Nhọc nhằn, nguy hiểm nghề trèo sấu

Chẳng biết từ bao giờ, quả sấu đã trở nên quen thuộc với mỗi người dân Hà Nội mỗi dịp hè oi bức. Vị chua chua, thanh thanh pha lẫn một chút chan chát của sấu tươi trở thành hương vị để mỗi người dân thủ đô khi đi xa lại có dịp nhớ về. 

Đi dọc các tuyến phố Phan Đình Phùng, Trần Hưng Đạo, Trần Phú… (Hà Nội), chúng ta dễ dàng bắt gặp những hàng sấu cổ thụ thẳng tắp, xanh mát.

Mùa hè, đây là địa điểm được nhiều người yêu thích và tìm đến. Không chỉ tránh được cái nắng như thiêu đốt da thịt mà còn có thể mua được quả sấu tươi ngon, hái trực tiếp trên cây từ những người được gọi là “sấu thủ”.

Nghề hái sấu đã xuất hiện ở Hà Nội từ bao đời nay. Mỗi dịp hè về, cũng là lúc những con phố có thêm sự xuất hiện của những người đàn ông khỏe mạnh, nhanh nhẹn, khéo léo mà mọi người hay nói vui là “người nhện” bởi những cây sấu có to, cao đến đâu cũng đều bị họ dễ dàng chinh phục.

Chỉ với bộ đồ nghề đơn giản gồm: Bao tải, dây thừng và một cây móc, người trèo sấu với những động tác thoăn thoắt đu mình trên những cây sấu có khi cao tới 30m mà không cần mặc đồ bảo hộ.

Anh Tùng (tên nhân vật đã thay đổi), người làm nghề hái sấu lâu năm ở Hà Nội chia sẻ: Cực chẳng đã mới phải làm nghề này, vừa vất vả lại vừa nguy hiểm. Những người hái sấu phần lớn đều đã quen việc, thậm chí thuộc cả từng cây sấu.

Họ "nằm lòng" góc phố nào là cây sấu cổ thụ, chỗ nào là cây sai quả, cây ít quả… Nhóm của anh có 5 người, 3 người trèo hái, 2 người nhặt và đỡ túi sấu ở dưới. Nhóm bắt đầu hái sấu từ lúc 5h sáng vì tranh thủ thời tiết râm mát, vắng người qua lại sẽ không ảnh hưởng đến người đi bộ hay giao thông trên đường.

Đến khoảng 7h sáng, khi mật độ người đông đúc thì việc thu hái cũng dừng lại, sau đó mỗi người một điểm ngồi cách nhau bắt đầu bày bán sấu cho các bà nội trợ đi chợ sớm và người đi đường.

Cũng theo anh Tùng, đa số người trèo sấu kinh tế không lấy gì làm khá giả, thường ngày họ chủ yếu là lao động tay chân làm đủ các công việc như đánh giày, xe ôm, bán hàng rong…

Tranh thủ mùa sấu ngắn ngủi, họ chấp nhận sự mạo hiểm để có thêm phần thu nhập. Trung bình mỗi ngày một người có thể hái được hơn từ 10-20 kg sấu. Hiện sấu đang ở giai đoạn bánh tẻ đủ độ già nên cùi dày, độ chua vừa phải và dễ dàng bảo quản trong thời gian dài.

Vì thế lượng sấu hái đến đâu đều được tiêu thụ hết trong ngày. Hiện, sấu đang được bán với giá 20.000 đ/kg (thời điểm đầu vụ có thể cao hơn từ 50.000-60.000 đ/kg) nhờ vậy nhóm của anh cũng có thu nhập tương đối khá.

Chị Lê Thị Bình, quận Hoàn Kiếm, người mua sấu cho biết: Năm nào đến mùa tôi cũng tới đây tìm mua sấu vì đảm bảo là sấu tươi, quả to và đều.

Mọi năm chị thường mua 20 kg, 30 kg một lúc, vừa để gia đình dùng dần, vừa mang biếu bố mẹ và chủ yếu là gửi làm quà cho anh chị trong miền Nam vì cả gia đình trong đấy “nghiện” món sấu này.

Cũng theo chị Bình, sở dĩ sấu được các bà nội trợ yêu thích vì có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như ô mai sấu, sấu chua giòn, sấu dầm chua cay, sấu dầm chua mặn, sấu ngâm mắm, sấu ngâm gừng, vịt om sấu... Trong đó, món ăn đơn giản và dễ làm nhất là món rau muống luộc dầm sấu.