Động thái mới nhất diễn ra trong bối cảnh phương Tây lo ngại về một cuộc tấn công Ukraine đã được Nga lên kế hoạch. Trước đó, Nhà Trắng cảnh báo Nga có thể tấn công quốc gia láng giềng Đông Âu "bất kỳ lúc nào" và sẵn sàng hỗ trợ Ukraine, trong khi đồng minh Anh đã chuyển một lô vũ khí chống tăng cho Ukraine.
Thứ trưởng Quốc phòng Nga Alexander Fomin cho biết, các cuộc tập trận chung với Belarus nhằm thực hành phản ứng chung trước các mối đe dọa từ bên ngoài. Trong khi đó, các quan chức Ukraine cho biết Nga có thể phát động một cuộc tấn công nhắm vào Ukraine từ nhiều hướng, bao gồm cả từ đồng minh của họ là Belarus.
Trước đó vào hôm thứ Ba, Washington tiếp tục lên tiếng bày tỏ mối quan ngại của mình, khi thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki mô tả việc quân đội Nga tiến vào Belarus là một phần của “tình huống cực kỳ nguy hiểm” và có thể xảy ra bất kỳ thời điểm nào.
Một loạt cuộc đàm phán vào tuần trước giữa Nga, Mỹ và NATO đã không thể dập tắt căng thẳng về Ukraine. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết sẽ có cuộc gặp gỡ người đồng cấp Nga Sergey Lavrov tại Geneva trong một nỗ lực khác nhằm xoa dịu cuộc khủng hoảng.
Bộ Quốc phòng Ukraine hôm qua cho biết, họ đã nhận được một lô hàng vũ khí chống tăng từ Anh, đồng thời lưu ý rằng nó sẽ giúp “tăng cường khả năng quốc phòng”.
Quay trở lại diễn biến mới nhất sau khi Nga bắt đầu chuyển quân tới Belarus. Thứ trưởng Quốc phòng Nga Alexander Fomin cho biết, cuộc điều binh rầm rộ này sẽ phải kéo dài ngày 9 tháng 2 để triển khai cho các cuộc tập trận chung mang tên Allied Resolve 2022, dự kiến diễn ra từ ngày 10 đến 20 tháng 2.
Ông Fomin không tiết lộ có bao nhiêu binh sĩ tham gia, nhưng úp mở rằng Nga sẽ triển khai hàng chục máy bay chiến đấu Su-35 và một số đơn vị phòng không tới Belarus. Việc triển khai này ước tính sẽ yểm trợ khoảng 100.000 binh sĩ Nga với xe tăng và các loại vũ khí hạng nặng tới gần Ukraine.
Nga cũng bác thông tin rằng họ có ý định tấn công quốc gia láng giềng, đồng thời yêu cầu phương Tây cam kết rằng NATO không mở rộng sang Ukraine hoặc các quốc gia thuộc khối Liên Xô cũ khác hoặc hiện diện quân đội và vũ khí của họ ở đó.
"Các tình huống có thể nảy sinh khi lực lượng và phương tiện của chúng tôi trong khu vực sẽ không đủ để đảm bảo an ninh, và chúng tôi phải sẵn sàng củng cố nó. Chúng tôi đã đạt được sự hiểu biết với Belarus rằng cần phải huy động toàn bộ tiềm lực quân sự để phòng thủ chung”, ông Fomin nói tại cuộc họp với các tùy viên quân sự nước ngoài.
Trong khi đó, Tổng thống độc tài Belarus, Alexander Lukashenko cho biết các cuộc tập trận chung với quân đội Nga sẽ được tiến hành ở biên giới phía tây và ở phía nam của đất nước, tiếp giáp với lãnh thổ Ukraine. Ông Lukashenko, nhân vật ngày càng xích lại gần với Nga (vừa đề nghị được sở hữu vũ khí hạt nhân của Nga) trong bối cảnh các lệnh trừng phạt của phương Tây áp đặt với nước này, sau khi chính quyền của ông đàn áp các cuộc biểu tình trong nước.
Theo nhận định của một quan chức cấp cao của chính quyền ông Joe Biden, việc Nga triển khai quân đến Belarus đang làm dấy lên lo ngại rằng Moscow có thể đang lên kế hoạch điều quân tới đó để kéo giãn tuyến phòng thủ của Ukraine bằng một cuộc tấn công từ phía bắc. Quan chức giấu tên để thảo luận về các vấn đề nhạy cảm, lưu ý rằng động thái này cũng có thể cho thấy Belarus sẵn sàng "cho phép cả lực lượng hạt nhân và thông thường của Nga đóng quân trên lãnh thổ của mình".
Trong bối cảnh căng thẳng, Bộ Quốc phòng Ukraine hôm qua cho biết, họ đang đẩy nhanh nỗ lực thành lập các tiểu đoàn dự bị cho phép triển khai nhanh chóng 130.000 tân binh để tăng cường lực lượng quân đội 246.000 binh sĩ của nước này.
Mỹ và các đồng minh liên tục hối thúc Nga làm dịu tình hình bằng cách kêu gọi binh sĩ quay trở về nước. Đáp từ lời kêu gọi “lui binh” để đối thoại của Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock sau khi những tuần gần đây có hơn 100.000 binh sĩ Nga với xe tăng và súng ống đã tập trung gần biên giới Ukraine, người đồng cấp Nga Sergei Lavrov nói: “Chúng tôi không đe dọa bất cứ ai, nhưng chúng tôi đang cảm thấy những mối đe dọa".
Hôm 18/1, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã có cuộc gặp Thủ tướng Đức Olaf Scholz tại Berlin. Ông nói "nhiệm vụ chính trước tiên là cần phải đạt được tiến triển" để ngăn chặn một cuộc tấn công quân sự chống lại Ukraine.
“Các đồng minh NATO đã sẵn sàng ngồi lại với Nga và hôm nay tôi đã mời Nga và tất cả các đồng minh NATO tham dự một loạt cuộc họp trong Hội đồng NATO-Nga trong thời gian tới để giải quyết các mối quan ngại chung cũng như để lắng nghe những ý kiến từ phía Nga”, ông Stoltenberg nói.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Lavrov tái khẳng định rằng Nga muốn có câu trả lời nhanh chóng của phương Tây đối với yêu cầu đảm bảo an ninh nhằm ngăn chặn sự mở rộng của NATO sang Ukraine và hạn chế sự hiện diện của khối này ở Đông Âu. Ông nhắc lại điều đó trong cuộc trò chuyện qua điện thoại với Blinken, người sẽ thăm Ukraine vào hôm nay và dự kiến sẽ có cuộc gặp gỡ ông Lavrov vào thứ Sáu.