Người hâm mộ có quyền lực vô biên?

Số lượng người hâm mộ nhiều hay ít luôn có ý nghĩa quyết định mức độ thành công của nghệ sĩ.

Trước đây, vai trò người hâm mộ được thiết lập theo kiểu “hữu xạ tự nhiên hương”, tính chất hâm mộ cũng nhỏ lẻ và giản dị. Thế nhưng, quá trình hội nhập đã giúp nghệ sĩ hiểu rõ hơn sức mạnh của việc tập hợp người hâm mộ. Các câu lạc bộ người hâm mộ - fan club được chính nghệ sĩ đứng ra tổ chức một cách bài bản và khoa học. Rất nhiều fan club có diễn đàn riêng và có cả sinh hoạt định kỳ thường xuyên.

Đặc biệt, xu hướng phát triển âm nhạc giống như một ngành công nghiệp của phương Tây, đã khiến không ít ca sĩ Việt bỏ khá nhiều tiền bạc và thời gian để mô phỏng. Bây giờ hiếm khi người hâm mộ tặng quà cho ca sĩ, mà ngược lại ca sĩ tặng quà cho người hâm mộ mỗi khi có dịp gặp gỡ, sinh nhật, hội hè…

Một khi đã nhen nhóm tư duy công nghiệp âm nhạc thì không còn khái niệm người hâm mộ hồn nhiên nữa. Mối quan hệ tương tác đầy toan tính giữa người hâm mộ và người được hâm mộ, đã trực tiếp biến fan club thành một thế lực của ca sĩ trong khả năng chiếm lĩnh thị trường và…các bảng xếp hạng. Do đó, sự cạnh tranh giữa ca sĩ này với ca sĩ kia rất dễ biến thành cuộc chiến khốc liệt giữa những người hâm mộ.

Tại buổi trao giải thưởng HTV Award mới đây của Đài truyền hình TPHCM, khi giải thưởng “Nữ ca sĩ được yêu thích nhất” được công bố lọt vào tay Hồ Ngọc Hà thì ngay lập tức rất đông người hâm mộ của Mỹ Tâm trong khán phòng đã tỏ thái độ bất mãn dữ dội. Những tiếng la hét, chửi bới, thậm chí thể hiện hành vi kích nộ ném chai nước ào ào xuống sân khấu… như một phản ứng tất yếu của sự thất bại từ phía lực lượng hâm mộ vốn đã giăng băng - rôn và hò reo ủng hộ Mỹ Tâm.

Để an ủi fan club, ca sĩ Mỹ Tâm viết ngay một lá thư lúc… 12 giờ khuya để xoa dịu tình hình căng thẳng: “Đúng ra Tâm nên có những quyết định đúng đắn ngay từ lúc đầu để không phải vô tình đưa khán giả của mình vào những cuộc bình chọn không nên có. Tâm thật sự cảm thấy rất hổ thẹn! Cuộc sống không hẳn cứ nói đúng, làm đúng là mọi việc sẽ theo như ý mình”. Lời lẽ ấy chứng tỏ kết quả bình chọn không hề là một sân chơi vô tư và khách quan!

Sự tăng trưởng của công nghệ thông tin góp phần đưa công chúng đến gần nghệ sĩ qua các tin nhắn. Tuy nhiên, với mô hình fan club luôn được vận động theo chiều hướng cuồng nhiệt, thì hầu hết những danh hiệu “được yêu thích” đều dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường. Phải chăng, đã đến lúc phải suy nghĩ nghiêm túc hơn về những sự tôn vinh nghệ thuật nhân danh đám đông? Nếu không cẩn thận, sẽ có những thảm cảnh đau lòng hơn do fan club gây ra cho đời sống văn hóa nước nhà!

Thử hỏi, ca sĩ có thể kiểm soát người hâm mộ không? Chẳng ai dám đảm bảo khi các cuộc bình chọn bằng tin nhắn vẫn tạo ra tâm lý ăn thua sát phạt cho công chúng. Mặt khác, các loại giải thưởng lấy yếu tố “đông tay thì vỗ nên kêu” của người hâm mộ làm cơ sở khen tặng chỉ trực tiếp chứng tỏ nền nghệ thuật Việt đang khủng hoảng thước đo thẩm mỹ. Chúng ta không có đủ nhân vật tài danh để cầm cân nảy mực và chịu can đảm trách nhiệm cho những đánh giá khen chê đóng góp của nghệ sĩ hôm nay? Hãy nhớ rằng, tất cả các giải thưởng lừng lẫy trên thế giới như Oscar hay Gammy đều không phải do khán giả quyết định!