Trong bối cảnh giá cả các loại vật tư nông nghiệp, công lao động liên quan đến trồng ngô liên tục tăng cao trong những năm gần đây thì việc canh tác cây ngô chưa đem lại lợi nhuận mong muốn cho bà con nông dân.
Theo báo cáo của nhiều tỉnh, diện tích cây ngô vụ đông đang có xu hướng giảm và chuyển dịch sang các cây trồng khác. Tuy nhiên, đối với những vùng trồng ngô ven đô thị, nơi gần thị trường tiêu thụ lớn thì một trong những giải pháp khắc phục tình trạng này là chuyển đổi sang trồng ngô quà, trong đó ngô nếp là một trong những lựa chọn hợp lý hơn cả. Theo tính toán của một số hộ nông dân vùng ngoại thành Hà Nội (Đông Anh, Hoài Đức, Phúc Yên, Vĩnh Phúc…):
Khi thu hoạch mỗi sào ngô nếp (60-70 ngày tùy vùng) thu được 1.700-1.800 bắp, nếu bán buôn tại ruộng thu khoảng 2 triệu đồng/sào, trừ chi phí giống, phân bón, thuốc BVTV... còn lãi 1,5-1,7 triệu đồng/sào Bắc bộ. Nếu người dân mang bán lẻ với giá 1.500-2.000 đồng/bắp (trung bình 4 bắp/kg), thu lời 3 triệu đồng/sào BB, ngoài ra khi thu hoạch bắp, thân lá vẫn còn xanh, có thể sử dụng làm thức ăn cho trâu bò rất tốt. Với ngô nếp, thời gian sinh trưởng ngắn nên vấn đề sức ép về thời vụ được giải quyết, thị trường tiêu thụ lại sẵn có, theo đó diện tích ngày càng tăng mạnh trong những năm gần đây. Thậm chí ngô nếp còn được coi như là một trong những giải pháp cho vùng bị thiên tai, hạn hán cần loại cây trồng cực ngắn ngày, để nhanh chóng giải quyết các khó khăn trước mắt cho bà con nông dân.
Về vấn đề giải quyết khâu giống cho nông dân, Công ty Cổ phần Giống cây trồng Miền Nam là một trong những đơn vị đầu tiên trên thị trường phát triển khái niệm “ngô nếp lai”. Mặc dù, ngô nếp được trồng ở Việt Nam từ rất lâu nhưng chủ yếu là giống thuần, chất lượng tốt nhưng bắp bé, năng suất thấp nên hạn chế trong việc sản xuất hàng hóa. Từ những năm 2004 – 2005, nông dân cả nước đã biết đến bộ giống ngô nếp lai phong phú với chất lượng ăn tươi không thua kém ngô nếp địa phương mang thương hiệu Mầm Xanh.
Nói đến giống ngô nếp lai, không thể không nhắc đến các sản phẩm dường như đã đi vào tiềm thức: MX2, MX4 (nông dân quen gọi là X2, X4) với giá giống rẻ, thích ứng rộng khắp, dễ canh tác. MX 6, MX 10 là các sản phẩm thế hệ mới cao cấp hơn, tỷ lệ bắp loại 1 cao hơn và thích hợp hơn đối với các vùng chuyên canh ven các đô thị lớn. Chỉ tính trong các năm từ 2007 đến nay, diện tích quy đổi từ lượng cung ứng của Công ty đã lên tới hàng trăm ngàn ha. Giống ngô nếp lai đơn MX10 được người nông dân một số vùng ngoại thành Hà Nội (Đông Anh, Hoài Đức, Phúc Yên, Vĩnh Phúc…) coi là “siêu ngô nếp lai”.
MX10 là giống ngô nếp lai đơn có khả năng sinh trưởng khỏe, ít nhiễm các loài sâu bệnh, cây cao 190 – 210cm, bắp dạng nù dài, hạt màu trắng đục, mỗi bắp có 14 – 16 hàng hạt, 26 – 28 hạt/hàng, độ đồng đều cao, tỉ lệ bắp loại 1 xung quanh 95%, thời gian từ gieo đến thu ăn tươi 60 – 68 ngày tùy vùng, vụ, năng suất bắp tươi khoảng 10 – 12 tấn/ha. Đặc biệt MX10 có chất lượng ăn tươi rất ngon được người tiêu dùng ưa thích, người dân trồng ngô MX10 bán được giá.
Về thời vụ: Ngô nếp là giống cực ngắn ngày, có thể trồng được nhiều vụ trong năm, đơn cử như bà con nông dân các vùng trồng ngô nếp chuyên như Song Phương, Đan Phượng, Mê Linh, Gia Lâm (Hà Nội), các giống ngô này gần như được trồng và bày bán quanh năm. Thậm chí bà con còn có sáng kiến ngay trong khu ruộng của mình cũng chia các trà gieo cách nhau 5- 7 ngày để thuận lợi hơn cho việc thu hoạch và đảm bảo lúc nào cũng có bắp tươi cung cấp cho thị trường.
Mật độ, khoảng cách và lượng giống: Sử dụng khoảng 12-15 kg giống/ha (MX 10 có thể tiết kiệm giống hơn). Khoảng cách gieo 70 cm x 25 cm, đảm bảo mật độ 5,7 vạn cây/ha hay xung quanh 2.000 cây/sào Bắc bộ.
Bón phân: Lượng phân khuyến cáo cho 1 ha là 10-15 tấn phân chuồng hoai mục, 250 kg urê, 400- 450 kg lân, 90- 100 kg kali tùy vào điều kiện từng hộ gia đình và tình trạng đất đai. Kỹ thuật bón tương tự như các giống ngô khác.
Chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh: Giai đoạn cây con và 2 tuần trước trỗ cờ đến 2 tuần sau trỗ cờ cần đảm bảo cho đất đủ ẩm, tránh úng để cây phát triển mạnh, cho bắp to và hạt phát triển tốt.
Chủ động diệt cỏ. Các thời kỳ bón thúc phân, kết hợp xới xáo, làm cỏ và vun gốc. Áp dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh như đối với các loại ngô khác. Khuyến cáo sử dụng các biện pháp canh tác và phòng trừ sâu bệnh sinh học và an toàn.
Thu hoạch: Nếu dùng làm bắp tươi, bắp quà, thu bắp sau khi phun râu 18 ngày (khoảng 60-65 sau trồng). Nếu thu bắp khô thì chờ đến khi bắp chín sinh lý (75-80 ngày), thời tiết lạnh, thời gian thu sẽ chậm hơn.
Hiện tại hạt giống đã được chuẩn bị và cung ứng tại: VP Cty CP Giống cây trồng Miền Nam: 282 Lê Văn Sỹ, Tân Bình, TP Hồ Chí minh; Chi nhánh Tây Nguyên; Chi nhánh Hà Nội tại 489/14 Nguyễn Văn Cừ, Long Biên, Hà Nội, điện thoại 0438274343 hoặc tham khảo tại www.ssc.com.vn.
