu thụ tôm đông lạnh rất lớn của Việt Nam là Nhật Bản thì dư lượng Enrofloxacin và Ciprofloxacin cho phép chỉ dưới 10ppb và Hoa Kỳ là 1ppb.
Chính sự chênh lệch quy định giữa trong nước và các đối tác nhập khẩu ở nước ngoài nên trong năm 2011 có đến 56 vụ tôm xuất khẩu từ Việt Nam đã bị buộc tái xuất quay trở về nước. Ở các lô hàng này, nhà chức trách Nhật Bản đã phát hiện dư lượng kháng sinh Enrofloxacin vượt mức cho phép (phổ biến ở mức 20ppb).
Chưa hết, theo quy định của Cục Quản lý chất lượng Nông lâm thủy sản (Nafiqad), nếu DN nào bị đối tác nước ngoài bốn lần cảnh báo về chất lượng tôm xuất khẩu chứa dư lượng kháng sinh vượt mức cho phép thì sẽ bị cắt Code hoặc tạm ngưng có thời hạn xuất vào thị trường Nhật Bản. Hiện có rất nhiều đơn vị đã bị cảnh báo 3 lần, vì vậy chỉ cần thêm một lần cảnh báo nữa thì hàng loạt DN sẽ rơi vào hoàn cảnh khó khăn, thậm chí có nguy cơ phá sản, dẫn đến hàng chục ngàn lao động bị thất nghiệp.
Trao đổi với chúng tôi, anh Vũ cho biết, để tăng cường kiểm tra dư lượng kháng sinh trong tôm nguyên liệu, trong năm 2011, Fimex Việt Nam phải tiêu tốn đến 4,2 tỷ đồng cộng với khoảng 1,7 tỷ đồng chi phí kiểm tra hóa học ở Trung tâm Chất lượng Nông lâm thủy sản vùng 5 tại Cà Mau. Chi phí này đã “ngốn” đến 0,5% giá thành sản phẩm trong khi lợi nhuận kinh doanh con tôm ngày càng thấp đi, trung bình chỉ khoảng 1,5% trên tổng doanh số.
Ông Hồ Quốc Lực - Chủ tịch Ủy ban Tôm của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết VASEP đã từng có công văn gửi Tổng cục Thủy sản và Bộ NN-PTNT kiến nghị ban hành quyết định cấm sử dụng kháng sinh Enrofloxacin và Ciprofloxacin trong nuôi tôm và hướng dẫn người nuôi sử dụng chất thay thế… nhưng chưa được quan tâm giải quyết thấu đáo.
Theo ông Lực, nếu cứ tiếp tục cho người nuôi tôm sử dụng kháng sinh Enrofloxacin và Ciprofloxacin thì chắc chắn đầu năm nay nhiều nhà máy sản xuất tôm đông lạnh sẽ bị đóng cửa khi có thêm hàng hóa bị đối tác nước ngoài trả về vì dư lượng kháng sinh vượt mức cho phép đến lần thứ tư. Vì vậy, cần thiết phải cấm sử dụng hai loại kháng sinh vừa nêu.
