Tranh cãi hậu bầu cử Mỹ, Tòa án Tối cao khó có tiếng nói quyết định

Đội ngũ của ông Trump khởi kiện

Trong khi Tổng thống Donald Trump muốn Tòa án Tối cao Mỹ cân nhắc việc kiểm phiếu lại tại một số bang chiến trường trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng, giới phân tích cho rằng ngay cả yêu cầu của ông Trump được thực hiện thì điều này cũng không chắc chắn.

Theo các chuyên gia pháp lý, nỗ lực kiện tụng đòi dừng kiểm phiếu của chiến dịch tranh cử ông Trump sẽ chỉ là một cơ hội nghỉ ngơi cho lực lượng kiểm đếm những lá phiếu đã nhận được trước và trong Ngày Bầu cử. Hoặc bất kỳ tranh chấp nào mà tòa án có thể phân xử cũng sẽ khó làm thay đổi quỹ đạo của cuộc tranh đua ở các bang chiến trường hết sức sít sao như Michigan và Pennsylvania.

Với việc các lá phiếu vẫn đang được đếm ở nhiều bang vào đầu giờ sáng thứ Tư (giờ Mỹ), ông Trump đã xuất hiện tại Nhà Trắng và tuyên bố đã phạm sai lầm khi đã tuyên bố chiến thắng trước đối thủ đảng Dân chủ, Joe Biden.

Tại đây một lần nữa ông Trump đã phản đối việc bỏ phiếu qua thư trong chiến dịch bầu cử năm nay, tuy nhiên lại không cung cấp được những bằng chứng để khẳng định rằng việc kiểm phiếu là gian lận. Động thái này được coi là điều hiếm thấy trong các cuộc bầu cử ở Mỹ.

Tiếp tục bám sát chủ đề này, ông Trump tuyên bố: “Đây là một vụ gian lận lớn đối với đất nước của chúng ta. Chúng tôi muốn luật pháp được vận dụng một cách thích hợp. Vì vậy, chúng tôi sẽ đưa sự vụ lên Tòa án Tối cao Hoa Kỳ. Chúng tôi muốn tất cả các cuộc bỏ phiếu dừng lại”.

Trước đó, vào cuối Ngày Bầu cử, chiến dịch tranh cử của ông Trump đã tiến hành cuộc chiến pháp lý nhằm can thiệp vào hoạt động kiểm phiếu, tìm cách chặn các lá phiếu gửi đến muộn qua đường bưu điện ở bang Pennsylvania và trông chờ Tòa án Tối cao xử lý.

Tiếp sau đó, đội ngũ của ông Trump cùng nhiều đảng viên Cộng hòa khác cũng đã nộp nhiều đơn khiếu nại ở các bang khác nhằm nỗ lực ngăn chặn việc kiểm phiếu ở bang Michigan. Thậm chí đội ngũ tranh cử của ông đã đưa ra những yêu cầu trái ngược như ngừng kiểm phiếu tại các bang mà ông Trump đang dẫn trước và đòi hỏi tiếp tục kiểm phiếu, hoặc kiểm phiếu lại ở những bang đã thua ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden.

Những động thái pháp lý trên diễn ra trong bối cảnh cuộc chạy đua vào Nhà Trắng giữa hai ứng cử viên tại một số bang tranh chấp sít sao có thể quyết định kết quả chung cuộc trong vài giờ hoặc vài ngày tới. Nguyên do là một số lượng lớn các lá phiếu gửi qua đường bưu điện được bỏ phiếu trong bối cảnh đại dịch coronavirus sẽ phải kéo dài thêm quy trình bầu cử.

Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý đều cho rằng mặc dù có thể có những phản đối xung quanh quy trình bầu cử năm nay, liên quan đến các thủ tục bỏ phiếu và kiểm phiếu nhưng vẫn chưa rõ liệu những tranh chấp này có quyết định kết quả cuối cùng hay không. Lật lại lịch sử các cuộc kiểm phiếu lại từng làm thay đổi số liệu, nhưng nhìn chung đều không tạo ra những khác biệt lớn.

Ned Foley, chuyên gia về luật bầu cử tại Đại học Ohio, cho biết cuộc bầu cử hiện tại không có những yếu tố có thể tạo ra tình huống giống như trong cuộc đua tổng thống năm 2000, khi Tòa án Tối cao kết thúc cuộc kiểm phiếu ủng hộ ông George W. Bush chống lại đối thủ đảng Dân chủ Al Gore.

Ông Foley nói: “Lúc này vẫn còn quá sớm nhưng tình thế năm nay không có gì là rõ ràng để Tòa án Tối cao Hoa Kỳ có tiếng nói quyết định”.

Các luật sư vào cuộc

Hiện cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đều có đội quân luật sư đã lao vào cuộc tìm kiếm những sơ hở của nhau. Nhóm của ông Biden có Marc Elias, luật sư bầu cử hàng đầu tại hãng Perkins Coie và các cố vấn pháp lý kỳ cựu Donald Verrilli và Walter Dellinger.

Trong khi đó, phe của ông Trump là các luật sư tên tuổi Matt Morgan, Justin Clark, từng là hai cố vấn chiến dịch tranh cử tổng thống và luật sư của Tòa án tối cao William Consovoy.

Jenna Ellis, một chuyên gia pháp lý của ông Trump hôm thứ Tư đã tuyên bố đầy thách thức việc kiểm phiếu và đưa ra các giải pháp của mình.“Nếu chúng tôi phải làm điều này, thì đó không phải là điều chưa từng xảy ra. Ông ấy (Trump) chỉ muốn đảm bảo rằng cuộc bầu cử không bị đánh cắp", Ellis nói với Fox Business Network.

Vụ việc mới nhất được đưa lên Tòa án Tối cao chờ phân xử là tranh cãi ở Pennsylvania, trong đó đảng Cộng hòa phản đối phán quyết vào tháng 9 của Tòa thượng thẩm bang Pennsylvania cho phép các lá phiếu được gửi qua đường bưu điện đã được đóng dấu bưu điện trước Ngày Bầu cử và đến ba ngày sau đó mới được kiểm đếm.

Tại bang chiến địa này, ban đầu ông Trump vốn nắm giữ vị thế lấn lướt, sau đó đã bị đảo chiều khi số phiếu bầu qua đường bưu điện bắt đầu được kiểm. Đội ngũ của ông Trump cho biết đã khởi kiện để xác minh tính chính xác, minh bạch của số phiếu bầu vắng mặt tại khu vực này, từ đó thay đổi kết quả bỏ phiếu.

Theo ông David Boies, cựu luật sư bảo vệ cho ông Al Gore hồi năm 2000, nói rằng không có khả năng chiến dịch kiện tụng của ông Trump sẽ thành công trong nỗ lực chặn thời hạn bầu cử kéo dài. “Tôi nghĩ rằng đó chỉ là một giải pháp tình thế mà thôi”, ông Boies nói.

Tòa án Tối cao trước đó đã bác những kháng cáo của đảng Cộng hòa, tuy nhiên ba thẩm phán bảo thủ vẫn để ngỏ khả năng tiếp nhận vụ kiện đến sau Ngày Bầu cử. Nhưng các chuyên gia cho biết, ngay cả khi tòa án tiếp nhận vụ việc và đưa ra phán quyết cho đảng Cộng hòa thì nó có thể không quyết định đến kết quả ở Pennsylvania, vì vụ việc chỉ liên quan đến các lá phiếu gửi qua bưu điện nhận được sau ngày 3/11.

Các chuyên gia pháp lý cho biết, nếu ông Biden giành được 270 phiếu đại cử tri mà không cần chờ đến kết quả ở bang Pennsylvania thì khả năng xảy ra một cuộc chiến pháp lý ở đây cũng không có ý nghĩa. Tuy nhiên trước bất kỳ thách thức nào cũng cần phải trải qua các quy trình phân cấp tòa án thông thường.

Steve Vladeck, giáo sư Đại học Texas tại Trường Luật Austin cho biết: “Tôi nghĩ rằng Tòa án sẽ từ chối các nỗ lực của tổng thống (Trump) cũng như chiến dịch của ông ấy nhằm thay đổi quy trình bầu cử thông thường bởi đến ngay cả vụ ông Bush (con) đâm đơn kiện ông Gore cũng phải bắt đầu từ tòa án bang Florida”.