Siết chặt hoạt động vận chuyển trái phép động vật ngoại lai

Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) thông tin, cuối tháng 11/2024, Tòa án Nhân dân TP Vinh (tỉnh Nghệ An) đã tuyên phạt đối tượng Chảo A Lai (sinh năm 1992, trú tại xã Khánh Xuân, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng) 10 năm 9 tháng tù về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã” và tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

Trước đó, ngày 15/4/2024, đối tượng Chảo A Lai bị lực lượng chức năng phát hiện có hành vi vận chuyển trái phép 416 cá thể động vật hoang dã, chủ yếu là các loài rùa, kỳ đà, rắn ngoại lai (không có phân bố tự nhiên ở Việt Nam). Đối tượng khai được thuê để chở các cá thể động vật hoang dã từ Hà Tĩnh về Hà Nam với số tiền 15 triệu đồng.

Cũng trong tháng 11/2024, Tòa án Nhân dân tỉnh Cao Bằng đã xử phạt đối tượng Nguyễn Hữu Hạ (sinh năm 1987, trú tại xã Minh hoàng, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên) 8 năm tù về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã” và tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

Đối tượng Nguyễn Hữu Hạ đã bị Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, môi trường (Công an tỉnh Cao Bằng) phát hiện và bắt giữ vào giữa tháng 3/2024 khi đang vận chuyển 392 cá thể động vật hoang dã ngoại lai, chủ yếu là các loài rùa, rắn.

Theo ENV, thời gian qua, hoạt động vận chuyển, buôn bán động vật hoang dã ngoại lai vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp tại nước ta, chủ yếu để phục vụ mục đích nuôi làm cảnh của một bộ phận người dân.

Chỉ riêng năm 2023, ENV đã ghi nhận gần 320 vụ vi phạm với hơn 19.300 cá thể động vật hoang dã ngoại lai bị buôn bán hoặc nuôi nhốt. Hoạt động này tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với đa dạng sinh học của Việt Nam cũng như công tác bảo tồn, bảo vệ loài nguy cấp trên toàn cầu, rủi ro lan truyền các dịch bệnh nguy hiểm có nguồn gốc từ động vật hoang dã.

ENV hi vọng các cơ quan chức năng cả nước tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tại khu vực biên giới cũng như kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi phạm liên quan đến động vật hoang dã ngoại lai để ngăn chặn tình trạng vận chuyển, buôn bán trái phép loài ngoại lai.

Bên cạnh đó, ENV cũng đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước có các giải pháp về chính sách để quản lý hiệu quả hoạt động buôn bán, nuôi nhốt loài ngoại lai nhằm kiểm soát và giảm thiểu mối nguy hại từ sự xâm nhập, phát tán của các loài ngoại lai vào Việt Nam.

Tùy theo tính chất, mức độ nghiêm trọng, hành vi nuôi nhốt, buôn bán trái phép các loài động vật hoang dã có thể bị xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự với mức hình phạt tối đa lên đến 15 năm tù đối với cá nhân theo quy định tại Điều 234, 244 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) và/hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính với mức hình phạt tối đa lên đến 400 triệu đồng đối với cá nhân theo quy định tại Điều 21, 23 Nghị định 35/2019/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 07/2022/NĐ-CP).