'Kình ngư' rẽ sóng vươn khơi săn cá ngừ xuyên tết

Nỗi buồn năm cũ

Nhắc lại chuyện làm ăn trong năm qua, lão ngư Bùi Thanh Ninh (59 tuổi), người đang “cầm chịch” đội tàu cá công suất lớn 16 chiếc ở thôn Thiện Chánh 1, xã Tam Quan Bắc (huyện Hoài Nhơn, Bình Định), nhớ lại: “Năm vừa qua biển không ủng hộ ngư dân. Biển đã cho ít cá, lại còn dậy sóng liên tục khiến hầu hết tàu cá đánh bắt không hiệu quả, thu nhập của ngư dân kém hẳn đi”.

Các tàu đánh bắt xuyên tết ở Phú Yên cập bến từ mùng 3 đến 5 tết đều trúng lộc biển đầu năm
 

Lão ngư Bùi Thanh Ninh phân tích lý do tại sao chuyện làm ăn của ngư dân trong năm qua trở nên thất bát: Do nguồn lợi thủy sản trên biển ngày càng cạn kiệt, trong khi đó số lượng tàu đánh bắt xa bờ trong những năm qua tăng trưởng nhanh. Tàu bè chen chúc, sản lượng đánh bắt mỗi chuyến biển ít lại. Thực tế này càng gây khó khăn cho những tàu cá đã vừa cũ vừa nhỏ có công suất thấp, bởi chúng không đủ sức tung hoành trên biển cả như những chiếc tàu có công suất 900 - 1.000CV vừa được đóng mới và cải hoán.

Lão ngư Bùi Thanh Ninh đưa ra minh chứng: “Đội tàu 16 chiếc của tôi trước đây có tổng công suất chỉ 6.000CV, sau nhiều năm liên tục cải hoán, đến nay đã tăng tổng công suất lên đến 8.000CV, bình quân mỗi tàu có công suất 700CV trở lên, ấy vậy mà năm vừa qua làm ăn cũng thất bát. Nếu như trong năm 2015 mỗi tháng thu nhập bình quân của thuyền viên trong đội tàu đạt 7 triệu đồng/người/tháng thì trong năm 2016 chỉ đạt 5 triệu đồng/người/tháng”.

Bước sang đầu năm 2017, do chịu ảnh hưởng của những đợt không khí lạnh nên thời tiết trên biển vẫn tiếp tục bất thuận, gây khó cho hoạt động đánh bắt của ngư dân. Theo Chi cục Thủy sản Bình Định, do đánh bắt không hiệu quả nên hầu hết tàu cá của ngư dân tỉnh này năm nay đều ăn tết trên bờ, số tàu bám biển trong những ngày tết rất ít so với năm trước, chỉ 1.169/6.379 chiếc (chiếm khoảng 19%) với 10.197 lao động.

Mặc dù gặp khó khăn trong đánh bắt nhưng ngư dân Bình Định vẫn còn niềm an ủi là trong năm qua, giá các loại hải sản luôn ổn định ở mức cao. Tính bình quân trong năm 2016, giá cá ngừ đại dương ổn định từ 90.000 - 92.000 đồng/kg, tăng 5 - 7% so với năm 2015. Bước sang đầu năm 2017, giá cá ngừ đại dương nhỉnh lên 98.000 - 102.000 đồng/kg, tăng 15 - 17% so cùng kỳ; giá cá ngừ sọc dưa và cá ngừ bò tăng từ 19.000 đồng/kg lên 23.000 đồng/kg; giá cá nục ở mức 20.000 đồng/kg, mực đất, mực lá khô từ 700.000 - 800.000 đồng/kg, bình ổn mức giá năm cũ.

Niềm vui ngư dân khi trúng lộc biển
 

Theo ngư dân, với mức giá kể trên, nếu sản lượng đánh bắt tăng hiệu quả thì chuyện làm ăn của những người “ăn đằng sóng, nói đằng gió” kể như “thuận buồm xuôi gió”. Do vậy, trong năm 2017 này, ngư dân Bình Định quyết tâm cải hoán, nâng cao công suất tàu thuyền và khắc phục phương cách đánh bắt để đạt hiệu quả cao hơn.

“Hầu hết tàu cá đánh bắt xa bờ của ngư dân Bình Định hiện nay chỉ dài 17 - 20m, mỗi chuyến biển mang theo số lượng đá lạnh ít, gặp luồng cá lớn đánh nhanh “bức đá” phải chạy ra chạy vào làm hao tốn nhiên liệu liệu, giảm lợi nhuận. Muốn thích ứng với bối cảnh hiện tại, tàu cá ít nhất phải dài 22 - 23m, nhiều hầm chứa cá hơn, số lượng đá lạnh mang theo được nhiều hơn; thêm vào đó, tàu lớn hơn lưới cũng phải được nâng cấp để có thể đánh bắt mọi đàn cá. Điều đặc biệt, khi tàu kéo dài thời gian đánh bắt trên biển vừa được giảm chi phí vừa nâng cao được hiệu quả, ắt nhiên thu nhập của ngư dân sẽ được tăng cao”, lão ngư Bùi Thanh Ninh nói.
 

Săn cá ngừ xuyên tết

Ghi nhận của NNVN, từ sáng ngày 30/1 - 1/2 (tức từ mùng 3 đến mùng 5 tết), nhiều tàu đánh bắt cá ngừ đại dương xuyên tết ở Phú Yên lần lượt trở về cập bến mang theo “lộc biển” đầy khoang.

Cá vận chuyển lên bờ được kiểm tra chất lượng, sau đó được cân trọng lượng
 

Tàu PY 96248 TS do anh Nguyễn Thanh Vinh, ở phường Phú Đông, TP Tuy Hòa làm thuyền trưởng đã trở về bến cá phường 6 đầu tiên sáng ngày 30/1 (tức mùng 3 tết). Tàu mang về 40 con cá ngừ, tương đương khoảng 1,4 - 1,5 tấn nên các thuyền viên đều phấn khởi, vì có “lộc biển” từ đầu năm.

Theo anh Vinh, tàu anh có 7 lao động ra khơi bám biển từ ngày 21/11 âm lịch. Chuyển biển trước tết tàu anh chỉ đánh bắt được 16 con cá ngừ, tương đương hơn 5 tạ cá, sau 20 ngày bám biển. Vì vậy, để giảm chi phí cho chuyến biển đánh bắt xuyên tết tàu anh đã quyết định chuyển tất cả cá đánh bắt được cho tàu bạn chở về cập cảng để bán hộ. Đồng thời tiếp nguyên liệu cần thiết như đá, dầu, lương thực và thêm các loại mứt, bánh kẹo, bánh chưng... từ tàu bạn khác chuyển ra. Nhờ vậy, chuyến biển đánh bắt xuyên tết lần này tàu anh tiết kiệm được chi phí đáng kể.

“Với giá cá hiện nay dao động từ 94.000 - 96.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí tàu tôi lãi hàng chục triệu đồng, mỗi lao động kiếm được từ 5 - 6 triệu đồng, rất phấn khởi”, anh Vinh chia sẻ.

Không chỉ tàu anh Vinh “trúng” lộc biển đầu năm mà nhiều tàu đánh bắt xuyên tết khác cũng “trúng” lộc biển khi cập bến bán cá với sản lượng đều đạt và có mức lãi khá. Cụ thể, như tàu PY 90180 TS của ông Lê Chí ở phường Phú Đông cũng đánh bắt được 40 con, tương đương 1,4 tấn; tàu PY 92439 TS của anh Đinh Tuấn Kiệt ở phường 6 được 34 con, tương đương 1,4 tấn; tàu PY 42279 TS của ông Trần Hân ở phường 6 đánh bắt được 30 con, tương đương 1,2 tấn...

Cá được ướp đá rồi cho lên xe đông lạnh chở đi tiêu thụ
 

Đặc biệt, tàu cá PY 96699 của anh Phạm Minh Quang cập cảng Phú Lạc (huyện Đông Hòa) với 70 con cá ngừ đại dương, tương đương hơn 2 tấn cá. Với giá cá thu mua khoảng 96.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí tàu anh Quang lãi gần 100 triệu đồng.

Theo các chủ tàu đánh bắt cá ngừ, năm nào cũng vậy họ cũng đánh bắt xuyên tết ở vùng biển Trường Sa. Dù không được sum họp với gia đình trong những ngày tết, nhưng chuyến biển “đặc biệt” này rất đầy đủ mọi thứ có cả bánh chưng, bánh và mứt nên anh em đi đánh bắt cá giữa biển nhưng được ăn tết giống trên đất liền vậy. Và, chuyến biển đầu năm rất quan trọng nếu mở hàng thắng lợi thì cả năm sẽ hy vọng đánh bắt được nhiều cá, bám ngư trường, bám biển.