Vụ đông 2013, cây hành ở huyện Nam Sách (Hải Dương) đang có tình trạng bị nấm héo rũ gây hại. Triệu chứng ban đầu xuất hiện 1 - 2 dọc trong khóm chuyển màu vàng nhạt và bị uốn hơi cong queo; sau đó dọc chuyển vàng nhiều, bò khoằm trên mặt rạ và héo rũ. Trong quá trình bị bệnh, nhổ cả khóm lên quan sát không thấy có sâu hoặc dòi.
Bộ rễ không có các mụn u sần, chỉ hơi gầy và hơi quăn queo, phần đất ở vùng rễ khô; phần củ có dọc vàng thì bị mềm và biến màu đen nâu.
Ông nguyễn Văn Tiệp - Khuyến nông viên xã Nam Trung huyện Nam Sách đang điều tra bệnh hại trên cây hành
Đặc điểm phát sinh và gây hại: Phát sinh từ giai đoạn cây hành có dọc vươn cao gần 1 gang tay (bà con đang tưới thúc lần 2) và chủ yếu tập trung ở ruộng không thường xuyên được duy trì ở độ ẩm 80% độ ẩm đồng ruộng (với tỷ lệ từ 1 - 3% khóm bị).
Có thể bệnh đã xâm nhập từ phần củ đến phần rễ rồi mới biểu hiện bị hại lên phần dọc lá. Lây lan từng phần củ và dọc trong khóm. Do phát sinh từ phần củ nên đã gây ảnh hưởng đến hoạt động sinh lý và sinh hóa của bộ rễ. Thời gian từ bắt đầu bị đến héo rũ hoàn toàn thường kéo dài từ 7 - 8 ngày.
Nguyên nhân: Do một số loài nấm héo rũ (Fusarium oxysporum, Sclerotium rolfsii, Rhyzoctonia sonani) tồn tại trong đất trồng, củ giống… Gặp thời tiết hanh khô, độ ẩm đất không được duy trì hoặc bơm hay tưới nước quá võng, tưới thừa đạm, nhiều sương về đêm và sáng sớm… đã làm cho các loài nấm này chiếm ưu thế và xâm nhập gây hại cây hành.
Biện pháp khắc phục: Thăm đồng thường xuyên, duy trì độ ẩm đất đảm bảo 80% độ ẩm đồng ruộng. Nhận diện được triệu chứng bệnh hại để xử lý kịp thời, khi đó cần dùng một trong các loại sau:
- Thuốc trừ nấm sinh học BIOBUS 1,0WP của Cty TNHH Nam Bắc và pha phun ướt đều cả phần củ, rễ và dọc theo hướng dẫn trên bao bì hoặc có thể hòa cả gói loại 20 gr với 20 lít nước và tưới vào từng khóm, mỗi kóm khoảng 1/3 gáo dừa con.
- Chế phẩm phân bón vi sinh HPC-CANPLUS của Cty CP Sinh học nông nghiệp HPC và hòa tưới theo chỉ dẫn về cách dùng trên bao bì.
Chú ý: Không được pha chung một trong hai loại này với bất cứ loại thuốc hóa học nào; đồng thời cần phun hoặc hòa tưới 2 - 3 lần, mỗi lần cách nhau 3 - 4 ngày.
