Theo một cuộc tổng điều tra dân số lần thứ bảy, kéo dài một thập kỷ được công bố hôm 11/5, tỷ lệ tăng trưởng dân số Trung Quốc đạt 5,38% trong giai đoạn 2010-2020- mức chậm nhất kể từ những năm 1950.
Giáo sư Liang cho biết, con số này có nghĩa là sẽ cần một triệu nhân dân tệ (156.000 USD) cho mỗi đứa trẻ chào đời và có thể được phân bổ dưới dạng tiền mặt, giảm thuế hoặc trợ cấp nhà ở. Cụ thể, GDP của Trung Quốc năm 2020 là 100 nghìn tỷ nhân dân tệ và 10% có nghĩa là 10 nghìn tỷ nhân dân tệ. “Nếu chúng ta nói rằng Trung Quốc hiện cần phải có thêm 10 triệu trẻ em mỗi năm, điều đó có nghĩa là mỗi trẻ em sẽ nhận được 1 triệu nhân dân tệ”, giáo sư Liang cho biết.
Tại lần tổng điều tra dân số lần thứ sáu trước đó, mức tăng trưởng dân số của Trung Quốc ghi nhận đạt 5,84% và duy trì mức tăng trưởng tỷ lệ sinh ở mức hai con số kể từ năm 1953.
Theo các chuyên gia nhân khẩu học, việc sụt giảm tỷ lệ sinh tại quốc gia đông dân số nhất thế giới đã làm dấy lên lo ngại rằng, lực lượng lao động đang suy giảm của Trung Quốc không thể hỗ trợ nổi tỷ lệ dân số đang bị già hóa ngày càng cao. Thậm chí không ít chuyên gia quốc tế đánh giá, điều này chính là “gót chân asin” của nhà lãnh đạo Tập Cận Bình, trong tham vọng mang tên Giấc mộng Trung Hoa.
Ngay sau khi kết quả tổng điều tra dân số được công bố với tỷ lệ sinh thấp báo động, ông Liang Jianzhang, giáo sư tại Trường Kinh tế (Đại học Bắc Kinh) đã đăng một video lên mạng xã hội với lập luận rằng việc tăng tỷ lệ sinh từ 1,3% hiện tại lên mức thay thế 2,1% sẽ khiến Trung Quốc có thể mất 10% GDP.
"Tôi đã nói chuyện với rất nhiều người trẻ tuổi... Nếu số tiền thưởng quá ít là vài chục ngàn nhân dân tệ thì về cơ bản sẽ không đủ để khuyến khích mọi người sinh thêm con. Chi phí bỏ ra sẽ được bù đắp bằng những khoản đóng góp trong tương lai cho nền kinh tế. Nếu một gia đình sinh thêm một đứa trẻ, những đóng góp của đứa trẻ đó trong tương lai cho an sinh xã hội, cho doanh thu thuế, sẽ vượt quá 1 triệu nhân dân tệ'', giáo sư Liang phân tích.
Lập luận của giáo sư Liang ngay lập tức đã thu hút sự chú ý và tranh luận rộng rãi trên khắp nền tảng mạng xã hội Weibo của Trung Quốc, với nhiều người dùng lên tiếng liệu đó có phải là cách sử dụng hợp lý nguồn thu thuế của đất nước và liệu một triệu nhân dân tệ có đủ để trang trải chi phí giáo dục hay không.
Một người dùng cho biết: “Nếu sinh thêm con mà không phát huy hết tài năng của đứa trẻ thì được coi là tội ác với xã hội ngày nay”.
Trong khi đó, một người khác thì cho biết: “Việc (thưởng tiền) này nên được thực hiện càng sớm càng tốt - nếu bạn chờ đợi thêm một vài năm thì sẽ không còn ai muốn sinh con dù là mức thưởng có lên tới hai triệu nhân dân tệ”.
Ngoài ra, giáo sư Liang cũng đề xuất chính phủ cần cải cách hệ thống giáo dục, điều chỉnh các chính sách đất đai hiện hành để tăng nguồn cung tư liệu sản xuất, giảm giá nhà ở cũng như trợ cấp nhà ở cho các gia đình sinh thêm con, và thúc đẩy bình đẳng giới để hướng tới một xã hội bớt trọng nam khinh nữ hơn...