Phải nắm rõ quy định mới chống khai thác IUU hiệu quả

Cục Thủy sản và Kiểm ngư (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) vừa tổ chức Hội nghị trao đổi và hướng dẫn về công tác xử lý vi phạm hành chính trong khai thác IUU. Thành phần tham dự gồm đại diện cơ quan quản lý Nhà nước về thủy sản của các tỉnh từ Quảng Ninh đến Đà Nẵng.

Đã 8 năm tính từ thời điểm Ủy ban châu Âu (EC) ra “thẻ vàng” cảnh báo đối với thủy sản Việt Nam về việc khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Suốt thời gian qua, toàn thể hệ thống chính trị, các ban, bộ ngành Trung ương, địa phương có liên quan đã nhập cuộc với tinh thần, trách nhiệm cao, quyết tâm sớm tháo gỡ những nút thắt dai dẳng.

Ông Vũ Duyên Hải, Phó Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm ngư, khẳng định, công tác xử lý vi phạm hành chính là nội dung mang tính then chốt trong quá trình thực hiện chống khai thác thủy sản bất hợp pháp. Hội nghị lần này là cơ hội để các bên trao đổi, phân tích và nắm rõ kiến thức, quy định hiện hành, qua đó chủ động áp dụng vào thực tiễn nhằm thực hiện nghiêm các yêu cầu mà EC đặt ra.

Để phục vụ hiệu quả công tác chuyên môn, Ban Tổ chức đã nêu một số nội dung thường gặp xoay quanh việc xử lý vi phạm quy định về thiết bị thông tin liên lạc, thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá.

Những người có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính bao gồm: Người có thẩm quyền xử phạt; công chức, viên chức, người thuộc lực lượng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và người làm công tác cơ yếu đang thi hành công vụ, nhiệm vụ; người chỉ huy tàu bay, thuyền trưởng, trưởng tàu, hoặc những người chỉ huy tàu bay, thuyền trưởng, trường tàu giao nhiệm vụ lập biên bản.

Trường hợp hành vi vi phạm hành chính (HVVPHC) được thực hiện trong một khoảng thời gian có nhiều Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý Nhà nước có hiệu lực, mà không xác định được Nghị định để áp dụng theo khoản 1 Điều 7 Nghị định 118/2021/NĐ-CP sẽ được thực hiện như sau: Nếu HVVPHC đã kết thúc thì áp dụng Nghị định đang có hiệu lực tại thời điểm chấm dứt hành vi vi phạm để xử phạt; nếu HVVPHC đang được thực hiện thì áp dụng Nghị định đang có hiệu lực tại thời điểm phát hiện hành vi vi phạm để xử phạt.

HVVPHC đã kết thúc là hành vi được thực hiện một lần, hoặc nhiều lần và có căn cứ xác định hành vi đã thực hiện xong trước thời điểm cơ quan, người có thẩm quyền phát hiện vi phạm hành chính; HVVPHC đang thực hiện là hành vi đang diễn ra tại thời điểm cơ quan, người có thẩm quyền phát hiện vi phạm hành chính và hành vi đó vẫn đang xâm hại trật tự quản lý Nhà nước.

Quy định cũng nêu rõ, việc lập biên bản vi phạm hành chính được áp dụng đối với mọi HVVPHC, trừ trường hợp xử phạt vi phạm hành chính nhưng không lập biên bản (xử phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối với tổ chức)…

Thực tế cho thấy việc nắm rõ quy định của pháp luật là điều kiện tiên quyết trong nhiệm vụ chống khai thác hải sản bất hợp pháp, địa phương nào chủ động sẽ thu về kết quả tương xứng.

Lấy Nghệ An làm ví dụ, địa phương này sở hữu đội ngũ phương tiện khai thác trên 3.000 chiếc, trong đó 2.746 chiếc thuộc diện phải tiến hành đăng ký (có chiều dài lớn nhất từ 6m trở lên), đưa ra một lát cắt nhỏ để thấy nhiệm vụ chuyên môn không hề đơn giản.

Đối diện áp lực nặng nề nhưng dưới định hướng chỉ đạo của tỉnh, Sở NN-PTNT (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã thể hiện tốt vai trò chủ trì, qua đó phối, kết hợp nhuần nhuyễn cùng các bên liên quan để tạo nên khác biệt.

Trong năm 2024, qua kiểm tra tàu cá cập cảng, Tổ Liên ngành đã lập biên bản xử lý vi phạm hành chính 18 vụ/18 phương tiện (10 vụ về hành vi khai thác sai vùng, 1 vụ không duy trì kết nối VMS, 2 vụ không ghi đúng nhật ký khai thác…), đã chuyển hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền xử phạt 284 triệu đồng, đồng thời tước chứng chỉ thuyền trưởng có thời hạn đối với 10 thuyền trưởng.