Trong khi dư âm của Oscar 2012 còn chưa dừng lại, thì ngày 1/4 (cũng là ngày quốc tế nói dối), giải thưởng “Mâm xôi vàng” dội một gáo nước lạnh vào khán giả Việt khi 9 bộ phim được đề cử “Mâm xôi vàng” đều đoạt doanh thu cao ngất ở Việt Nam. Kết quả, bộ phim "Jack and Jill" được nhiều khán giả Việt yêu mến của danh hài Adam Sandler “đại thắng” với 10… “Mâm xôi vàng”.
THỊ HIẾU XEM PHIM THẤP?
“Mâm xôi vàng” vốn được coi là giải thưởng nhằm chế giễu các bộ phim tại Hollywood trong vòng một năm, bất kể là phim độc lập hay bom tấn. Người hay tác phẩm nhận giải thưởng sẽ được một mô hình mâm xôi màu vàng bằng nhựa giá 5 USD (khoảng 100 nghìn đồng). Hai năm gần đây, giải thưởng “Mâm xôi vàng” gần gũi một cách gián tiếp với khán giả Việt Nam khi hầu hết các đề cử đều được nhập về và công chiếu.
Hiện tượng đó có phải đang chỉ ra một thực tế buồn rằng, những bộ phim ở dưới đáy Hollywood lại đang được chào đón tại Việt Nam như những tác phẩm có giá trị.
Với thị hiếu hiện tại của khán giả Việt Nam, dòng phim được đánh giá là ăn khách hiện tại bao gồm kinh dị, hành động và tâm lý hài, trong khi đó tâm lý hài được cho là dễ nhập, chi phí thấp và khả năng thu hồi vốn cao.
Với tâm lý giải trí đơn thuần, và không xét nét về nội dung, những tác phẩm quen thuộc của dòng tâm lý hài được chào đón với mức độ ổn định. Gần như mọi bộ phim theo mô típ này không bao giờ lỗ khi nhập về, đôi khi còn làm ăn tốt vì đối tượng đi xem khá đa dạng. Mặt khác, khán giả cũng không có tâm lý đánh giá diễn xuất nhân vật như nhiều thị trường khó tính khác, điểm thu hút chủ yếu là những tình tiết gây cười đơn giản, chứ không phải nội dung tổng thể.
Ví như bộ phim “Jack and Jill”, ngay cả diễn viên nổi tiếng Adam Sandler cũng thừa nhận diễn xuất chỉ ở mức trung bình và nội dung không có gì đặc sắc, đó chỉ đơn thuần là một sản phẩm thương mại, nhưng lại được khán giả Việt nồng nhiệt chào đó. Những tình tiết gây hài cổ điển về tình huống hình ảnh, hay một vài câu thoại “ngớ ngẩn” trải dài từ đầu cho tới cuối bộ phim.
 |
| “Jack and Jill” đoạt 10 giải Mâm xôi vàng nhưng vẫn được khán giả Việt yêu thích |
Kết thúc phim cũng bị đánh giá là nhạt nhẽo và “giả nhân văn” như một số bộ phim Việt Nam hay làm, kết thúc hạnh phúc và gia đình đoàn tụ, tình yêu đẹp thành hiện thực… Trong “Jack and Jill” còn có sự góp mặt của tài tử gạo cội Al Pacino và vợ nam tài tử đương đại Tom Cruise là Katie Holmes, cả 2 đều từ chối trả lời mỗi khi có người phỏng vấn họ về bộ phim này.
Một bộ phim thương mại đơn giản bị từ chối tại Hollywood lại vẫn ăn khách như thường tại thị trường Việt Nam. Có phải thị hiếu của khán giả Việt từ lúc có ngành “công nghiệp rạp chiếu” vẫn thấp kém như vậy, hay chất lượng phim của thế giới đang xuống dốc.
TÂM LÝ CHẠY THEO SỐ ĐÔNG
Rất nhiều khán giả Việt đi xem phim đa phần vì truyền thông định hướng hoặc theo lôi kéo truyền miệng của những người đã đi xem trước đó. Bên cạnh đó, từ khi số lượng phòng chiếu mọc lên như nấm với hàng loạt cái tên như Mega, Galaxy, Lotte… đến hiện nay, khán giả Việt chưa hề có phông thưởng thức phim nghệ thuật, mục đích cao nhất vẫn là xem phim để giải trí.
| Những bộ phim có dính dáng đến Oscar đa phần cũng phải có nội dung tương đối đơn giản như “Tree Of Life” (Cây đời) hay “The Help” (Người giúp việc), còn có nội dung mang nhiều tầng lớp thông điệp như “The Artist” (Nghệ sĩ) chắc chắn khó có “đất sống”. Trước đây, một trường hợp “xương máu” của các nhà nhập phim là tác phẩm đoạt giải Oscar, “No Coutry For Old Men” (Không có đất cho người già), cũng chỉ được chiếu trong một thời gian ngắn và đứt đoạn. Tác giả viết bài này cũng vào rạp chỉ để xem… kết quả, khán giả đến xem đếm được trên đầu ngón tay. |
Rất nhiều người khi biết được đề cử của “Mâm xôi vàng” đã lấy làm bất ngờ vì cho rằng đấy là những bình chọn không có căn cứ. Nhưng sự thật là, “Mâm xôi vàng” là nỗi khiếp sợ của nhiều nhà làm phim cũng như diễn viên tại Hollywood, nó như sự thừa nhận không mong muốn một cách có uy tín rằng, đó là những sản phẩm tồi, chất lượng nghệ thuật thấp. “Breaking Dawn” (Hừng đông) phần 1 ăn khách tuyệt đối tại Việt Nam, nhờ dàn diễn viên ngôi sao, và trên hết, nó đã được đánh bóng trước đấy bởi cuốn tiểu thuyết ăn khách của Stephenie Meyer.
Hai nhân vật chính của “Hừng đông” là Kristen Stewart và Robert Pattinson đều thừa nhận, họ tham gia các phần tiếp theo chỉ vì tiền. Hay như một trường hợp khác, diễn xuất tồi tệ như “búp bê di động” của chân dài Victoria’s Secret Rosie Huntington trong “Transformers 3” (Rô-bốt đại chiến 3) vẫn rất thu hút, đặc biệt là các đấng mày râu, đơn giản chỉ vì cô ấy… xinh.
Khán giả Việt không có điều kiện tiếp xúc với những bộ phim thực sự chất lượng, đó là điều bất lợi đầu tiên, thứ hai là phần đông cũng không có tâm lý thưởng thức phim nghệ thuật để tìm hiểu và thu nạp thông tin, mọi người vẫn muốn xem phim đơn thuần giải trí. Điều đó cũng giải thích tại sao ít các bộ phim có chất lượng thực sự xuất hiện tại các rạp chiếu phim.
Bên cạnh giá nhập phim cao và không có khả năng bù lỗ, những bộ phim này liệu có quá sức với gu thẩm mỹ phim ảnh của khán giả Việt?
