Sản xuất vụ đông năm nay ngay từ đầu vụ gặp rất nhiều khó khăn do thời tiết có mưa to thường xuyên. Tuy nhiên bà con nông dân huyện Diễn Châu (Nghệ An) vẫn bằng mọi cách để gieo lạc vụ đông sớm trước mùa mưa to, gió lớn đổ về, lên luống cao, khơi thông hệ thống tiêu thoát nước nhanh khi có mưa to. Vụ lạc đông năm nay toàn huyện Diễn Châu vẫn gieo trồng được 850ha lạc và đã cho thu hoạch xong, năng suất đạt bình quân từ 26 – 27 tạ/ha, cao nhất từ trước lại nay.
Những ngày vừa qua đến xã Diễn Thịnh (huyện Diễn Châu), trên những cánh đồng lạc mênh mông từ giáp giới phía đông QL1A nhìn xuống phía biển chỉ thấy lạc và lạc. Trên cánh đồng lạc đang thu hoạch, bà Đậu Thị Nhi cho chúng tôi biết: Gia đình bà vụ đông này gieo trồng được 2 sào lạc (1.000m2), gieo từ trung tuần tháng 8 sau khi thu hoạch xong vụ vừng hè thu.
"Nhờ được chăm sóc tốt nên cây lạc vụ đông năm nay phát triển đồng đều, không có sâu bệnh phá hại, cả xã Diễn Thịnh lạc nhà nào cũng tốt. Riêng lạc gia đình tôi cơ bản đã thu hoạch xong, cho năng suất bình quân từ 130 – 135kg/sào (26 – 27 tạ/ha), với giá bán 38.000 đồng/kg lạc khô như hiện tại, sẽ cho thu nhập bình quân khoảng 5 triệu đồng/sào (100 triệu đồng/ha).
Ông Phạm Bá Ái – Phó Chủ tịch UBND xã Diễn Thịnh cho biết, đến thời điểm này, toàn xã đã thu hoạch xong vụ lạc đông năm 2023 trên tổng diện tích hơn 300ha, nhiều nhất huyện Diễn Châu, năng suất đạt bình quân khoảng 26 – 27 tạ/ha. Đây là vụ lạc đông có diện tích và năng suất cao nhất từ nhiều năm nay.
Đặc biệt năm nay bà con nông dân rất phấn khởi bởi giá lạc cao (38 – 40 ngàn đồng/kg lạc khô), lại tiêu thụ rất dễ dàng do nhu cầu cả trong và ngoài tỉnh mua về làm giống cho vụ lạc xuân 2024 tăng cao.
Sau xã Diễn Thịnh, chúng tôi đến xã Diễn Hùng, cánh đồng 150ha lạc đông ở đây cơ bản đã thu hoạch xong. Bà Nguyễn Thị Thủy ở xóm Ngọc Mỹ đang thu hoạch những luống lạc cuối cùng cho chúng tôi biết: Trước vụ lạc đông năm nay, cả cánh đồng này được bà con nông dân gieo trồng vừng vụ hè thu. Vụ vừng hè thu vừa qua đạt được năng suất rất cao, bình quân mỗi sào (500m2) thu về được 48 – 50kg vừng (9,6 – 10 tạ/ha). Vừng thu hoạch xong, phơi khô, khách hàng khắp nơi vào tận nhà mua với giá 45.000 đồng/kg đối với vừng vàng, 50.000 đồng/kg đối với vừng đen (trung bình 45 triệu đồng/ha).
Tiếp sau vụ vừng hè thu là vụ lạc đông đang cho thu hoạch. Riêng vụ lạc này gia đình bà Thủy gieo trồng được 1,5 sào (750m2), lạc được gieo trỉa sớm vào ngày 26/8/2023, toàn bộ diện tích lạc được phủ nilon để vừa ngăn cỏ mọc, vừa chống xói mòn khi trời mưa to và giữ cho đất luôn đủ ẩm, tơi xốp, giúp cây lạc phát triển tốt.
Phủ nilon cho vụ lạc này khác vụ lạc xuân ở chỗ nilon được chọc lỗ sẵn trước, sau đó mới gieo hạt để khi mầm lạc mọc lên không bị chết do nhiệt độ cao. "Vụ lạc đông năm nay được mùa lớn, cả xã nhà nào cũng vui. Riêng gia đình tôi thu về gần 2 tạ lạc khô, chỉ để lại khoảng 50kg để làm giống cho vụ lạc xuân tới, còn lại bán cho thương lái với giá khoảng 38.000 – 40.000 đồng/kg, thu về 5,7 - 6 triệu đồng, chưa kể số lạc giữ lại làm giống", bà Thủy phấn khởi.
Vụ đông năm 2023, toàn huyện Diễn Châu gieo trồng được 4.200ha cây trồng các loại. Trong đó riêng cây lạc gieo trồng được 850ha, năng suất đạt bình quân từ 26 – 27 tạ/ha, sản lượng thu về trên 2.200 tấn. So với vụ đông 2022, diện tích lạc tăng không đáng kể nhưng năng suất tăng 2 – 3 tạ/ha, sản lượng tăng gần 200 tấn.
Ông Lê Thế Hiếu – Trưởng phòng NN-PTNT huyện Diễn Châu cho biết: Đối với huyện Diễn Châu, việc gieo trồng cây lạc trong vụ đông gần như đã trở thành tập quán, cứ thu hoạch xong cây vừng vụ hè thu, nông dân tiếp tục gieo trồng vụ lạc đông ngay sau đó.
Lạc vụ đông cần gieo ngay sau khi thu hoạch xong cây vừng vụ hè thu bởi khi ấy đất vẫn còn đủ ẩm để hạt lạc dễ mọc mầm và gieo được càng sớm để cây lạc ra hoa, kết quả trước khi mùa mưa bão tràn về. Đây là bài học kinh nghiệm đáng quý được rút ra trong nhiều vụ sản xuất lạc vụ đông ở Diễn Châu.