Đại công trường xây dựng trái phép
Như Báo Nông nghiệp Việt Nam đã phản ánh, việc đất nông nghiệp bị “xẻ thịt” trái phép và hàng ngàn khu mộ gia đình (hay còn gọi nghĩa trang gia đình) đã được xây dựng lên. Điều này khiến cuộc sống của người dân ở khu vực Dốc Lim, thuộc TP. Thái Nguyên bị đảo lộn, những ngôi nhà của người sống bị bao quanh bởi những khu mộ của người chết. Có một thực tế đáng buồn là, cả nhà và đất giao bán từ 400 – 500 triệu đồng cũng không có người mua, nhưng những khu mộ thì có giá trị lên thì lên tới tiền tỷ.
Hoạt động san ủi diễn ra công khai, hàng trăm công nhân xây mộ đang làm việc giữa ban ngày và hoàn toàn không có bị bất cứ cán bộ chức năng địa phương nào nhắc nhở, ngăn cản và xử phạt.
Không những vậy, việc mua bán đất để làm khu mộ gia đình cũng dễ dàng như mua rau ở ngoài chợ. Các lô đất ở xa đường giao thông có giá khoảng 2,5 triệu đồng/m2, ở gần thì khoảng 3,5 – 4 triệu đồng/m2. Tất cả các giao dịch ở đây đều chỉ là giấy tờ viết tay và được chủ đất khẳng định là yên tâm xây dựng mà không lo bị tranh chấp hay bị cán bộ địa phương đến ngăn cấm.
Đại công trường xây dựng nghĩa trang trái phép ở Dốc Lim. Ảnh: Toán Nguyễn.
Chính quyền cơ sở nói chấp hành tốt
Làm việc với phóng viên Báo Nông nghiệp Việt Nam, Chủ tịch UBND phường Thịnh Đán sau khi xem những tài liệu, hình ảnh do phóng viên cung cấp, thấy sửng sốt hứa sẽ trực tiếp đi kiểm tra ngay, các hộ vi phạm sẽ phải bị xử lý triệt để. Ông thừa nhận đây là trách nhiệm của địa phương trong việc quản lý. Nhưng cho rằng bản thân không biết việc vi phạm nghiêm trọng như vậy là do không được báo cáo lên. Trong khi đó địa bàn phường rộng, đông dân, phức tạp, nhưng con người ít, lại nhiều việc.
Trao đổi về vấn đề này, lãnh đạo phụ trách mảng xây dựng của phường Thịnh Đán là ông Hoàng Đình Sỹ, Phó Chủ tịch UBND phường giải thích: Do người dân bán chui với nhau nên khó xử lý. Trong khi phường đã có các văn bản chỉ đạo thường xuyên đến các bộ phận chuyên môn, tổ dân phố là nếu vi phạm sẽ bị xử lý, các khu đất giao dịch như vậy sẽ không được phường đồng ý cho sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Tình trạng xây dựng trái phép nghĩa trang gia đình đã kéo dài từ nhiều năm nay. Ảnh: Toán Nguyễn.
Nếu có vi phạm thì là lỗi do người dân
Còn ông Lê Thanh Long – Chủ tịch UBND xã Thịnh Đức, TP. Thái Nguyên thông tin là việc vi phạm xây dựng nghĩa trang gia đình trái phép trước đây có, xã đã nhắc nhở và xử phạt 3 trường hợp từ năm 2016. Trong đó 1 trường hợp phải di dời, 1 trường hợp yêu cầu tháo dỡ và 1 trường hợp không xử lý được do đã chôn cất. Còn hiện tại, hiện tượng xây dựng trái phép trên địa bàn xã là không có, khu vực vi phạm thuộc địa phận của phường Thịnh Đán.
Tuy nhiên khi phóng viên chỉ ra cụ thể những khu vực đã có và đang diễn ra tình trạng xây dựng trái phép nghĩa trang gia đình, lúc này ông Chủ tịch UBND xã Thịnh Đức lại lý giải khác, là do các trường hợp này họ đều xây dựng trên đất được quy hoạch xây dựng nghĩa trang của thành phố. Cả những khu mộ và nhà dân đều đã được vào quy hoạch của 3 nghĩa trang là Dốc Lim (thuộc quản lý của thành phố Thái Nguyên), Ngân Hà Viên và An Lạc Viên (do doanh nghiệp đầu tư).
Ông Lê Thanh Long còn nhấn mạnh, chính người dân bán đất xung quanh nhà mình cho người ta xây mộ, bán chui không báo cáo nên khó quản lý. Còn trách nhiệm quản lý, xã đã giao cho đồng chí Phó Chủ tịch UBND phụ trách lĩnh vực xây dựng, cùng các cán bộ liên quan và giao cả xuống cơ sở. Trong khi địa bàn thì rộng, làm mồ mả thì người dân toàn làm trộm vào ban đêm, việc giám sát chưa kịp thời dẫn tới vi phạm. Mặc dù chính quyền đã tăng cường kiểm tra, nhưng có trường hợp vẫn cố tình vi phạm. Thời gian tới sẽ đôn đốc kiểm tra, ngăn chặn, xử lý và quy trách nhiệm để xảy ra xây dựng trái phép.
Một ngôi nhà (ở xóm Nhân Hòa, xã Thịnh Đức) nằm ngay trên trục đường chính từ phường Thịnh Đán (TP. Thái nguyên) đi TP. Sông Công bị bỏ hoang không dám ở nữa, do phía sau nhà toàn là mồ mả mới được xây dựng trái phép. Ảnh: Toán Nguyễn.
Lãnh đạo xã Thịnh Đức cho rằng, đây không phải là do chính quyền địa phương buông lỏng quản lý, mà là lỗi tại người dân bán đất trái phép không báo cáo, việc xây mộ là làm trộm... và nhiều lý do khác nên khó quản lý.
Nhưng thực tế lại chứng minh, hàng chục hecta đất bị “xẻ thịt”, mua bán công khai và đã có hàng ngàn khu mộ gia đình đã được xây dựng. Việc xây dựng mổ mả không chỉ là làm trộm vào ban đêm, mà ngay trong giờ hành chính của các cán bộ địa phương thì cả khu vực Dốc Lim vẫn là cả một đại công trường trái phép.
